شهر، تنها مجموعه‏ای از کالبدهای مصنوع نیست. شهر، به معنای صحیح‏تر، منظری است متشکل از عناصری متعدد که به واسطه ادراک شهروندان از آنها شکل می‏گیرد. در واقع مفهوم منظر شهری بدان معناست که موجودیت و هویت شهر تنها با عناصر عینی تعریف نشده و ذهنیت نیز نقش موثری در آن ایفا می‏کند؛ به گونه‏ای که نمی‏توان آن را جدا از عینیات دید. بخشی از ذهنیت‏های انسان نیز به واسطه رویدادهای سیال در شهر شکل می گیرد. م...

سیمای شبانه، در واقع تصور مخاطب از شهر هنگام شب است. بخشی از طراحی منظر یک شهر است که شناخت و درک مبانی نظری آن می تواند در ارتقای کیفیت فضای شهری تأثیر گسترده ای داشته باشد. مقوله سیمای شبانه شهر باید به طور همزمان با طراحی های اولیه و برنامه ریزی های شهری مورد مطالعه قرار گیرد. شناخت ویژگی های شهر و سیمای شبانه آن، مطالعة  نور و اثرات آن در محیط، تکنیک ها و اهداف نورپردازی و طراحی منظر شهری ش...

در این پژوهش به مناسبات زن و شهر از منظر زنانه شدن فضاهای شهری پرداخته شده است؛ زیرا فضای امروز شهرِ تهران زنانه شده است و زنان با پیش رویِ آرام حضورشان را در شهر تثبیت می کنند. روش ِ تحقیق کیفی و میدانِ تحقیق بر اساس تجربه زیسته نگارنده در شهر تهران شکل گرفته است. شهروندان تهرانی روزانه شاهد حضور زنان در عرصه های گوناگون اداری، بازار، آموزشی و فراغتی اند. رمزگذاری و رمزگشایی شهر به دست این زنان، ب...

ایستگاه های مترو به عنوان نقاط اتصال دو دنیای متفاوت (بافت شهری و شبکه زیرزمینی مترو)، نقش مهمی در منظر شهر ایفا می کند. این ایستگاه ها نواحی اطراف خود را از جنبه های کالبدی - عملکردی، حمل و نقل، مسایل اقتصادی و اجتماعی تحت تأثیر قرار می دهد. با این وجود به منظر شهری این نواحی که از عوامل مؤثر و تأثیرگذار در خوانایی شهر است، توجه کمتری شده است. این نقاط شاخص عملکردی، با تغییرات هدفمند در نواحی ...

در پژوهش حاضر سعی شده است تا بخشی از ابتکارات، خلاقیت­ها و نوآوری­های صورت گرفته در عرصه­ اطلاع رسانی در شهر تبریز طی دوره قاجار بررسی شود که می تواند شاهدی باشد بر پیشگام و تاریخ­ساز بودن تبریزیان در عرصه اندیشه، دانش و فرهنگ این مرز و بوم. لذا به ابداعات و تحولات صورت گرفته در زمینه­های اطلاع رسانی، ادبیات و آموزش پرداخته شد. برای این منظور از روش تاریخی استفاده شده است. از میان عوامل مختلفی ...

پایداری شهرهای سنتی ایران در گذشته نه تنها نتیجه انسجام کالبدی آنها بلکه نتیجه توجه به شهر، به عنوان مکانی برای زندگی ساکنان آن بوده است. پژوهش حاضر در پاسخ به چگونگی پایداری ارگ بم از منظر شکل شناسی در تداوم زمان ابتدا با رویکردی تحلیلی به تبیین چارچوبی نظری مبتنی بر روابط میان مؤلفه های شکل شناسی شهری و فشردگی از منظر آن در ارتباط با پایداری شهرها و سپس به نحوه انطباق آن با شرایط زندگی در ارگ...

حدود یک قرن است که نورپردازی در شهر به عنوان بستر و حوزه‌ای از هنر شهری مورد توجه قرار گرفته است .امروز نورپردازی شهری همگام با پیشرفت‌های تکنولوژیکی و مطرح شدن نظریه‌های اجتماعی و شهرسازی در حوزه‌های گوناگون مورد آزمایش قرار می‌گیرد و به منظر شهر تنوع می‌بخشد. در این زمینه یکی از حوزه‌های نوین شهرسازی و جامعه‌شناسی شهری، حوزه طراحی تعاملی و مشارکتی است که تنها طراحی و یا برنامه‌ریزی از پیش تعی...

یکی از نتایج فتح هرموز در سال 1031 هـ .ق./ 1622 م. به وسیلة نیروهای نظامی ایران، تأسیس و شکل گیری شهر بندری جدیدی به نام بندر عباسی بود. در واقع، این شهر در این سال متولّد شد و پس از آن ایام تاکنون به عنوان یکی از کانون های مهم تجارت خلیج فارس از اهمیت ویژ ه ای برخوردار بوده است. این مقاله در صدد است با بررسی منابع اصلی تاریخی به مسئله چگونگی پیدایش و شکل گیری این بندر و کیفیت توسعة شهری آن در د...

هویت مکان، مفهومی کلی و پیچیده از احساسات انسان نسبت به محیط است که در اثر انطباق و استفاده انسان از مکان به وجود می آید. در واقع داشتن تعلق خاطر و ایجاد هویت مکانی – فضایی، از مفاهیم مهم در حس وابستگی شهروندان نسبت به محیط های شهری و همچنین زمینه ساز طراحی پایه های ادارکی و محتوایی برای شکل گیری منظر شهری در نقشه ذهنی و عینی شهروندان است. از این رو پژوهش حاضر در برخورد با مسأله تضعیف پیوند انس...

زندگی انسان و شهر، دارای سیستمی زنده، پیچیده و پویا است. این سیستم در فرایند توسعه جوامع بشری، خاستگاه انواع و اقسام تحولات بوده است. با وقوع انقلاب انفورماتیک (فناوری اطلاعات) تغییراتی در این پرتو به وقوع پیوسته و تحولات عمیقی در جامعه و حوزه شهری پدیدار شده؛ به طوری که با پشت سر‌گذاشتن شیوه‌های سنتی زندگی، ارتباط تنگاتنگی میان تکنولوژی و ابعاد مختلف شهر و زندگی انسان ایجاد شده است. با ایجاد ش...