در تاریخ معاصر پس از انقلاب مشروطه، نهضت ملّی نفت از جمله مهمترین حوادث و رخ دادهای تاریخی ایران است که در اوایل دهه 30 اتفاق افتاد. اگر چه نفت و مسائل مربوط به آن کانون توجه این نهضت و حرکت ملّی بسیار مهّم است، لیکن به جهت رهبری عالی نهضت در قامت دکترمحّمد مصدق، این حرکت ملّی در سطوح مختلف سیاسی اجتماعی از یکسو و فارغ از فرازو نشیبهای دوره پنچ ساله، همراهی آیت الله کاشانی از سوی دیگر، تأثیراتی بسند...

میرنجات شاعر قرن دوازدهم و از شاگردان طراز اول صائب تبریزی و از منشیان شاه سلیمان صفوی است که آثار بسیاری از او به جا مانده از جمله نسخه خطی ترکیب بندی در هجو صدر به شماره 4313 موجود در کتابخانه دانشگاه تهران، که در استقبال ترکیب بند مشهور محتشم کاشانی شاعر قرن دهم سروده شده است؛لذا در این پژوهش با توجه به اهمیت کمی و کیفی استقبال در ادب منظوم فارسی ضمن بیان علل استقبال میرنجات از محتشم، به مقا...

صورخیال از بنیادی¬ترین عناصر حیات بخش و زیبایی آفرین شعر و یکی از عوامل مهم شاعرانگی است، که مباحث علم بیان «تشبیه، استعاره، مجاز و کنایه» را در بر می¬گیرد، از چنان اهمیتی برخوردار است که از عناصر آن¬ به عنوان جوهرۀ شعر و محک و معیاری برای سنجش آثار ادبی یاد می¬کنند. اهمیت این موضوع در شعر مشفق کاشانی، که از شاعران دورۀ معاصر و جزو شاعران غزلسرای نئوکلاسیک است، دارای تنوع و جذابیتی خاص است. او ...

کتاب احیاءعلوم الدّین جزء آثار مهم اخلاقی و عرفانی در عالم تسنن است. این کتاب توسط ابوحامد بن محمد بن محمد غزّالی در سال 488ه. ق. تألیف شد. بیان روان، آسان و سلیس غزّالی در این کتاب، احیاء را از کتاب‏های هم ردیف خود، متمایز ساخته است. همین ویژگی منجر شده است که احیاء در میان عموم مردم نیز مورد توجه قرار گیرد و توسط عارفان مسلمان بعد از او بر آن شروحی نوشته شود. مهم ترین شرحی که بر احیاء نوشته شده،...

مورخین یونانی مانند هردودت آغاز حکومت های وابسته قلمرو هخامنشی، ساتراپی ها را از دوره حاکمیت داریوش اول می دانند، در صورتی که اصطلاح ساتراپ از دوره کوروش و کمبوجیه نیز رواج داشته است؛ بنابراین اگر آغاز حیات امپراتوری هخامنشی را از سال 559 ق.م، سال به قدرت رسیدن کوروش دوم، و پایان آن را سال 332 ق.م، فتح ایران توسط اسکندر مقدونی، بدانیم در این 227 سال توسعه قدرت سیاسی و نظامی امپراتوری هخامنشی تع...

جای خالی پژوهش در باب تأثیر شاهنشاهی هخامنشی بر ایالات شرقی از یک سو ناشی از سکوت نویسندگان کلاسیک در پرداختن به این سرزمین هاست و از سوی دیگر به کمبود آثار باستان شناختی مربوط به هخامنشیان در منطقة مزبور بازمی گردد. در مقالة حاضر، به یاری آثار یادمانی و مدارک اقتصادی و اداری به دست آمده از مراکز شاهنشاهی، نظیر کتیبه های سلطنتی، نقوش برجستة یادمانی و اسناد اداری و نیز آثار باستان شناختی سعی شده...

آنچه در این تحقیق مورد بررسی قرار می‌گیرد، نگاهی است گذرا به پیشینۀ کاوش‌های باستان‌شناسی هیئت‌های خارجی‌ در ایران و غارت آثار باستانی کشور تا زمان کشف لوحه‌های هخامنشی در تخت جمشید و ارائۀ اسنادی از مالکیت‌ ایران بر لوح‌های مزبور. اهمیت اسناد مورد ارائه در این مقاله، آن است که این اسناد، امانی بودن لوح‌های هخامنشی‌ را در بنگاه خاوری دانشگاه شیکاگو و نیز تعداد دقیق آن‌ها را بیان می‌کند.

تفسیر القران العظیم ابن کثیر از تفاسیر روایی قرن هشتم است که متأثر از تفاسیر جامع البیان طبری و همچنین اصول تفسیری ابن تیمیه است. زمینه ها و بسترهای شکل گیری این تفسیر از یک سو و روش های تفسیری مفسر از سوی دیگر به این تفسیر ویژگی های ممتازی بخشیده که آن را شایستة تتبع قرار می دهد. بهویژه زمانی که آن را در ترازوی سنجش با تفسیری چون تفسیر صافی فیض کاشانی قرار دهیم که بر اساس رویکرد حدیثی علمای شی...

مکتب ادبـی فـرمالیسم روسـی (شکـل‌گـرایی یا صورت‌گـرایی) یکـی از مکاتب نقـد ادبـی مشهوری است که همواره طرف­داران آن به شکل یا فرم اثر ادبی اهمّیت ویژه­ای می‌دهند. منظور از فرم در اثر ادبی هر عنصری است که در ارتباط با دیگر عناصر، ساختاری منسجم و آراسته را به وجود می­آورد. اسلوب معادله یکی از زیورهای ادبی است که در فرم غزلیّات سبک هندی به ویژه کلیم کاشانی، خلاّق المعانی ثانی، به ­کار رفته ­است. اسلوب...

تا همین چند دهۀ اخیر در اقصی نقاط ایران، باغ‌هایی با سبک و سیاق باغ‌سازی ایرانی و به سنت پیشین، ساخته و پرداخته شده‌اند. بسیاری از این باغ‌ها در مناطق روستایی و اطراف محدودۀ شهرهای ایران استقرار یافته و هنوز پابرجا هستند. به همین سبب، شناخت و مطالعۀ باغ‌های روستایی در گوشه‌کنار ایران حائز اهمیت است. این مقاله ضمن شناسایی و معرفی باغ کاشانی به‌عنوان یکی از باغ‌های روستایی خانی ایران در منطقۀ راو...