زبان‌شناسان غالباً بر این باور بوده‌اند که هیچ گونه رابطه‌ای میان معناشناسی و واج‌شناسی وجود ندارد (آرکانجلی و پولی‌بلنک، 1994: 5 - 433). بدین تعبیر که تغییرات معنایی و آوایی واژه‌ها معمولاً مستقل از هم روی می‌دهند. رخداد فرایندهای واجی‌ در زبان فارسی نیز غالباً با تغییرات معنایی همراه نیست. اما واژه‌های منحصر به فردی در فارسی وجود دارند که معنای بازنمایی آوایی آنها که معمولاً در سبک غیررسمی به کار...

از بین فعل‌های پی‌بستی که در واقع صورت‌های تصریفی و وابستۀ فعل «بودن» در زمان حال هستند بیشترین تغییرات یا فرایندهای واجی در مورد صورت سوم شخص مفرد، یعنی /-ast/ رخ می‌دهد. این پی‌بست در برون‌داد یا بازنمایی آوایی در یک بافت به [as]، در یک بافت دیگر به [s] و در چهار بافت به [e] تبدیل می‌شود. وجه مشترک همه این برون‌دادها حذف همخوان /t/ است. تلفظ محاوره‌ای معیار این پی‌بست در بافت‌های گوناگون تحت ...

این پژوهش به توصیف نظام همخوانی گویش مکریانی از زبان کردی در چهارچوب نظریه قاعده بنیاد spe در واج شناسی زایشی می پردازد. این نظریه برای تبیین و توصیف فرایند و پدیده های واجی از قاعده هایی همچون واکرفتگی، نرم شدگی، خیشومی شدگی، همگونی، حذف، درج و غیره استفاده می نماید. گویش مکریانی یکی از گویش های اصیل و باسابقه ی زبان کردی است که نواحی جنوب و غرب استان آذربایجان غربی موسوم به منطقه ی «مکریان» ب...

بسیاری از آثار موجود در حوزه واج و آواشناسی، ساخت هجای زبان فارسی را به صورت CV(C(C)) در نظر گرفته‌اند. در نظر گرفتن چنین ساختی برای زبان فارسی، به این معناست که اولاً در زبان فارسی هیچ هجایی با واکه آغاز نمی‌شود و دوماً در زبان فارسی توالی واکه‌ها امکان‌پذیر نیست. این جستار، با هدف بررسی امکان التقای واکه‌ای در گفتار محاوره‌ای، سریع و پیوسته و همچنین واکاوی تأثیر عناصر صرفی (به طور خاص واژه­ بست...

هدف مطالعۀ حاضر بررسی ساخت واجی گویش آباده ای (از گویش های استان فارس) است. برای این منظور، از گویشوران سال خورده و مناسب برای مطالعه (با حداقل چهار دندان پیشین بالایی) و مقیم آباده مصاحبه هایی انجام و یادداشت ها و مطالب ضبط شده بررسی شده­است. در این پژوهش، سؤالاتی دربارۀ همخوان ها و واکه های موجود در گویش آباده ای و فرایندهای واجی و ساختمان هجا مطرح و پاسخ گفته شده است. در گویش آباده ای، همانن...

هدف از نگارش این مقاله، شناسایی یکی از مهم‌ترین فرآیندهای آوایی تضعیف؛ یعنی سایشی­ شدگی، در گونۀ سیرجانی بر اساس« چارچوب واج­ شناسی زایشی» است. بدین منظور داده­ها از اسناد مکتوب مانند کتاب، واژه ­نامه، مقاله و پایان­ نامه­ هایی که در مورد این گونه نوشته شده­ اند استخراج شده است، علاوه  بر این، نگارندگان، خود گویشور بومیِ این گونه‌اند. در انجام این پژوهش از منابع مکتوب مانند پایان ­نامه، مقاله و ...

در پایان نام? حاضر، دانشجو به مقول? حذفِ مصوِّتِ کوتاه، یعنی ــَـ ، ــِـ ، ــُـ (a, e, o) ، در زبان فارسی، و به ویژه در شعر سنّتیِ فارسی، پرداختهاست. از دیدگاهِ دانش آواشناسی، حذف مصوِّت جزوِ مقول? «حذفِ واجی» و/ یا «کاهش واجی» (phonological elision/ emission/ deletion) به شمار میرود. حذفِ واجی و کاهش واجی از فرایندهای واجی در زبانند. حذفِ واجی عبارت است از حذفِ واج، اعمّ از صامت یا مصوِّت، برمبنایِ شرایطِ زبانیِ ...

تولیدگفتار یکی از عالی ترین عملکردهای ذهن است. بیشتر مدل های ارائه شده در رابطه با طرح ریزی و تولید گفتار بر پایه شواهد به دست آمده از لغزش های زبانی می باشند. هدف از این پژوهش، بررسی لغزش های زبانی به منظور یافتن داده هایی است که روشنگر وقایع طرح ریزی و تولید گفتار باشند. به این منظور، سیصد وسی لغزش رخداده در زنجیره گفتار گویشوران فارسی زبان، بزرگسال و طبیعی درمحیط های رسمی و غیررسمی مورد بررس...

دادگان‌های گفتاری نقش مهمی را در تحقیقات و پیاده‌سازی‌های مربوط با زبان‌شناسی رایانه‌ای ایفا می‌کنند. در این مقاله، پس از مطالعه واحدهای آوایی مختلف قابل استفاده برای این منظور، مراحل تهیه یک دادگان دایفون ویژه زبان فارسی ارایه می‌شود. برای این منظور، در ابتدا پایگاه واژگانی که دایفون‌های زبان را شامل شوند، تهیه گردید. سپس نرم‌افزاری طراحی و پیاده‌سازی شد که با گرفتن صورت‌های واجی واژه‌ها، دایف...

دربارة تظاهر آوایی انسدادی‌های بی‌واک فارسی بعد از سایشی‌های بی‌واک دو فرضیة واجی مطرح است. بر اساس فرضیة اول، انسدادی‌های بی‌واک در این جایگاه به گونة واک‌دار خود تبدیل می‌شوند. این مستلزم آن است که هم‌زمان با کاهش میزان دمش، بر میزان ارتعاش تارآواها به هنگام تولید آن‌ها افزوده‌شود. فرضیة دوم چنین بحث می‌کند که با کاهش میزان دمش انسدادی‌های بی‌واک در جایگاه مورد نظر، لزوماً بر میزان ارتعاش تارآ...