این مقاله به روش تقابل کلی دو داستان را مقایسه کرده: «پارسا زن» در «الهی‌نامه» عطار داستانی در بیان اهتمام زنی در اثبات عفت و زهد خود که از رهگذار عدم تسلیم به خواهش‌های ناپاک متهم به خیانت شده، به اضطرار راهی سفر می‌شود و در مقابله با ناملایمات و بلایا، به مستجاب‌ الدعوگی رسیده عفیف و شریف به وصال دوبارف شوی می‌رسد؛ و داستان «هزار و یک‌شب آلاتی‌یل» در «دکامرون» اثر بوکاچیو، ر...

یکی از دغدغه های جدی در ادبیات صوفیانه پارسی، کرامات و خوارق عادت بوده است ؛آن جا که سنن طبیعی فرو می ریزد و انسان پای به دنیایی از حیرت ها و رازها می نهد. حکایت حواریون عیسی (ع) و داستان حضرت ابراهیم و نیز یاد کردن خداوند از معجزات به عنوان بینّه، خود برهانی است برمیل و نیاز آدمیان به چنین وقایع تأیید بخش و اطمینان آوری. ادبیات صوفیانه و عارفانه ما در پاسخ به همین نیاز و به عنوان تأییدی بر ولای...

ادبیات عرفانی سرشار از واژگان و عباراتی است که مفاهیم و معانی والای عرفانی را به مخاطب القا می نماید. یکی از این واژگان « درد» است که علاوه بر معنای ظاهری و ملموس آن، می تواند دارای معانی دیگری نیز باشد و با توجه به قرار گرفتن در متون مختلف،معانی گوناگونی از آن حاصل گردد. هدف از این تحقیق، رمز گشایی و فهم بیشتر این واژه در گستر? ادبیات عرفانی است. در این پژوهش سعی شده است، این واژه از منابع مور...

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده: آثار مولوی و عطار در ادبیات فارسی سازنده ی جامعه ای مثالی هستند و از این رو در درون این آثار حقوقی برای باشندگان جامعه ی خود فرض می شود. این دو اندیشمند دنیایِ اسلام بر این باورند که انسان، با تکیه بر تعریف انسان «یعنی مخلوق ناطق»، می تواند در برابر پدیده ها پرسشی مطرح کند و در نتیجه به نقد پدیده های پیرامون خویش بپردازد، پس حقوقی مطالبه می کنند و انسان را موضوع اصلی عالم امکان می دانن...

عرفان و تصوّف و درونمایه های «شهودی» و «اِشراقی» آن یکی از مباحث پردامنه و البته مناقشه برانگیز در عالَم معرفتِ اسلامی به طور عام و معارفِ ایرانی ـ اسلامی به طور خاصّ است؛ به مرور و با تکامل اندیشه های عرفانی و گسترده شدن تعالیم صوفیانه و بسطِ حوزه ی تصوّف و پذیرش عقاید تازه و جدید، سلوک صوفیانه نیز دچار دگرگونی و تفاوت آراء در جنبه های کسب معرفت گردید؛ یکی از مهمترین جنبه های ابراز عقاید و افکار عرفان...

تمثیل یکی از صور خیال است و یکی از انواع تشبیه به شمار می آید. از آنجا که مشبهٌ به در تمثیل معمولاً حسی و ملموس است، می توان از ظاهر آن پی به واقعیت های اجتماعی برد. ادبیات عرفانی ما قسمت عمده ای از گنجینة ادبی ما را شامل می شود و عطار و مولانا کوه موج این دریای عظیم ادب عارفانه هستند. با نگاهی به تمثیل های این دو شاعر بزرگ می توان از ورای آموزه های عرفانی و با دقت در ظاهر داستان های آنان، به واق...

در این مقاله شخصیت های قرآنی، انبیای الهی هستند که نام آن ها در قرآن ذکر شده و احکام خداوند را به مردم ابلاغ می کردند. اعمال و رفتار این برگزیدگان در شعر شاعران فارس یزبان به نام « منطق الطیر » وفور به کار رفته است. عطار شاعر سبک خراسانی، از 16 شخصیت قرآنی در در ابیات « منطق الطیر » برده و به زندگی، رفتار و سجایای اخلاقی آن ها اشاره کرده است. او در مختلف با ساختاری منسجم و زیبا، برای به جلو برد...

داستان شیخ صنعان از جمله داستان‌هایی است که در ادبیات ایران پیوسته مورد توجه بوده است و شاعرانی چون عطار آن را به نظم درآورده‌­ا‌ند. شاعران کُرد نیز چندین بار این داستان را ترجمه و بازآفرینی کرده‌اند که نمونۀ قابل توجه آن، منظومۀ «شیخ صنعان» به گویش گورانی از سراینده‌ای ناشناس است. از آنجا که تطبیق آثار ادبی در زبان‌های مختلف یکی از راه‌های شناخت دقیق ویژگی‌های فکری، فرهنگی، ذوقی و عاطفی اقوام ص...