عدالت در اندیشۀ صدرایی، یک محور اساسی بوده و در آثار او به ابعاد مختلف آن پرداخته شده است؛ این پردازش تا آنجاست که حتی می توان مدعی شد که بنیان حکمت متعالیه، براساس نگرش به عدل بنا شده است و بر این اساس حکمت صدرالمتألهین را می­توان حکمت عدل و اعتدال، و فلسفۀ او را فلسفۀ عدالت اجتماعی دانست. عدالت پژوهی در حکمت متعالیۀ ملاصدرا، ساحت­های مختلفی دارد که کمتر به آنها توجه شده و ما در نوشتار حاضر، ب...

خداوند در آیات بسیاری عوامل و موانع معرفت را معرفی کرده و نتایج به کارگیری یا فروگذاری آن را در قلمرو تربیت به انسان­ها یادآوری کرده است. به کارگیری عوامل ادراکی، نفسانی و عملی در حوزۀ معرفت، انسان را به سعادت رهنمون می‌کند و به کارگیری موانع و آفت­های معرفتی به بروز بحران در عرصۀ معرفت منجر می­شود. در عصر حاضر با ظهور مکاتب فکری مختلف، علاوه بر تردید در اصل فایده­مندی دین، شناخت در معنای کلی آ...

تمایز مقام گردآوری و مقام داوری تدبیری است که از سوی برخی از فیلسوفان علم برای گریز از نسبیت­گرایی ناشی از زمینه­مندی معرفت اخذ شده است. مقام گردآوری جایگاه کشف مسائل و فهم فرضیه­‌ها و مقام داوری جایگاه سنجش فرضیه­‌هاست. برخی از دین­پژو‌هان معاصر تحت تأثیر آرای فیلسوفان علم، این تمایز را در فرآیند تشکیل دانش دینی اخذ نموده­اند؛ بدین صورت که معرفت دینی نیز همانند دانش­‌های تجربی از دو مقام برخور...

رساله ی حاضر در جستجوی « ویژگی های دین شناسی سید حسین نصر» است. این مقصود را در قالب چهار محور و زیر عنوان مورد بررسی قرار دادیم ؛ دین و معرفت دینی، دین و علم جدید، فلسفه و دین و بحث تکثر ادیان. در این پژوهش با طرح چهار مبحث فوق، اهم نظرات نصر در باب مکتب سنت گرایی نیز، مورد توجه و بررسی قرار گرفته است. در رسیدن به نتایج مورد نظر از برخی مباحث میانی استفاده کرده ایم، مواردی چون بیان تمایزاتی که...

یکی از مسائل مهم و شاید مهم ترین مسأله در باب جایگاه هنر در اسلام، مسأله امکان یا امتناع معرفت یا تفکّر هنری در آن است. مسأله این است که آیا تفکّر اسلام می توانسته منشأ تفکّر هنری باشد؟ به عبارت دیگر آیا میتوان پرسش از «نظر هنری » در اسلام کرد؟ آیا معرفت هنرس در اسلام داریم؟ اگر پاسخ به این سؤال منفی باشد، درباره آثار موجود هنری در عالم اسلام از معماری تا خطّاطی چه می توان گفت؟ در این مقاله ابتدا آ...