این مسأله که آیا حکومت نهادی دینی یا عرفی است از مهم ترین پرسش ها در اندیشه سیاسی اسلام است. دینی بودن این نهاد به این معنا است که حکومت ها فقط با داشتن مشروعیت دینی از حق اعمال قدرت سیاسی برخوردارند و با نگاه به شرایط و ضوابط شریعت، به دو گونه واجد مشروعیت و فاقد مشروعیت تقسیم می شوند. بدون تردید فرد معصوم از حق حاکمیت الهی برخوردار است و با حضور وی، هیچ فرد دیگری حق شرعی برای در اختیار گرفتن ...

اعتصاب امری است که در هر جامعه‌ای از دیرباز تاکنون به عنوان ابزاری برای نیل به حقوق بیشتر در برابر حکومتها به کار برده می‌شود. عکس‌العمل حکومت‌ها در برابر این پدیده‌ی اجتماعی در طول تاریخ، بیشتر نگرشی توام با واهمه و نارضایتی است و به این دلیل در قوانین فعلی کشورها جواز آن دارای ابعاد ضد و نقیض و اجمال و ابهام است. در حکومت اسلامی نیز از نظر فقهی باید مشروعیت اعتصاب یا عدم آن را تعیین تکلیف نمو...

مسأله عدالت به ویژه از بعد فلسفی ـ سیاسی بحث مهمی است که نگارنده با تکیه بر مبانی نظری اندیشه آیت الله جوادی آملی و با تحلیل دیدگاه های ایشان در آثار مختلف، ایده ایشان در این باب را اصطیاد کرده است. از نظر آیت الله جوادی، عدالت همان تبعیت از حقیقت است. این نظریه، علاوه بر اینکه با شاکله فلسفه وی که همان حکمت متعالیه است، سازگاری دارد، شواهد و مؤیدهای فراوانی در آثار ایشان دارد. این نظریه دارای ...

موضوع نظارت و کنترل قدرت از مباحث جدی و بحث برانگیز در حقوق اساسی است. ضرورت طرح این بحث از آنجاست که هیچ جریانی در حوزه قدرت منطقاً نمی‏تواند طرحی منسجم و نظام یافته برای مهار حکومت داشته باشد؛ جز آنکه در گام نخست مواضع خود را در حوزة قدرت از زاویه نظارت تئوریزه کرده باشد و اولین گام در این مسیر استخراجِ مبانی پذیرش و پایه های مشروعیت نظارت بر قدرت در هر نظام حقوقی است. همچنین آنچه قانون گذار یا...

از آنجا که از یک سو هر حکومتی فارغ از نوع و محتوا به منظور اداره ی امور اجتماع نیازمند مشارکت عمومی است و هیچ حکومتی بدون مشارکت مردم قادر به اداره ی امور خویش نخواهد بود، حکومت اسلامی نیز نیازمند مشارکت مردم در اداره ی امور کشور است. از سوی دیگر، یکی از مهم ترین اهداف حکومت اسلامی که ضرورت اداره ی آن را نیز نمودار می سازد، اجرای احکام شریعت الهی است که بدون مشارکت مردم این امر نیز غیرممکن به ن...

با تسخیر زمان و مکان توسط بشر و به دنبال آن ظهور پدیده جهانی شدن جرم، فرصت های جدید بزهکاری با ماهیت جهانی نیز به وجود آمد. جرایم جهانی شده با انگیزه سود جویانه و خشونت آمیز و به صورت سازمان یافته در سرتاسر دنیا رخ می دهد و با هدف قرار دادن کرامت و امنیت انسانی و حق های بنیادین بشری، امنیت جهانی را تهدید و حق برخورداری از امنیت را از انسان ها سلب می کند. دولت ها نیز به تنهایی و بدون توسل به اتح...

«بازگشت نفس به بدن دنیوی در نشأه ی دنیوی» امری است که یکی از مصادیقش «رجعت آخرالزمان» است که معتقد شیعه می باشد. معمولاً بحث هایی که پیرامون این موضوع وجود دارد حدیثی و یا کلامی است اما اندکی از زعمای متأخر شیعه این مسأله را از لحاظ فلسفی و عقلی بررسی کرده و تلاش کرده اند تبیین و تصویری عقلانی از رجعت ارائه دهند. اما این تصاویر چه میزان با مبانی فلسفی ایشان سازگار است؟ و از سوی دیگر این تصاویر چ...

از مسائل مهم سیاست، مشروعیت حکومت و تلاش برایتأیید و تصدیق آن است. این مقاله، در صدد بررسی دیدگاه دو اندیشمند و متکلم بزرگقرن سیزدهم، توماس آکوئیناس قدیس و خواجه نصیرالدین طوسی دربارۀ مشروعیت حکومت است(مسئله)؛ موضوعی که تاکنون مورد بررسی قرار نگرفته است. با توجه به پرورش آکوئیناسدر سنت مسیحی– اروپایی و خواجه نصیرالدین طوسی در سنت اسلامی– ایرانی در پی پاسخبه این پرسش دارد که اندیشه های این دو مت...

هدف پژوهش حاضر بررسی مفهوم، مبانی، اصول و روش های تربیت شهروند جهانی از دیدگاه قرآن کریم است. با توجه به این هدف سوال های زیر طرح شدند: مبانی هستی شناسی، اصول و روش های تربیت شهروند جهانی با نظر به مشکلات زیست محیطی از دیدگاه قرآن کریم چیست؟ مبانی انسان-شناسی، اصول و روش های تربیت شهروند جهانی با نظر به چگونگی تعامل با غیر و دیگری از دیدگاه قرآن کریم چیست؟ مبانی ارزش شناسی، اصول و روش های تربیت...

بر اساس گفتمان «حکومت جهانی اسلام» که توسط امام خمینی (ره) مطرح شده است، منازعه ی اساسی نه میان دولت ها با منافع و اهداف متفاوت، بلکه میان مستکبرین ازیک طرف و مستضعفین جهان از طرف دیگر است. این گفتمان مرزهای سنتی اندیشه ی تقابل «اسلام و کفر» را توسعه داده و به جای آن اندیشه ی «اسلام ناب محمدی(ص) و اسلام آمریکایی» را طرح می کند. در این گفتمان، جبهه ی جهانی مستضعفین عالم -که اعم از امت مسلمان است...