ارسطو در منطق خود وجوب و امکان را به عنوان جهات قضایا مطرح می سازد؛ و در فلسفه وی مقصود از امکان نوعی استعداد و قوّه است که برای خروج از حالت بالقوه به بالفعل نیاز به واجبی دارد که مسبوق به امکان نیست یعنی فعلیّت محض است.تمایز میان وجود و ماهیّت نزد ارسطو در قلمرو منطق مطرح است و به حوزه متافیزیک او وارد نمی شود و در نتیجه در نظام هستی شناسی وی هیچگونه تأثیری ندارد. فارابی مانند ارسطو، وجوب و امک...

هدف ازپژوهش حاضر، بررسی تطبیقی مسئله شر از منظر دو فیلسوفی است که هردو در سنت فلسفی خاص خودشان، حائز اهمیت و تأثیر غیر قابل انکاری هستند. در این بررسی سعی می شود به فهم عمیق تر دیدگاههای یک فیلسوف به طریق استنطاق از فلسفه طرف دیگر دست یافت. روش پژوهش در بررسی تطبیقی حاضر، روش توصیفی مبتنی بر تحلیل محتوا و مراجعه به آثار دست اول دو متفکر و شارحان آنهاست. لایب نیتس به سه نوع شر(متافیزیکی، فیزیکی ...

در تحقیق حاضر محور هستی شناسی نظریات جامعه شناسی و مبانی فلسفی آن ها مورد بحث قرار می گیرد. از سوی دیگر خود هستی شناسی طیف زیادی از مقولات را شامل می شود، بنابراین دو مفهوم نخستین و بنیادین جامعه شناسی یعنی فرد و جامعه مد نظر قرار می گیرند. امّا به دلیل محدویت، به بررسی در حوزه ی جامعه شناسی کنش پرداخته می شود، که ماکس وبر و اروینگ گافمن مورد مطالعه قرار خواهند گرفت. اکنون این کلّیت فلسفی را بر ا...

این پژوهش با نام متافیزیک در سینما: درباره فیلمهای قدرتهای ماورایی و حس ششم انسان به بررسی سینمایی می پردازد که بر اساس عواملی ماورائی و متافیزیکی اتفاقاتی به وقوع می پیوندد که در عالم ناسوت وقوع آنها عجیب و غیر قابل باور است .پیدایش این ژانر در سینما ریشه در افسانه ها و قصه های کهن که متکی بر روح و نیروهای فوق طبیعی و آنچه بتوان نام آن را ماوراء نامید دارد .اکثر قریب به اتفاق این فیلمها دلیل و...

اشعار سبک هندی به سبب عناصر خیال انگیز و ایماژ پردازی های آن، در خور تأمّل شناخته شده است؛ و از لحاظ تبیین کلام، سروده های این سبک به اشعار متافیزیکی شاعران قرن هفدهم انگلیس می ماند. این نوع شعر از ایجاز، دقت و معنای خاصی برخوردار است و در عین اختصار سرشار از معانی بدیع و عمیق می باشد. در این گفتار پاره ای از اشعار جان دان و صائب تبریزی مورد مقایسه قرار می گیرد، و به نمونه های برجسته ای از ویژگی...

این مقاله که در جست‌وجوی یک فلسفة نانوتکنولوژی است، به تعاریف، زمینه‌های تاریخی، کاربردها و پیامدهای نانوتکنولوژی، و نیز به بررسی ارتباط آن با فلسفه، پرداخته است. هدف از این نوشتار برشمردن مسائل، موضوعات، و جایگاه فلسفی نانوتکنولوژی به مثابة شاخه‌ای از تکنولوژی است، که از سه منظر متافیزیکی (هستی‌شناختی)، معرفت‌شناختی (و روش‌شناختی)، و ارزش‌شناختی به آن نگریسته شده است. فلسفة نانوتکنولوژی حاوی ب...

ایجاد قاعده‌ی حقوقی، فرایند پیچیده‌ای است که عناصر مختلفی در آن نقش داشته و این عناصر نیز نه به تنهایی، بلکه در تعامل یا در ارتباط با دیگر عناصر نقش معناداری پیدا می‌کنند. «ارزش» و «واقعیت» را می‌توان دو عنصر اصلی تأثیرگذار در ایجاد قاعده‌ی حقوقی، در هر نظام حقوقی دانست که می‌توانند ارتباط سلسله مراتبی داشته و هر کدام نقش بیشتری نسبت به دیگری داشته باشد. حقوق متافیزیکی، حقوقی است که در آن، ارزش...

تبیین وضعیت متافیزیکی معدومات یکی از مسائل غامض فلسفی است که برخورد با آن هر نظام منطقی و فلسفی را دچار چالش می‌کند و می‌تواند قسمت عمده‌ای از نظریات جهان‌شناسی فیلسوفان را نیز تحت تأثیر قرار دهد. در این مقاله سه پرسش اصلی و مهم مطرح می‌کنیم و سپس به معرفی سه رویکرد بالفعل‌گرایان (به‌ویژه بالفعل‌گرایان غیر جدی)، امکان‌گرایان، و ابن‌‌‌سینا در مواجهه با این سه پرسش می‌پردازیم و با مقایسة پاسخ‌های...

اشعار سبک هندی به سبب عناصر خیال‌انگیز و ایماژ‌پردازی‌های آن، در خور تأمّل شناخته شده است؛ و از لحاظ تبیین کلام، سروده‌های این سبک به اشعار متافیزیکی شاعران قرن هفدهم انگلیس می‌ماند. این نوع شعر از ایجاز، دقت و معنای خاصی برخوردار است و در عین اختصار سرشار از معانی بدیع و عمیق می‌باشد. در این گفتار پاره‌ای از اشعار جان دان و صائب تبریزی مورد مقایسه قرار می‌گیرد، و به ن...

 اینکه آیا از نظر کانت متافیزیک، معنادار است یا نه، مسأله اصلی این نوشتار است. در اینجا برآنیم تا در راستای این مسأله کلی، نظر کانت را در ذیل دو سوال زیر مورد بررسی قرار دهیم: 1-اساساً معناداری و‌ بی‌معنایی متافیزیک آنگونه که در فلسفه معاصر محوریت دارد، برای کانت نیز موضوعیت داشت؟ آیا معنی­داری و بی­معنایی متافیزیک مسأله اصلی و بنیادی کانت است یا تنها زمینه­ها و دلالت‌‌هایی کلی در میان است؟ 2-...