ورود آموزه­های مدرن در حوزه­ی سیاست و جامعه به کشورهای اسلامی، در دوران معاصر،   عکس العمل­های مختلفی را به دنبال داشته است و بحث چگونگی تطابق و یا عدم تطابق آموزه­های دینی و سنتی با مفاهیم مدرن سیاسی و اجتماعی یکی از مهمترین دغدغه­های جامعة دینی و روشنفکران دین­اندیش، به خصوص در دوره مشروطه، محسوب می­شده است. بر همین اساس، سؤال اصلی که این پژوهش به دنبال پاسخ آن می­باشد، بر این محور متمرکز شده...

هدف این پژوهش، شناخت و واکاوی نسبت یا رابطه ی میان اندیشه ی سیاسی با اندیشه ی دینی در ادیان ایران باستان، و به ویژه ادیان رایج در دوره های تاریخی هخامنشی و ساسانی بوده است. اهمیت این پژوهش در آن جاست که بدون شناختِ نوع رابطه و نسبت اندیشه ی سیاسی با اندیشه ی دینی و هم چنین میزان تأثیرات متقابل این دو مقوله بر هم در طول تاریخ ایران، نمی توان عناصر فکری، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی جامعه ی امروز را ...

تردیدی نیست که محور اساسی اندیشه و حرکت سیاسی امام خمینی به واسطه مرجعیّت دینی، بر مبنای اسلام و عمل به تکلیف شرعی(54)  بوده است. بنابراین، نوع حاکمیت سیاسی را باید در تفسیر ایشان از رابطه شریعت و سیاست جست‏وجو نمود. از طرف دیگر، به اعتراف اکثریت قریب به اتفاق اندیشمندان و صاحب نظران، امام خمینی تنها مرجع دینی است که بیشترین بها را به مردم و رأی مردم و مشارکت آنها در سرنوشت سیاسی‏شان، داده است....

با پیروزی انقلاب اسلامی ایران و افزوده‌شدن نظامی جدید در عرصة جهانی، نظریه‎پردازی دربارة حکومت اسلامی در اندیشه‎‎های فقهی- سیاسی شیعه به موضوعی مهم تبدیل شد (تاریخچه) البته گروه‌های گوناگون درون‌دینی و برون‌دینی با چالش‌های فراوانی روبه‌اند که منشأ مشروعیت حکومت اسلامی از این چالش‌های مهم است. (مسئله) آیت‌الله مصباح یزدی از اندک کسانی است که موضوع منشأ مشروعیت ...

مفهوم شکاف‌های نوپدید اجتماعی (گسست نسلی، فاصله طبقاتی، تمایز هویتی و سبک زندگی) می‌توانند به‌عنوان متغیری مستقل، مشروعیت سیاسی (متغیر وابسته) را به تحلیل برند. نوشته حاضر در پی آن است که سازوکار این تأثیرگذاری و تأثیرپذیری را بررسی کند. پرسش این است که شکاف‌های اجتماعی نوپدید کدامند؟ چگونه عمل می‌کنند و با چه سازوکاری می‌توانند مشروعیت سیاسی را متاثر و متحول نمایند؟ عرصه عینی برای روایت و بررس...

این مقاله در پی پاسخ به این سؤال است که چرا روحانیت علی رغم همراهی با جنبش های مردمی، به ویژه مشروطه، از پذیرش جمهوری و همراهی با آن سرباز می زده و با آن ابراز مخالفت می کرده است؟ در پاسخ به این پرسش، این مقاله با رهیافتی تاریخی خواهان رسیدن به این نتیجه است که جامعه ایران، از جمله روحانیون، با توجه به تجربه های حاصله از جمهوری انقلابی فرانسه، جمهوری آتاتورک و نهایتاً جمهوری مورد نظر مارکسیست ها...