هدفِ این مقاله طرح یک مسئله در عروض شعرِ سلطان ولد، پسر بزرگ جلال‌الدین محمد مولوی است. در شعر وی یک ویژگی عروضی به چشم می‌خورد که به کلّی با تمام دیوان‌های شعر کلاسیک فارسی متفاوت است. این تفاوت چندان چشم‌گیر است که نمی‌توان آن را از جنس خطای کاتب یا حروف‌‌چین و ناشر به حساب آورد. نویسنده پس از نشان‌دادن این ویژگی، دو عامل احتمالی را سبب این تفاوت می‌داند: یکی احتمال تفاوت در نظام آوایی کلمات فار...

کتاب «اخلاق ناصری» از معتبرترین کتب فارسی است که در علم اخلاق و حکمت عملی در دوره ی اسلامی نوشته شده است. توجه به این کتاب و شرح آن از دیرباز از جمله فعالیت های اهل حکمت و سیاست بوده است، از جمله شروحی که بر کتاب «اخلاق ناصری» نگاشته شده است، «توضیح الاخلاق» تألیف خلیفه سلطان است که به فرمان شاه صفی صفوی در سال 1051 ق. به انجام رسیده است. خلیفه سلطان اثر خواجه نصیرالدین را با این هدف که برای مر...

انسان جزئی از طبیعت است و ارتباط نزدیکش با طبیعت، باعث ادامه حیات و دوام زندگی اوست. توجه به انسان و نیازهای غریزی او از جمله نیاز به طبیعت و ارتباط با آن موجب شده است تا رویکردهای هنر در بازآفرینی طبیعت همواره مورد توجه قرار گیرد هنرمند سفالگر ایرانی در تمامی قرون همیشه شیفته و مفتون طبیعت بوده و در هر مکان و زمانی به نحوی تصویری از طبیعت را در آثار خویش انعکاس داده است. در این میان بارزترین ج...

دوره جدید مکتب و معارف تاجیک با جنبش اصلاح طلبی و معارف پروری در سمرقند که آغازگر آن محمودخواجه بهبودی بود، پا به عرصۀ ادبیات تاجیک نهاد. بهبودی نه تنها در سمرقند، بلکه در تمام آسیای میانه اولین شخصی بود که ضرورت اصلاحات کلی اجتماعی و مدنی را در جامعه ای که در زنجیر سنت های فئودالی عصر میانه پابند بود، مطرح کرد. از سوی دیگر، عبدالقادر شکوری در پاییز سال 1901م نخستین مکتب اصول نوی تاجیکی را رسماً...

خوارزمشاهیان(حک.491-628ق) برای پیشبرد اهداف خود نظامی اداری پدید  آوردندکه دیوان وزارت درآن به عنوان نقطۀ پیوند سلطان و دیگر تشکیلاتاداری ودیوانی بود . وزیر ، دررأس تشکیلات دیوانی پس از سلطان ایفای نقشمی کرد. وزیرانی با خصائص وتوانایی های متفاوت نظام اداری خوارزمشاهیان رابرعهده داشتند که برخی از آنان درواپسین روزهای امپراتوری این دولت، بهسبب سوء استفاده های مالی و حفظ منافع فردی و ثروت اندوزی، ...

معارف و احکام قرآن در سه سطح و مرتبه قابل فهم و تبیین است و فهم مرتبه کامل آن بدون تبیین نبى اکرم(ص) ممکن نیست و تنها کسانى توانِ تفسیر همه معارف قرآن را دارند که همه تبیین هاى آن حضرت را دریافت کرده باشند. روایات عامّه و خاصه نشان مى دهد که امام على(ع) همه تنزیل و تأویل و معانى و معارف قرآن را از رسول خدا(ص) دریافت کرده است. بدین جهت، امام على(ع) دومین مفسر آگاه به همه معانى قرآن بوده است. در ای...

چکیده کشور پهناور هند، در جنوب قاره آسیا واقع شده است. کمپانی هند شرقی انگلیس که در سال 1600 میلادی با همکاری چند تن از بازرگانان انگلیسی و با حمایت ملکه الیزابت تأسیس شده بود برای پیدا نمودن عرصه های جدید تجاری توجه خود را به کشور هند معطوف داشت. رقابت های تجاری و استعماری حاکم بر اروپا و ثروت های افسانه ای هند انگیزه حرکت آنها به سوی این کشور شد. فعالیت های تجاری کمپانی هند شرقی انگلیس در...

چکیده: از جمله ارزنده ترین نمونه های هنر تصویری ایران را می توان در مرقعات و نسخه های خطی ملاحظه کرد که شاهدی بر سیر تکاملی هنر نگارگری محسوب می شوند. دو نسخه مهم بوستان سعدی اثر کمال الدین بهزاد هراتی و هفت اورنگ سلطان ابراهیم میرزا از نمونه های ارزنده هنر ایران است که زمینه بررسی ها و مطالعات فراوانی را به وجود می آورند. نگارش متن حاضر با هدف شناسایی و مدون ساختن ویژگی های نگاره های بوستان ...

چکیده در سال 482 ق، قراخانیان (آل افراسیاب) که از سال 395 ق، بر ماوراءالنهر (فرارود) حکومت داشتند، ناگزیر به اطاعت از سلطان ملکشاه سلجوقی (حک: 485-465ق) شدند. هنگامی که سلطان سنجر سلجوقی (حک: 552-511ق) امارت خراسان را برعهده داشت (حک:511-490ق) نخست، حکومت سمرقند را به خواهرزاده اش محمد ارسلان خان ـ که پدرش از دودمان قراخانی بود ـ واگذار کرد و چندی بعد منصب قاضی القضاتی و عالی ترین مقام مذهبی را...

دستور توصیفی معارف بهاء ولد آشنایی با دستور زبان هر متن ( دستور توصیفی ) به ما کمک خواهد کرد تا به درک و فهم عمیق تر و علمی تری از متن مورد نظرمان برسیم . به عبارت دیگر فهم دستور زبان یکی از کلیدهای فهم محتوا مضمون هر متن است . اگر ما به دستور یک متن تسلط پیدا کنیم و آن را در یابیم می توانیم از لایه ی سطحی آن گذشته و به لایه های زیرین و جان مایه ی آن دست یابیم .