شهر گور یا فیروزآباد یکی از مهم‌ترین شهرهای دورة ساسانی است که به دستور بنیانگذار این سلسله، اردشیر بابکان، ساخته شده است. به‌رغم انجام پژوهش‌های بسیار درباره این شهر و ساختار فضایی- کالبدی آن، هویت برخی از آثار معماری آن همچنان در هاله­ای از ابهام قراردارد. یکی از این آثار، بنای موسوم به «تخت­نشین» است که دربارۀ کاربری و زمان ساخت آن اظهارنظرهای مختلفی شده است. برخی آن را مقبره‌ای متعلق به دور...

تپه گوراب در روستای جوراب (گوراب) از توابع شهرستان ملایر در استان همدان واقع است، این تپه در 12 کیلومتری جنوب شهر ملایر و در مجاورت جاده ارتباطی ملایر ـ اراک قرار دارد. پژوهش­ های باستان­ شناسی در تپه گوراب در سال 1385 به سرپرستی علی خاکسار منجر به شناسایی ادوار فرهنگی مختلف شامل؛ مس و سنگ میانی و جدید، آهن­III؟ هخامنشی؟، اشکانی، ساسانی، اوایل دوره اسلامی، سلجوقی، ایلخانی. از ادوار فرهنگی مهم ت...

ارتباط زمینی میان ایران و مصر مدت­ها پیش از دورۀ هخامنشی برقرار بود. در زمینۀ برقراری ارتباط دریایی نیز پیش از دورۀ هخامنشی تلاش­هایی توسط فراعنۀ مصر صورت گرفته، ولی به دلایل مختلفی این تلاش­ها ناکام مانده بود. با فتح مصر توسط کمبوجیه (529-522 ق.م)، در سال 525 ق.م این کشور تحت تابعیت شاهنشاهی هخامنشی درآمد. پس از مرگ کمبوجیه، داریوش اول (522-486 ق.م) با شکست­دادن گومات مغ به پادشاهی رسید. داریو...

این مقاله با رویکرد مطالعه تاریخی ـ توصیفی، به مطالعۀ نوع پوشش زنان ایران در دورۀ هخامنشیان می پردازد. در این پژوهش کوشش شده با نگاهی تحلیلی به همۀ منابعی که آگاهی هایی را دربارۀ پوشش و نوع جامۀ زنان هخامنشی به دست می دهند، پس از طرح پیش زمینۀ تاریخی قدرت گرفتن هخامنشیان و پرداختن به تضاد دیدگاه یونانیان و ایرانیان دربارۀ زندگی زنان هخامنشی، همۀ بازنمایی های زنان در داده های باستان شناختی هخامن...

این مقاله با رویکرد مطالعه تاریخی ـ توصیفی، به مطالعۀ نوع پوشش زنان ایران در دورۀ هخامنشیان می پردازد. در این پژوهش کوشش شده با نگاهی تحلیلی به همۀ منابعی که آگاهی هایی را دربارۀ پوشش و نوع جامۀ زنان هخامنشی به دست می دهند، پس از طرح پیش زمینۀ تاریخی قدرت گرفتن هخامنشیان و پرداختن به تضاد دیدگاه یونانیان و ایرانیان دربارۀ زندگی زنان هخامنشی، همۀ بازنمایی های زنان در داده های باستان شناختی هخامن...

هم زمان با ورود پارسی ها به غرب ایران، شاید در اواخر هزاره ی دوم، در این نواحی حکومت هایی از جمله ماناها، الیپی ها و به ویژه عیلامی ها حضور داشتند. در این میان عیلام از جایگاه ویژه ای برخوردار بود و موقعیت سیاسی آن به خاطر درگیری دائمی که در هزاره ی اول با حکومت های میان رودانی به ویژه آشور داشت از اهمیت بالایی برخوردار بود. پارسی ها به دنبال ورود به این نواحی به تدریج وارد روابط سیاسی با دولت ...

دوران اولیه شاهنشاهی هخامنشی با در نظر گرفتن دوران سلطنت کوروش دوم هخامنشی تا پایان دوران داریوش یکم - با در نظر گرفتن دوران کوتاه شاهنشاهی کمبوجیه در بین دو قدرت اول و ثانوی دولت هخامنشی - قریب به یک سوم دوران کل هخامنشیان را در بر می گیرد. بی گمان اقتدار و توان آن دولت در همین عهد به اوج می رسد و آنچه باقی می ماند نتایج و شرایطی است که بر ساختار اولیه آن تکیه دارد. اهمیت این دوران بر کسی پوشی...

پژوهش حاضر با موضوع نقش زنان در دوره داریوش اول هخامنشی، با توجه به گل نبشته های باروی تخت جمشید به بررسی و تجزیه وتحلیل چگونگی حضور زن در آن دوره می پردازد و در جهت روشن تر کردن دانسته ها و یافتن نقطه-های تاریک و مبهم نقش زن در دوره هخامنشی انجام شده است. با توجه به نبود نقش برجسته زن در آن دوره سوالات بسیاری در مورد جایگاه و رتبه زنان در دنیای باستان مطرح است. چرا که با وجود شاخصه های برجسته ...

در دوره هخامنشیان، ساتراپی عیلام و به ویژه  پایتخت آن شوش، از جایگاه ممتازی برخوردار بود و در متون کهن بیش از تخت جمشید به شوش به عنوان تختگاه پارسیان اشاره شده است. به علاوه، شوش یکی از چهار پایتخت مهم پارسی ها بود که به موازات تخت جمشید، بناهای مهمی از جمله آپادانا در آنجا ساخته شد. در این مقاله کوشش شده است تا با استناد به کتیبه های دوران هخامنشی؛ به ویژه کتیبه های شوش، الواح بارویِ تخت جمشید...

اگر شروع حیات امپراتوری هخامنشی را از سال559 ق.م.، سال به قدرت رسیدن کوروش دوم، و پایان آن را سال 332 ق.م. فتح ایران توسّط اسکندر مقدونی بدانیم، در این 227 سال توسعة قدرت سیاسی و نظامی امپراتوری هخامنشی تعدادی از کشورها و ملل ـ به عنوان مثال، مصرـ زیر سلطة نظامی، اقتصادی و سیاسی این امپراتوری، به عنوان ساتراپ‌نشین هخامنشی تحت فرمان ایران قرارگرفته بودند. در مصر از مهمترین پروژه‌های هخامنشیان، اد...