یکی از ارکان مسئولیت مدنی فعل زیان‌بار است، که در حقوق ایران ماده 1 قانون مسئولیت مدنی و در حقوق فرانسه ماده 1382 قانون مدنی فرانسه به آن اشاره داشته‌اند. فعل زیان‌بار در جهت تعیین متعهد جبران خسارت ضروری است. مسئول جبران در زنجیره اسباب، شخصی است که «فعل زیان‌بار» را انجام داده است که به‌طور سنتی این فعل باید تقصیرآمیز باشد. در کنار این مبنای سنتی، یعنی تقصیر، مبانی دیگری مانند نظریه خطر، نظری...

در اسناد حقوقی اتانازی داوطلبانه، اعم از فعال و انفعالی، با حق بر درمان و حق حیات مرتبط است. به علاوه، آزادی انتخاب مسأله ای اساسی در بررسی اخلاقی اتانازی داوطلبانه است. لذا این پرسش اساسی مطرح است که آیا حقوق بشر توسط خود انسان قابل سلب است؟ پاسخ به  این پرسش بحثی در ماهیت حقوق بشر می طلبد. در اسناد حقوقی بین المللی تصریحی بر جواز اتانازی وجود ندارد، اما می توان به کلیت موضوع حق حیات اشاره کرد...

گفتمان اسلام سیاسی، آموزه‌های اسلام را در همه سویه‌های زندگی انسان راهگشا دانسته و می‌کوشد بر مبنای ساختار و نظام معنایی خویش به مسائل و موضوعات معنا و با تکیه بر تفکر توحیدی خویش، به دال‌ها ثبات معنا بخشد. در این مقاله ضمن تبیین دیدگاه قانون اساسی در باب مفهوم حقوق بشر، نشان خواهد داد که در گفتمان اسلام سیاسی، حقوق بشر بر محور دال مرکزی (کرامت انسانی) شکل گرفته و سایر نشانه‌ها و دال‌ها (حقوق س...

یکی از موضوعاتی که از دیرباز در حقوق مسئولیت مدنی مطرح بوده است، دخالت زیان دیده و تقصیر او در ورود زیان به او و تأثیر آن بر دعوای مسئولیت مدنی است. در حقوق رم، در فرضی که زیان دیده مرتکب تقصیر می شد، از دریافت هر نوع خسارت محروم می شد، بدون اینکه نوع و میزان دخالت او در وقوع زیان بررسی شود. در نظام قدیم کامن لا نیز این قاعده حاکم بود. اما به مرور، این قاعده در نظام های حقوقی غربی، به ویژه کامن...

«حقوق شهروندی» از جمله مفاهیمی است که اخیراً در گفتمان سیاسی و اجتماعی جامعه رونق گرفته است. این مفهوم ترجمان حقوق و آزادی های اساسی و عمومی جامعه بوده و اساسی ترین نیازهای هر ملتی را در برمی گیرد. اگرچه شهروندی تنها شامل حقوق نیست و با مجموعه ای از تعهدات در قبال آن متوازن می شود اما این آگاهی از حقوق است که شهروندان را نسبت به وظایف خود آگاه و متعهد می کند. بنابراین باید نسبت به آگاهی همه مردم...

کار تحقیقی حاضر با عنوان بررسی نقش اخلاق در حقوق مسئولیت مدنی در صدد آن است که به این سوال اساسی جوابگو باشد که ایا اخلاق در حقوق مسئولیت مدنی ایفای نقش می کند؟ در این راستا انواع نظریه های مسئولیت مدنی اعم از تقصیر ، خطر و.. بعد از بررسی مقدمات مورد مطالعه قرار می گیرد و در بخش های اتی نیز نقش اخلاق در جبران خسارات معنوی و قانون مسئولیت مدنی و ..مورد ارزیابی قرار می گیرد سرانجام با بررسی نظریه...

مسئله مشارکت شهروندان در فرایندهای سیاسی جامعه، از گذشته تاکنون یکی از آرمان­ها و دغدغه­های اصلی متفکرین اجتماعی و سیاسی بوده به گونه­ای که می­توان گفت گسترش تدریجی حقِ مشارکت مردمی و شکل­گیری نهادهای سیاسی اعمالِ آن، محصول این دغدغه‌ها بوده است. در این میان، استیفای حقوق شهروندی می‌تواند میزان مشارکت سیاسی را به عنوان یکی از مفاهیم کلیدی توسعه سیاسی جوامع تحت تأثیر قرار دهد. بر این اساس هدف اصلی...

در دنیای کنونی نقش بیمارستان ها تنها به درمان فیزیکی بیمار محدود نمی گردد؛ بلکه بازسازی روحی و معنوی بیمار نیز یکی از رسالت های مهم آنان به شمار می رود. تحقق آرمان های مزبور از طریق استخدام پزشکانی خبره، بهرمندی از ابزارهای به روز پزشکی و احداث فضای فیزیکی مناسب امکان پذیر است. با وجود این، حقوق دانان امروزه صرفاً از مسؤولیت مدنی پزشکان سخن می گویند و نسبت به مسؤولیت مدنی بیمارستان کمتر توجه می ...

در مواردی، به تبع فقه، در حقوق موضوعه، مسئولیتی بر عاقله یا بستگان یا نهایتاً بیت المال بار می گردد که برخی، مسئولیت مزبور را مخالف اصل شخصی بودن مسئولیت دانسته و بنابراین یا با این نهادها مخالفت شده و یا به صورت استثنایی با آنها برخورد می گردد. در حالی که تحلیل ماهیت ضمان در این نهادها، نشان می دهد که ضمان مزبور، نوعی مسئولیت مدنی است و از سوی دیگر، در حقوق برخی از کشورها، مسئولیت مدنی ناشی از ...

در مقدمه این مقاله‘ نخست از موضع برخی از نظامهای حقوقی در برابر مسئله مسئولیت سرپرست و محافظ صغیر و مجنون سخن به میان می آوریم‘ سپس موضع حقوق کشورمان را در این زمینه بازگو می کنیم و سرانجام‘ این مقدمه را با ذکر متون قانونی مربوطه در حقوق ایران و حقوق کشورهایی که تدوین کنندگان قانون مسئولیت مدنی ما از آنها الهام گرفته اند به پایان می بریم. پس از مقدمه‘ مباحث سه گانه این مقاله عرضه می شوند که به ...