ساختارحکومتسلجوقی(590-431ق)به لحاظ شرکت نهادها و کنشگران مختلف در بستر فعالیت­های سیاسی، شاخصه­هایی دارد که در مقایسه با دیگر حکومت­ها و سلسله­های ایرانی پس از اسلام در نوع خود بی­نظیر است. سلجوقنامه ظهیرالدین نیشابوری بر خلاف متن موجزش، روایتی عینی و پرمعنا از نحوة شکل­گیری و تداوم ساختار قدرت سلجوقی به­دست می‌دهد. توجه مورخ به امرا، به عنوان گروهی مؤثر در تحولات سیاسی این دوره و تلاش نهاد دیو...

با گذشت نزدیک به چهار دهه از عمر نظام جمهوری اسلامی ایران، مسجد با کمترین حضور در ادبیات حقوقی و به تبع آن، حضور کمرنگ حکومت در اداره آن، عموماً به دست مردم اداره شده و در ارائه فرهنگ و سبک زندگی پیشتاز بوده است. رویکرد حاکم بر طرح «حمایت از مدیریت، احداث، تجهیز و نوسازی مساجد و نمازخانه‌های کشور» که در تاریخ 1394/1/23 به تصویب مجلس و در مورخ 1394/2/15 از طرف شورای نگهبان مغایر با قانون اساسی تش...

جامعه شناسی تاریخی همواره شاه راهی برای کشف قانون‌مندی‌های اجتماعی بوده که خدمات کاربردی مهمی را در اختیار جامعه قرار می‌دهد. بررسی‌های اقتصادی نیز، دانشی اجتماعی است که یکی از موضوع‌های محوری آن، بحران‌های اقتصادی است که گاهی از آن به تحولات اقتصادی نیز تعبیر می‌شود. از جمله آثاری که با اهتمام دکتر جمال الدین الشیال در سال 1358 قمری منتشر شده، چاپ کتابی تألیف تقی الدین احمد بن علی مقریزی مورخ ...

تشیّع و تسنّن اصفهان مباحثه‌ای است که شاید زیاد موردتوجه بوده و هست. البته، تسنّن این حوزه در منابع مورد تأکید قرارگرفته‎است؛ آن هم تسنّن افراطی. از جمله گزارش‌های تاریخی که در این باره بسیار مورد توجه و استناد قرارگرفته، مهاجرت مورخ شهیر شیعی، ابن‎هلال ثقفی، مؤلف کتاب مشهور الغارات، است که برای تغییر افکار مردم این شهر از کوفه به اصفهان مهاجرت کرد و کتاب المعرفۀ خود را که در مناقب اهل‎بیت (ع) و مث...

  چکیده تاریخ‌نگاری علم به سبک ویگ، با معیار قرار دادن دستاوردهای علوم جدید، دربارة اهمیت بخش‌های مختلف تاریخ علوم قضاوت می‌کند. مورخان ویگیست تاریخ را به صحنة مواجهة دو گروه دانشمندان عاقل و دانا و متحجران نادان تبدیل می‌کنند. ایشان تنها قسمت‌هایی را از تاریخ علوم برای مطالعه و بررسی، با ارزش می‌دانند که به علوم جدید ربط پیدا کند. در این مقاله، ضمن معرفی هربرت باترفیلد، ناقد این جریان در تاریخ...

از جمله وظایف عمدۀ آرشیوها، تنظیم و توصیف اسناد آرشیوی است که می‌باید براساس اصول پذیرفته شدۀ آرشیو و نیز استانداردهای بین‌المللی توصیف آرشیوی (ISAD) صورت پذیرد. انجام این مهم در سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران بر عهدۀ مدیریت طبقه‌بندی و نمایه‌سازی اسناد می‌باشد. به دنبال ادغام سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی و براساس بند 5 مصوبۀ مورخ 2/6/81 شورای عالی اداری، معاونت اسناد ملی سازمان...

خط مبدأ، خطی است که توسط هر کشور ساحلی برای اندازه‌گیری عرض دریای سرزمینی و دیگر مناطق دریایی آن کشور تعیین می‌شود. ابهام در مقررات کنوانسیون 1982 حقوق دریاها در مورد خط مبدأ مستقیم، سبب شده است که اکثریت کشورهای ساحلی این روش ترسیم خط مبدأ را به‌گونه‌ای به‌کار بگیرند که به میزان چشمگیر بر وسعت مناطق دریایی آن‌ها افزوده شود. ایران یکی از این کشورهاست. خط مبدأ ایران در خلیج فارس و دریای عمان به‌...

حسب گزارش ممیز محترم شعبه 24 دیوان عالی کشور، خانمی علیه چندین نفر شکایت تجاوز به عنف و سرقت مقرون به آزار طرح می کند. در تحقیقات صورت گرفته متهمان منکر بزه زنا می شوند ولی به ارتکاب بزه رابطه نامشروع اقرار می نمایند. با توجه به اوضاع و احوال موجود در پرونده، دادگاه هریک از متهمان را به اتهام بزه رابطه نامشروع مادون زنا به 99 ضربه شلاق و اقامت اجباری در محل های تعیین شده به مدت دو سال محکوم می ...

نقش بانک مرکزی در پرداخت‌های بانکی را باید در سه حوزه کاملاً متفاوت مورد بررسی قرار داد. در یک سو، بانک مرکزی به‌عنوان یکی از طرفین پرداخت در پرداخت‌های کلان یا پرداخت‌های دولتی عمل می‌کند و در سوی دیگر، امر راهبری و نظارت بر نظام‌های پرداخت را برعهده دارد. در جنبه سوم، بانک مرکزی در پرداخت‌های کلان و بین‌المللی نقش برجسته‌ای دارد که به‌دلیل ارتباط آنها با منافع عمومی، قابل واگذاری به بانک‌ه...

تاریخ‌نگاری صدر اسلام از تاثیر انگیزه‌های مذهبی مصون نبوده است و تفاوت مذاهب کلامی مختلف اغلب در نگاه ایشان به وقایع و شخصیت‌های صدر اسلام نیز بازتاب یافته است، تا جایی که برخی از مذاهب، مشروعیت خویش را از این نوع نگاه کسب می‌کنند. نگرش‌ها به خلیفه سوم، عثمان و مساله قتل او، منشأ اختلافات گسترده‌ای میان مسلمانان بوده است. در این میان، تاریخ‌پژوهان، علی‌رغم تاثر از علایق خویش، با روش‌های علمی به...