هدف از این پژوهش بررسی پیشینه‌های کتابشناختی پایگاه نسخ خطی خانه کتاب از نظر مطابقت با استانداردها و قواعد فهرستنویسی مورد تأیید و استفاده کتابخانه ملی ایران است. پژوهش حاضر، پژوهشی کاربردی است که به‌صورت پیمایش تحلیلی و با استفاده از سیاهه وارسی به‌عنوان ابزار گردآوری اطلاعات صورت گرفته است. درک اینکه فهرستنویسان نسخ خطی تا چه میزان خود را ملزم به رعایت قوانین فهرستنویسی می‌دانند، می‌تواند در ...

پژوهش حاضر با هدف بررسی نگاره های نسخ? مصور اکبرنام? محفوظ در موز? ویکتوریا و آلبرت لندن صورت گرفته است. نسخ? نام برده یکی از نسخ مصور زمان اکبرشاه (1014-963ق./1605- 1556م.)، سومین پادشاه از سلسل? گورکانیان هند می باشد. پژوهش گر به منظور نیل به هدف در پی پاسخ گویی به این مسائل می باشد که ویژگی عمومی نگاره های نسخ? اکبرنامه چیست و ساختار ترکیب بندی آن ها چگونه است. این پژوهش که با روش توصیفی-تح...

رباعی که اکثر پژوهندگان آن را قالبی کاملاً ایرانی دانسته اند، یکی از قالب های کوتاه شعری است، با مجالی اندک اما محمل اندیشه های بزرگ؛ به عبارت دیگر ایجاز کلام و در عین حال تراکم تصاویر و معانی، از ویژگی های ذاتی این قالب شعری است. در بیشتر کتب ادبی و تاریخی و نسخه های خطی و جنگ های شعری قدیم نظیر رساله التنبیه ،تاریخ جهانگشای جوینی،کلیله و دمنه ، مرزبان نامه ،سندباد نامه ،چهار مقاله نظامی عروضی،...

بسیاری از ویژگی های گفتاری نظیر کشش، تکیه، زیر و بمی، بلندی صدا و همچنین زبان بدن در دریافت معنا و منظور پیام دهنده بسیار موثر واقع می شوند. در زبان نوشتاری به دلیل ماهیتش، این عناصر بازنمودی ندارند. بکارگیری علایم سجاوندی در نوشته ها، تلاشی برای رفع این خلأ می باشد. چگونگی ظهور علایم سجاوندی در خط فارسی از دیر باز تا به امروز، یکی از موضوعات مهمی است که در حوزه ی زبانشناسی کمتر به آن پرداخته ش...

ازدواج موّقت از جمله ازدواجهایی است که در دوران جاهلیت وجود داشته و اسلام با اعمال تغییراتی در مقررات و شرایط آن، این نکاح را امضا و تأیید نموده است. در این که این نوع ازدواج در صدر اسلام وجود داشته هیچ اختلافی میان مسلمین وجود ندارد و تمامی مسلمین بر این عقیده اجماع دارند که در ابتدای اسلام پیامبر(ص) صحابه را به انجام این ازدواج امر فرمودند. اما تنها اختلافی که وجود دارد در نسخ و یا عدم نسخ آن ...

فقه، در ادبیات اسلامی، دانش زندگی است. بنا براین، فقه سیاسی چونان رابطِ ایمان و سیاست در جامعه اسلامی تلقی شده است. در این مقاله، ضمن اشاره به تعاریف رایج فقه و نیز جایگاه فقه سیاسی در دسته بندی علوم اسلامی به ویژه بر دو نکته اساسی تأکید شده است: نخست؛ مبانی و محدودیت های فقه سیاسی به عنوان دانش معطوف به عمل، و دوم؛ کالبد شناسی فقه سیاسی به مثابه یک دستگاه دانایی و مکانیسم تولید احکام سیاسی در د...

بررسی، مقابله و تعیین میزان صحت، اصالت و ارجحیت نسخ در نسخه‌شناسی تطبیقی از چالش‌های اصلی مصححان است که گاه به دلیل فرایند طولانی مقابله و دشواری جمع‌بندیِ نهایی معیارها به تساهل می‌انجامد. تحلیل سلسله‌مراتبی، با استفاده از تکنیک‌های ریاضی و روان‌شناسی می‌تواند مصحح را در تصمیم‌گیری‌های چندمعیاره و رسیدن به منطقی‌ترین هدف یاری برساند. این پژوهش با نرم‌افزار Expert choice11به بررسی نسخه‌بدل‌های چ...

قانونی که با انقضای مدت پیش بینی شده در آن و بدون نسخ شدن، خودبه خود، ملغی می شود قانون موقت است. به دیگر سخن، اعتبار قانون موقت با پایان یافتن مدت آن و بی آنکه نیازی به نسخ آن توسط قانونگذار باشد زایل می شود؛ درحالی که قوانین دیگر به اراده قانونگذار لغو(= نسخ) می شوند. مدت اعتبار قانون آزمایشی نیز در آن معین است و به همین جهت، قانونی موقت محسوب می شود اما قانون موقت، اعم از آن است یعنی ممکن ا...

یکی از مباحث مهم در عرصۀ فقه و تفسیر قرآن کریم، موضوع آزادی دین در اسلام است که به عرصة سیاسی نیز کشیده شده و بحث در مورد تعارض صوری آیات سیف و نفی اکراه مثار بحث و جدال میان محققان شده است. بین آیات سیف و نفی اکراه یکی از چهار رابطة مفروض زیر برقرار می‌شود: 1. آیات سیف ناسخ آیات نفی اکراهند. 2. عکس حالت اول. 3. آیات سیف مخصص عموم آیات نفی اکراهند. 4. آیات سیف ناظر بر اکراه ظاهری و آیات نفی اکر...

چکیده قاعده قرعه از قواعد کاربردی در زندگی اجتماعی بشر و از قواعد پذیرفته شده در اصول فقه به شمار می‌رود. این تحقیق در پی آن است که ضمن بررسی ابعاد مختلف قاعده قرعه از جمله دلایل پذیرش این قاعده، پیشینه بحث قرعه، چگونگی تسری آن از شرایع پیشین به شریعت اسلام، کاربرد و کارکرد قرعه، به ارایه تفسیری فقهی از آیات چهارگانه‌ای که موضوع قرعه در آنها مطرح شده، بپردازد. در این مسیر از شیوه کتابخانه‌ای و ...