این مقاله می کوشد با ارایه تبیین درست و اضمامی تر از واسازی دریدا و الزا­م­های معرفتی و روش شناختی آن، به یک نارسایی عمده در فضای نقد متون ادبی ایران اشاره کند و آن شتابزدگی در کاربست نظریه­ها و روش­های جدید نقد ادبی اروپایی در ایران است. کتاب مجتبی گلستانی نیز در ذیل این نارسایی نقد شده است. بدین ترتیب مقاله نشان می دهد که در فهم، تبیین و نقد و بررسی آثار نویسندگان معاصر ایران باید پیش از هر چ...

نظریه پردازان ادبی معاصر، از چشم انداز های مختلفی ژانرهای ادبی را نقد و بررسی کرده اند. در این میان میخاییل باختین2، نظریه پرداز بزرگ روس، جایگاه ویژه ای دارد. وی با تأکید بر اصطلاح کلیدی «منطق مکالمه»3 در میان انواع ادبی، به ویژه رمان و آن هم رمان های داستایفسکی، آن ها را واجد ماهیت گفت وگویی و چندآوایی می داند. در چنین رمان هایی، صدای راوی بر فراز صداهای دیگر قرار نمی گیرد، بلکه صدایی در کنار...

بی شک تحقیقات و پژوهش های عظیمی در زمینة حافظ و اشعارش (حافظ پژوهی) توسط شارحان و حافظ پژوهان زیادی صورت گرفته که هر یک به نوبة خود تأثیر به سزایی در تکریم مقام حافظ داشته که به زعم خود توانسته اند خوانشی نو و برداشتی تازه از اشعارش ارائه دهند. به این اعتبار می توان گفت که اشعار وی به لحاظ ابعاد پیچیدة ذهنی او، به دلیل درون مایه های پر رمزوراز و خوانش های گوناگون بیشتر به منشوری هزارپهلو همانند...

نقد ادبی د رشکل نوین خود از جمله مباحثی است که با وجود حیات کوتاهش توانسته است در ارتقاء بخشیدن به جایگاه ادبیات جهانی نقشی سترگ ایفا نماید چنانکه امروزه هر اثر ادبی با عبور از فیلتر نقد می تواند جواز ورود به بوستان آثار ماندگار ادبیات جهانی را بدست آورد. نظر به اینکه کتاب مورد ترجمه به ظرفیت ها و پتانسیل ها یامت اسلامی در زمینه نقد ادبی پرداخته و نسبت به گرته برداریهای کورکورانه و غیر مسوولانه...

از میان شیوه­های مختلف نقد که در مطالعات ادبی به کار می­روند، نشانه­شناسی ساختارگرا شیوه­ی است که از رهگذر آن به رمزگشایی نشانه­ها و روابط هم نشینی و جانشینی بین آن ها و انسجام ساختاری متن دست می­یابیم. هوشنگ ابتهاج از بزرگ ترین شاعران معاصر است که چشم­انداز گسترده و گوناگون شعرش نشان از تخیّل پویای وی دارد. شعر «ارغوان» وی با نمادها و نشانه هایی درآمیخته است که آن ها را مناسب زمان کرده و منویات...

ادبیات پایداری از شاخه های مهم و چالش برانگیز ادبیات است که خصوصاً از حوالی سالهای پیروزی انقلاب اسلامی به بعد، مورد توجه پژوهشگران، بالاخص پژوهشگران حوزه ادبیات فارسی واقع گردید؛ به نحوی که تعداد این پژوهشها، پژوهشهایی که به اصل ادبیات پایداری و نه مسائل حاشیه-ای آن پرداخته اند، از سال 1358 (اولین پژوهش نیمه مستقل این حوزه) تا انتهای سال1390 به بیش از 600 مورد رسیده است؛ پژوهش حاضر با بررسی تحق...

برهم سنجی تاریخ ادبیات و سینما از تقابل چندهزار سال با یکصدواندی سال حکایت می­کند؛ با این حال تأثیر و تأثر میان این دو رسانه، چه آگاه چه ناآگاه، چه با اقبال چه با انکار، در تولیدات هنری جریان داشته و در نقدهای دانشگاهی و غیردانشگاهی بازتاب یافته است. مطالعات تطبیقیِ اقتباس برپایة مقایسة فیلم­های اقتباسی با منابع ادبی صورت می­پذیرند و در ایران به این شکل دسته­بندی می شوند: آثاری که به صورت انفراد...

چکیده: سبک شیوه خاصی است که نویسنده یا شاعر برای بیان مفاهیم خود در اثر ادبی به کار می گیرد. در رابطه با سبک شناسی از گذشته تا کنون تعاریف متعدد و متنوعی ارائه شده و هرکس از دیدگاه خود به نقد و بررسی پیرامون آن پرداخته است. در دوران معاصر سبک شناسی اگر چه همانند گذشته مورد استفاده قرار می گرفته؛ اما از لحاظ ساختمانی و بافت ادبی نسبت به گذشته دچار تغییر و دگرگونی هایی شده است. ویژگی های منحصر ...

منوچهر آتشی(1310-1384) از شاعران پیرو سبک شعری نیما است. وی که شاعری معلم بود، بعد از کودتای 28 مرداد 1332ش، در پهنه ادبی ایران شهرتی حاصل کرد. اشعار او هم در بردارند? شعر کلاسیک است و هم شعر نو نیمایی. او با انـتشار نخستین اثرش « آهنگ دیگر» (1339) جایگاه قابل توجهی در میان شاعـران معاصر به دست آورد. یکی از انواع نقدهای موجود درادبیات فارسی، نقد چهار جانبه است؛ نقدی که شفیعی کدکنی به عنوان «ن...

سه گانه یا تریلوژی در ادبیات داستانی معاصر تعریف مسأله سه گانه نویسی یکی از مباحث پرکاربرد در ادبیات غرب است که نویسندگان بسیاری تحت عنوان سه گانه نویسی آثاری را آفریده اند که جامعه ی نقد ادبی به معیارهایی مشخص آن ها را به نام تریلوژی(سه گانه نویسی) شناخته است در سال های اخیر این ژانر وارد ادبیات داستانی شد و جامعه ی نقد ادبی ایران آثاری از برخی نویسندگان را به عنوان سه گانه معرفی کرد. از ...