آنچه در گذشته وقف می‌شد، زمین، خانه، باغ و گاهی اموالِ منقولِ دارای ارزش ذاتی بود، اما امروزه  تغییر ماهیت پول و ظهور ارزش‌های مالی اعتباری دیگر مانند اوراق بهادار، ظرفیت‌های مالی جدیدی را در حوزۀ وقف ارائه می‌دهد. با این‌همه در مورد وقف پول و اوراق بهادار دو نظریه مطرح است. برخی از فقها آن را صحیح نمی‌دانند و برای اثبات ادعای خود ادله‌ای ارائه کرده‌اند. در مقابل، گروه دیگری ضمن نقد ادلۀ مخالفان،...

در کشور ما «نهاد وقف» هم از نظر چهرة عبادی و قصد تقرب در آن و هم ازجهت اقتصادی‘ اهمیت فراوانی دارد؛ چندان که می توان گفت در طول تاریخ یکی از وسایل عمومی شدن مالکیت خصوصی و توزیع عادلانة ثروت و حفظ میراث فرهنگی و شعائر مذهبی بوده است. با وجود این ‘ حبس عین مال موقوف ‘ به ویژه در مورد املاک‘ سبب شده است که بخشی از سرمایة ملی از گردش بیفتد و بی مبالاتی متولیان وقف و اختلاف موقوف علیهم این نهاد مفی...

فصل اول با عنوان ماهیت وقف شروع شده است و شامل سه مبحث می باشد. بدین ترتیب :تعریف وقف ، تفاوت وقف با حبس ، حقیقت و ماهیت وقف . فصل دوم با عنوان حکم بیع وقف شروع شده است و مشتمل بر پنج مبحث می باشد. بدین ترتیب :ادله عدم جواز بیع وقف ، مسوغات بیع وقف ، اشتراط فروش عین موقوفه توسط واقف و احکام فروش عین موقوفه و وضعیت بدل . فصل سوم با عنوان آثار بیع غیرقانونی وقف شروع شده است و دارای سه مبحث می باش...

جایگاه و ساختارحکومت متکی و متأثر از نحوه فهم آن از سوی حکومتگران است و حکومتگران بر اساس درک خود از حکومت، ساختارها و مناسبات آن را شکل داده و سازماندهی می کنند. حکومت تملیکیه یا ارباب وار و حکومت ولایتیه یا سرپرست وار، دو تلقی از حکومت را در دل خود حمل می کنند که اولی با رابطه عبد و مولا و دومی با رابطه امانت و امانتدار همریختی و تشابه دارد و هر یک از این دو، ساختارها و رفتارهای متناسب با خو...

از شرایط صحت وقف، مالیت شرعی داشتن، عین بودن، قابلیت قبض و اقباض و ابدی بودن شیء موقوفه است؛ بر این اساس، مخالفان صحت وقف حقوق معنوی، در امکان وقف حقوق معنوی (که حسب کارکردهایش، از موضوعات مهم و مبتلی‌به در حوزۀ مسائل اجتماعی و اقتصادی به‌شمار می‌رود) تردید کرده‌اند. البته موافقانی نیز برای وقف حقوق معنوی وجود دارند که دلایل آنها، اغلب عام، فراگیر و فراوقفی است و با تکیه بر قواعد و اصولی که به ...

 سنت حسنه وقف پشتوانه اقتصادى اهداف بلند انسانى است که در طول تاریخ با توجه به سطح زندگى مردم براى رشد فرهنگ و دانش بشرى، تأثیرى بس سترگ داشته است. اکنون با تغییر نوع زندگى و گسترش نقش ابزارهاى مالى در توسعه و رشد کشورها، با پیوند بین نهاد مبارک وقف و پول، مى‏توان از این ظرفیت بالقوه براى کاهش هزینه‏هاى اجتماعى و رشد و تعالى جوامع گام برداشت. در آثار اسلامى، مفهوم وقف با لزوم حفظ عین موقوفه و ع...

سرقت اموال، فعـلی مجرمانه و دارای تعریف، شرایـط خاص و کیفـر شرعیِ ویژه‌ای(حد قطع دست) است. در شرایط تحقق سرقت، اختلاف‌نظر وجود دارد؛ از جمله موقوفه بودن مال مسروقه. برخی برای آن خصوصیت و موضوعیت در نظر نمی‌گیرند و سرقت از وقف عام را مندرج در عنوان کلی سرقت و حکم آن می‌دانند. پاره‌ای دیگر دیدگاهی تفصیلی را برگزیده و عنوان سرقت را بر سرقت از موقوفات عام منطبـق ندانسته و از همین رو در ربودن موقوفات...

ازآنجایی‌که وقف نوعی سرمایه‌گذاری برای برطرف نمودن نیازهای مادی و معنوی مردم است ازلحاظ اجتماعی یک‌نهاد کلان اجتماعی محسوب می‌شود لذا مطالعه در این حوزه حائز اهمیت است. با تهاجم  مغولان به ایران در (616 ه ق)، بسیاری از آثار وقفی تخریب شد. بعد از دوران گذار اولیه، بهبود شرایط اجتماعی و گرایش حاکمان مغول به اسلام، اهتمام به نهاد وقف از سوی حاکمان و مردم بیش از پیش فزونی یافت. این پژوهش با هدف شنا...