ساختار نحویِ نفی جمله[1] پژوهش‌های بسیاری را در اغلب رویکردهای زبان‌شناختی برانگیخته است. در مطالعاتی که در چند دهۀ اخیر در دستور زایشی صورت گرفته‌اند، به جنبه‌های گوناگونی از این پدیدۀ زبانی توجه شده که تعیین جایگاه گروۀ نفی[2] از مهم‌ترین آن‌هاست. در واقع، در زبان‌های مختلف نه‌تنها صورت آوایی عناصر منفی‌ساز جمله متفاوت است، بلکه حتی جایگاه زیرساختی این عناصر نقش‌نما نیز تفاوت دارد. بدین ترتیب،...

حرکت نحوی یکی از جذاب ترین بخش های نظریۀ دستور همگانی است که از الگو های آغازیِ این نظریه تا الگوهای متأخر امروزی، همگی جایگاه و اهمیت خود را حفظ کرده اند. توجیه های بسیاری برای چگونگی کارکرد این فرایند نحوی در ساخت های زبانیِ زبان های گوناگون ارائه شده است. با تلاش های بسیارِ زبان شناسان ایرانی، هنوز بسیاری از مسائل مطرح شده در دستور همگانی ــ به ویژه دیدگاه کمینه گرا- در زبان فارسی بررسی نشده اس...

زمینه و هدف: کاربرد نظام‏مند روش‏های غربالگری به تشخیص به موقع و درمان سرطان پستان کمک می‏کند، این مطالعه تاثیر آموزش بر باورهای بهداشتی و عملکرد زنان را برای غربالگری سرطان پستان بر اساس مدل اعتقاد بهداشتی ارزیابی می‏کند. روش کار: این مطالعه پژوهش کمی از نوع تجربی می‏باشد. این مطالعه بر روی 144 زن (72 نفرآزمایش، 72 نفر شاهد) در محدوده سنی 20 تا 62 سال در درمانگاه شهید بهتاش منطقه لویزان ت...

قلب نحوی تاکنون در زبان های مختلف به لحاظ نحوی و گفتمانی مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج تحقیق در گویش مازندرانی نشان می دهد که قلب نحوی هم تابع اصول و محدودیت های جهان شمول و هم تابع محدودیت های زبان ویژه است. در این تحقیق نشان می دهیم که انواع قلب نحوی کوتاه برد، دوربرد و چندگانه در گویش مازندرانی به کار می رود و کارکرد اصلی قلب نحوی در گفتمان، تغییر توزیع ساختار مبتدا و خبر و همچنین توزیع ا...

بدیهی است که زبان آموزان بومی به هنگام فراگیری زبان بیگانه ساختارهای زبان مادری خود را بر زبان بیگانه اعمال می کنند. عنصر تداخل به عنوان یک پدیدة زبان شناختی به زبان آموز امکان می دهد تا عناصر زبان بیگانه را به سهولت بیاموزد. در این خصوص نظریه های زبان شناسی مقابله ای اهمیت مهمی دارد. بر این اساس در مقالة حاضر توصیف نمونه وار حوزة بحث انگیز مقولات دستوری در زبان آلمانی و فارسی ارایه می شود. اهم...

رمزگردانی دوزبانه‌‌‌‌‌های ترکی‌‌‌‌‌آذری‑ فارسی در پرتو مدل زبان ماتریس و نظریة صفر عبدالحسین حیدری[1] مهدی سمائی[2] لطیف عطاری[3] افسر روحی[4] تاریخ دریافت: 1/2/91 تاریخ تصویب: 30/1/92 چکیده از آنجایی که مدل زبان ماتریس تبیین بهتری از رمزگردانی درون‌جمله‌ای ارائه کرده است و نظریة صفر بر روابط هسته‑‌ متمم در گزینش ساخت‌های رمزگردانی‌شده تمرکز دارد، تحقیق حاضر در مطالعة رمزگردانی درون‌جمل...

تضمین مبحثی است که بعضی از علمای صرف و نحو در کتب خود به صورت استطرادی و در ضمن مبحث لزوم و تعدّی فعل بدان پرداخته اند، ابن هشام انصاری در کتاب مغنی، باب هشتم، تحت عنوان « إشراب» با این عبارت :   « قد یشرِبُون لفظاً مَعنَی لفظٍ فیعطونه حکمه و یسَمَّی ذلک تضمیناً» بدان پرداخته است و از آنجایی که ابن هشام نحوی است، از دریچة نحو به این مطلب عنایت نموده است و از طرف دیگر، این اصطلاح در علم بدیع با رویکردی متف...

بررسی تناظر میان گروه‌های مختلف نحوی از دیرباز مورد توجه زبان‌شناسان بسیاری بوده است. در این بین تناظر میان گروه اسمی و گروه فعلی از اهمیت بیشتری برخودار بوده است. مقالة حاضر می‌کوشد تا چنین تناظری را در چارچوب مفاهیم نظری برنامة کمینه‌گرا بررسی کند. داده‌های ارائه شده نشان می‌دهند که گروه تعریف نیز همانند گروه فعلی از سه لایة متفاوت تعبیری، توصیفی و نقش‌‌های معنایی تشکیل شده است. این لایه‌ها د...

حالت نحوی ضمیر مستتر   محمد رضا پیروز[1]   تاریخ دریافت: 25/9/91         تاریخ تصویب: 26/8/92                                                                                                                                                                         چکیده بررسی حالت نحوی ضمیر مستتر همواره یکی از چالش­های نظریه زبان از آغاز کار دستور زایشی تاکنون بوده است. دستوریان حاکمیت و مرجع گزین...