وجه، یکی از مقوله‌های گرامری فعل است که عموماً، در سه معنای اخباری، امری و التزامی، توجه زبان‌شناسان روسی و فارسی را برانگیخته است. ابزارهای زبانی برای بیان این مفاهیم، در زبان روسی و فارسی متفاوت‌اند. برای بیان وجه التزامی، در هر دو زبان، که بر قضیه‌ای غیر واقعی دلالت دارد، و تنها احتمال وقوع آن در گذشته و یا آینده می‌رفته و یا می‌رود، نه تنها فعل، بلکه عوامل زبانی متعدد دیگر تأثیر گذارند. هدف ...

نحوه ی کاربرد کلمات توسط افراد مختلف میتواند نشان دهنده ی فرایندهای مختلف روان شناختی  از قبیل تفکر، احساس، ادراک، و شخصیت آنها باشد. در این مقاله با تکیه بر عوامل جنسیت و دو بعد مهم شخصیتی ( برونگرایی- درونگرایی و روان رنجوری- ثبات هیجانی)، که از طریق تست شخصیتی آیزنک (نسخه ی اصلاح شده) مورد ارزیابی قرار گرفتند، به بررسی میزان ارتباط بین سبک نوشتاری زبان آموزان ایرانی و جنسیت و شخصیت آنها پردا...

با آن­که مفهوم زمان آینده مفهوم جدیدی در حوزه­ی شناخت بشر نیست،  اما رمزگذاری مستقل آن در بسیاری از زبان­های دنیا پدیده­ای متأخر است. بررسی رده­شناختی بازنمایی این مفهوم حاکی از این حقیقت است که ابزارهای واژگانی بیان  «طلب» و «اراده» به صورت بالقوه، توانایی رمزگذاری رویدادهای زمان آینده را دارند. این مهم از آنجا ناشی می­شود که طبیعت مفهوم طلب و اراده، وقوع گزاره را در زمانی فرا روی زمان گفتار ر...

مفسّران، عبارت «أَکادُ أُخْفیها‏» در سورة شریفة «طه» را به معانی مختلف تفسیر نموده­اند. برخی فعل «أکاد» در این آیه را به معنای «أرید» گرفته، عبارت را به معنای «می­خواهم پنهان کنم» ترجمه نموده­اند و حتی گاهی کاربرد فعل «کاد» را بیانگر شدت کتمان شمرده­اند. برخی دیگر برای حل مشکل، فعل «أخفیها» را به معنای سلب در باب افعال و به معنای آشکارنمودن گرفته­اند. این پژوهش با روش تحلیلی- توصیفی و با تأملی در کا...

مفسّران، عبارت «أَکادُ أُخْفیها‏» در سوره شریفه «طه» را به معانی مختلف تفسیر نموده­اند. برخی فعل «أکاد» در این آیه را به معنای «أرید» گرفته، عبارت را به معنای «می­خواهم پنهان کنم» ترجمه نموده­اند و حتی گاهی کاربرد فعل «کاد» را بیانگر شدت کتمان شمرده­اند. برخی دیگر برای حل مشکل، فعل «أخفیها» را به معنای سلب در باب افعال و به معنای آشکارنمودن گرفته­اند. این پژوهش با روش تحلیلی- توصیفی و با تأملی در کا...

اینبررسی معناشناختی فعل «خوردن» بر اساس معنای پایه «پذیرا» فهیمه نصیب ضرابی[1] علی ایزانلو[2]تاریخ دریافت: 4/7/92تاریخ تصویب: 1/4/93چکیدهاین بررسی به مطالعه معانی مختلف فعل «خوردن» در پیکره­ای شامل 160 ترکیب می­پردازد. این پیکره برگرفته از فرهنگ معین، سخن، لغت­نامه دهخدا و نیز نتیجه جستجو در سایت­ها و وبلاگ­های فارسی می­باشد. پس از تحلیل داده­ها، مشخص شد که معنایی پایه در تمامی این ترکیبات دیده...

این مقاله مسئلۀ معنا در متن ادبی را به بحث می گذارد. نخست «معنی زبان شناختی» گزاره را تعریف می کند و تفاوت گزاره های زبان با ادبیات را مطرح می کند. در زبان هیچ گزاره ای نیست که معنی زبان شناختی نداشته باشد؛ اما در ادبیات گزاره های فراوان تولید می شود که یا مصداق ندارند یا مصداق آن ها پذیرفتنی نیست. سه عامل سبب می شود که معنیِ زبان شناختی یک متن پذیرفتنی نباشد: 1. عامل ناهُشیاری: اگر در متن نشانه ...

واژۀ «ضرب» دارای معانی حقیقی و مجازی است. در قرآن و روایات و به تبع آن در متون فقهی، مسئلۀ «ضرب زوجه» به عنوان یکی از ابزارهای تنبیه زن ناشزه که وظایف شرعی و عرفی خود را انجام نمی دهد، مطرح شده است. سؤال آنست که آیا از معنای حقیقی «ضرب» به معنای «زدن و تنبیه بدنی» که نظر مشهور فقهاست، استفاده کنیم یا از یکی از معانی مجازی آن یعنی «اعراض»؟ بر اساس روش اجتهادی، بیان ادلۀ احکام، کتب لغت، اقوال و ا...

هدف فراگیری فعل به عنوان یکی از اجزای اصلی جمله همواره به عنوان یکی از مقوله های سؤال برانگیز در روند فراگیری زبان محسوب شده است. در این میان یکی از مسائل مهم در فعل آموزی، تشخیص معنای فعل با استفاده از سرنخ های نحوی و فراگیری جنبه معنایی فعل است. بنابراین هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی رشد جنبه معنایی فعل در یک کودک فارسی زبان بود. علاوه براین همان گونه که در برخی از زبان ها گزارش شده است، پاسخ به ...

در دهه های اخیر، «مجاز» بهعنوان مهمترین منبع غنی سازی قاموس واژگان زبان، توجه زبان شناسان روس را به خود جلب کرده است. زبان های روسی و فارسی تصاویر کم و بیش متفاوتی از حرکت را به دست می دهند، در عین حال وجوه مشترکی دارند که با توجه به تعلق آنان به دو خانواده زبانی مختلف، جالب به نظر می رسد. کارکرد فعل حرکتی در گروه واژه های پایدار فعلی- اسمی به علت کارایی گسترده در همهً سبک های زبان قابل بررسی اس...