نزع الشعراء فی شعرهم إلی استخدام المصادر الأسطوریه والدینیه وعلی أنّ هذه المصادر لیست دائماً بهذا التمایز والإنفصال، فإنّ بینهما التشابک والتداخل ما لایمکن تجاهله وإنّ کثیراً من الشخصیات الدینیه انتقلت إلی التراث الأسطوری فتأثّرت منها. شخصیات الأنبیاء هی أکثر شخصیات التراث الدینی شیوعاً فی شعرنا المعاصر، ولاغرو فقد أحس الشعراء من قدیم بأنّ ثمه روابط وثیقه تربط بین تجربتهم وتجربه الأنبیاء، فیحاول الشاعر...

الغزل بو صفه غرضا فی الادب العربی و نمطا فی الادب الفارسی یتشابک فی هذین الادبین بسائر الاغراض منها المقاومه فی فلسطین و الحرب فی ایران فیبعث شذا الحب بلغته الناعمه علی الروعه و الجمال الفنی فی شعر کل من محمود درویش و قیصر امین پور. فیستسیغ المقاتل و المتلقی الابیات هذه فی ساحه الحرب و غیرها.

عزّالدین المناصره شاعرٌ فلسطینی (یقیم فی الأردن)، وهو من أهم شعراء الستینات فی حرکه الشعر العربی الحدیث، ساهم فی إشباع الحداثه الشعریه، خصوصاً فی: فلسطین والأردن ولبنان ومصر وتونس والجزائر، بشکل مباشر، حیث أثَّر فیها، وتأثَّر بها. وهو (شاعر عالمی) إلی حدٍّ ما، کما عرفته الأوساط الثقافیه بإیران، منذ ترجمه مختارات من شعره بعنوان: (صبر أیّوب، 1996). وبالرغم من أنَّ شعر المناصره، حظی بدراسات کثیره، إلاَّ أنَّ ثمَّه ...

إنَّ ظاهرهَ التناصّ الدینی والتفاعل مع النصوص القرآنیه مِن التقنیات الأسلوبیه التی حفل بها الشعر العربی المعاصر. وبما تمتلکه هذه الظاهره من مِصْداقیَّه وحُظْوَه فی توسیعِ فضاءات المعنی فی النصّ الشعری، تعمّق الشعر وتجعله مفتوحاً علی التأویل والتفسیر فی الذات الإنسانیه، فإنّ فضلاً عن دورها فی قداسهِ کلام الشاعر فی سیاقه الجدید. وبالإجمال إنتاج دلاله مؤازره للنص بالتضمین أو بالتلمیح، هذا مِنْ جهه، ومِنْ جهه أخری ظهر خل...

إن شعر المقاومه رکنٌ عظیم من أرکان الأدب العربی الحدیث، و من أوسع الأبواب الشعریه التی یدور الشعراء فی رحابها. فالشاعر المقاوم علیه أن یصنع مصیره بیده و یکون داعیاً إلی التحرر و الاستقلال و ملتزماً بقضایا مجتمعه.   إذا أمعنّا النظر فی الشعر التونسی المعاصر وجدنا أبا القاسم الشابّی(1909م- 1934م) من أکبر الشعراء المقاومین؛ بحیث کان شدید الإیمان بحریّه الاختیار و مسؤولا أمام مجتمعه الذی ینتمی إلیه، مسای...

تُعالَجُ هذه الأُطروحه حولَ الأَدب المقاومه فی مجالی السیاسیه و الثقافیه و تَتَعرَّفُ وجوهَهَا من هذین البعدین، ففی المجال السیاسیه تُدرِسُ أَفکارَ محمود درویش السیاسیه من خلال دواوینه الشعریه و تُوضِحُ موقفه و بواعثه تجاه هذا الأسلوب الأدبیه، و فی المجال الثقافیه تُدرَسُ آراءُ الدکتور إدوارد سعید حول الثقافه، التاریخ، الإستشراق و قضیه فلسطین و فی النهایه تَتَقدَّمُ هذه الإطروحه لقاریها عرضاً و تحلیلاً حول آراءِ هذین المفکرین

الملخّص : لقد غلبت النزعه السیاسیه علی شعر بعض الشعراء المعاصرین حتّی عرفوا بالشعراء السیاسیین . مظفّر النوّاب - الشاعر العراقی المعاصر - هو أحد هولاء . ترعرع النوّاب فی عائله عراقیّه شیعیه عریقه و وجیهه ، ورث منها الأدب و الموسیقی و النزعه السیاسیه المعارضه ضد الظلم و الاستعمار ، إضافه الی التأثرات الشیعیّه بطابعها الثوروی التی تتمحور حول علیّ (ع) و تضحیات الحسین (ع) . و قد شارک منذ سن المراهقه و شبا...

حینما ندرس الأدب العربی الحدیث و تطوره الشعری علی امتداد التاریخ، نجد شعراء جعلوا موهبتهم الشعریه سلاحا لحمایه نضال الشعوب ضد الحکام الجائره و الدول المستعمره إصلاحا للأمور. محمد مهدی الجواهری شاعرالمقاومه العراقیه و الإسلامیه ، ذوشخصیه سیاسیه و ثقافیه وصاحب آراء هامه حول السیاسه و الإجتماع و ما یرتبط بمسائل الأمه العربیه عامه وبلاده العراق خاصه . ولد الشاعر عام 1903 فی النجف فی بیئه دینیه س...

دکتر بشری البستانی به عنوان استاد دانشگاه و متفکر ادبی، یکی از زنان ادیب و متعهد معاصر عراق است که اثر بارزی در فرهنگ عراقی به طور خاص و فرهنگ عربی به طور عام از خود به جای گذاشته است. وی با آثار وزین خود ارزش های بیانی و زیبایی شناختی والایی در گستره ادبیات پایداری و ادبیات عرب بر جای نهاده است. بستانی در هیاهوی "صدای گلوله و مواد منفجره" به دردهای امت خویش پرداخته تا وجدان خفته مردم خویش را ب...

یعتبر الموتیف عنصرا بنائیّا فی النصوص الأدبیّه ویتجلّی فی العلامات والدلالات الّتی یمکن أن یعی من خلالهما الشاعر الرموز والصور الشعریّه ویزید من خلابتها الجمالیّه. إنّ دراسه موتیفات المقاومه فی شعر سمیح القاسم ومحمود درویش مع الإشاره إلی الدلالات والصور الکامنه فی أشعارهما تساعد معتمده علی المنهج الوصفیّ - التحلیلیّ علی تحلیل نصوصهما الشعریّه وفکّ رموزهما، وتکوّن حصیلهً دالّه علی أنّ الموتیف فضلا عن أهمیّته ال...