این مقاله قصد دارد مسألۀ «حسرتِ باغ» یا همان «تمنای مینو» را به عنوان محرکی (رانه ای) بنیادین در هنر انتزاعی ایران، با محوریت عَلَم های عاشورایی، مورد بررسی قرار دهد. برای رسیدن به این منظور، در ابتدا به بازتاب این تمنّا در هنرهای مختلف ایرانی ـ اسلامی، اعم از تشعیر و تذهیب و نگارگری و غیره، اشاره ای گذرا نموده ایم؛ سپس به مقایسه ای تطبیقی و تحلیلی میان «عَلَم های عاشورایی» و «معماری منظر ایرانی» (با...

باغ ایرانی طبیعت از پیش اندیشیده ای است که رابطه انسان و طبیعت در آن در نهایت هماهنگی است. در طی اعصار مختلف، باغ ایرانی همواره ارتباطی نزدیک با باورهای دینی پدید آورندگانش داشته و اصول و معیارهای طراحی و زبان و بیان نمادین حاکم بر ساختار کالبدی و فضایی آن متأثر از این باورها شکل گرفته است. از اینرو بحث درباره اصول طراحی و زیبایی شناختی باغ ایرانی در قبل و بعد از اسلام و بررسی تأثیر مذهب و باور...

چکیده باغ سرچشمه تعدادی از نقوش ایرانی است که معروفترین آنها قالی های باغی است. نفوذ و گسترش مضمون باغ در هنر ایرانی به حدی است که ناگزیر می بایست نمود باورها و اعتقادات را در شکل گیری طرح اولیه آن سهیم دانست. اندیشه اصلی در احداث باغ های اولیه بر مبنای نباز فطری انسانها مبنی بر وصول به جایگاه ابدی و ازلی یعنی بهشت برین بوده است .این باور موجب احداث معابد و پرستشگاههای اولیه در کنار محوطه ا...

ژاپن به عنوان سرزمینی با تنوع جغرافیایی و جریان های سیال طبیعت شناخته می شود، و جهانبینی این مردم از دیرباز تحت تأثیر سازگاری با طبیعت بوده است. با این دیدگاه، معماری ژاپن با همنشینی عناصر آبی، خاکی و گیاهی در کنار باور ها و آئین ها، باغ های: بهشتی، سنگی و چای را بوجود آورده است. فهم سیر حرکت از ماده به مضمون در این طبیعت آرمانی، مسئله گردآورنده متن شد.در بررسی بنیان های نمادگرایی و طبیعتگرایی ...

به گفتۀ محققان، باغ ارم و تخت و جهان نما و دلگشای شیراز از باغهای قدیمی ایران اند، با سابقه ای دستکم تا پیش از قرن هشتم. این ادعا نشانۀ اصالت این باغ ها است. اطلاعات و اخبار موجود از وضعیت و ترکیب این با غها تأملی موشکافانه تر در طرح آنها را ممکن کرده است. درک معماری این با غها، که از قدیم یترین نمونه های پابرجا در ایران اند، هم در شناخت باغ ایرانی به طور خاص و هم درشناخت معماری این سرزمین، در ...

باغ های کرمان همچون بخش عمده ای از میراث گرانبهای آن ، مهجور و مغفول مانده و بسیاری از آنها به غارتِ جهل و طمع وبی توجهی رفته اند. باغ فتح آباد و بیرم آباد متعلق به دو دوره تاریخی که در دو ناحیه از شهر کرمان قرارگرفته اند ، به لحاظ ساختار ، وجوه تشابه فراوانی با یکدیگر دارند . این باغ ها از معدود و شاید تنها باغ های ایرانیِ موجود هستند که در آنها دو عمارت وجود دارد و این سبب شده تا تفاوت هایی با ...

باغ تخت شیراز، یکی از باغ های تاریخی مهم این شهر است که ساخت آن، به قرن 5 هجری، دوره اتابکان فارس باز می گردد و در دوران بعد، به ویژه دوره قاجار بازسازی شده است. این عمارت بعد از قاجار، به دلیل عدم رسیدگی، متحمل آسیب های فراوانی شده و در حال حاضر، دارای کاربری نظامی- اداری است. این باغ علاوه بر اینکه یک اثر تاریخی است، از جمله معدود باغ های معلق (باغ تخت های) ایران و دارای معماری و طراحی منحصر ...

تهران بود و باغ هایش؛ تهران در دوره قاجار عرصه باغ های بسیاری بود که در ادامه الگوهای اصیل باغ ایرانی ساخته شده بودند. ارتفاعات شمال تهران مملو از این باغ ها بوده است که با رشد روزافزون شهر در زیر سلطه ساختمان ها از بین رفته اند. باغ مستوفی الممالک در منطقه سه تهران که بخشی از آن به نام «باغ ونک» با وضعیت نسبتاً مناسبی از لحاظ پوشش گیاهی در اختیار شهروندان قرار دارد، از جمله باغ های بزرگ دوره قا...

مازندران به واسطه برخورداری از مواهب طبیعی در طی اعصار گذشته محمل مناسبی برای باغ سازی بوده است. در دوره صفوی و حکومت شاه عباس، این منطقه برای شکار و گذراندن قشلاق از اهمیت خاصی برخوردار گشت و باغ های زیادی در این ناحیه احداث شد. شهر ساری نیز به عنوان مرکز سیاسی آن دوره، باغ هایی داشت که عدم شناخت آن ها به دلیل فرسایش طبیعی، توسعه شهرها و ادغام باغ ها در بافت شهر و تغییر کاربری آن ها، موجب مهجو...

باغ ایرانی به گواهی تاریخ از قدیمی ترین شیوه های منظرسازی بوده که حاصل تعامل فرهنگی، تاریخی و اقلیمی انسان و طبیعت است و توانسته به بهترین شیوه به آراستن فضاهای انسانی بپردازد. سرزمین ایران به عنوان  خاستگاه جغرافیایی این هنر عظیم در مسیر توسعه خود و در دوران مختلف تاریخی گونه های مختلف باغ را از لحاظ کارکردی و کالبدی خلق کرده است. باغ ایرانی در طول تاریخ حیات خود سرمشق و الگویی برای  باغ سازی ...