خانه های سنتی در بافت قدیم شهر دزفول از آثار ارزشمند در فضای معماری شهری می باشند که با گذشت زمان هنوز به صورت یکپارچه و مستحکم پا برجای باقی مانده اند. دیرپایی آجر و آجرکاری در آن تا به امروز نیز مشهود و مثال زدنی است، چنان که دزفول به شهر آجر شهرت دارد. معماری خانه های تاریخی دزفول در دوران اسلامی به مجموعه ه نرهایی اطلاق می شود که در قالب هنر معماری و تزئینات وابسته به معماری شناخته شده است

تبعات پیشرفت انرژی و سهولت استفاده از وسایل سرمایش و گرمایش مکانیکی، منجر به افزایش مصرف انرژی و کمرنگ شدن نقش کالبد و عناصر معماری در تامین شرایط آسایش شده است. این امر خصوصا در طراحی ساختمان های مسکونی کوچک و متوسط بیشتر به چشم می خورد. در این ساختمان ها حتی انرژی مصرفی به درستی مهندسی نمی‌شود. این درحالیست که کنکاش در مطالعات معماری سنتی و بومی ایران خصوصا در اقلیم گرم و خشک، گویای توانایی س...

حاشیه جنوبی ایران دارای یکی از بحرانی ترین اقلیم های جهان است و توجه به مؤلفه های اقلیمی در فرآیند طراحی خانه ها در این منطقه، می تواند به بالا بردن سطح آسایش حرارتی ساختمان کمک کند. اقلیم گرایی دیدگاهی بنیادی در طراحی خانه های بومی ایران بوده، از این رو به کارگیری الگوهای فضاهای عملکردی خانه های بومی در طراحی مسکن معاصر هر شهر، می تواند سبب ارتقای سطح آسایش شود. این مقاله ضمن استخراج و معرفی ا...

چکیده: نوشتار حاضر با علم به اهمیت موضوع فرهنگ و روند رو به رشد تغییرات در آن، به بررسی رابطه نوگرایی و سنت در ساختار معماری خانه های روستای اشلق از توابع شهرستان میانه، با تمرکز بر جنبه های مردم شناختی و فولکلوریک آن پرداخته است. با اندکی تامل می توان دریافت که هر گونه تغییر در نمادها و اجزا به کار رفته در هر کدام از عناصرتشکیل دهنده معماری خانه ها، به مثابه تغییر در فرهنگ عامیانه، حافظه...

شواهد بسیاری وجود دارد مبنی بر این که شیوه های کنونی طراحی، اجرا و فعالیت های مربوط به مسکن و املاک به گونه ای منابع انرژی را مصرف می کنند که می تواند آینده را به طورجدی به خطر بیندازد. بهره گیری از پتانسیل های اقلیمی همچون تابش آفتاب، توده ی زمین و غیره به مثابه یک امکان همیشگی می تواند نیاز به انرژی در بخش مسکن را کاهش دهد. به نظر می رسد روزآمد کردن راهکارهای اقلیمی مرسوم در معماری بومی می تو...

از دیرباز، قهوه خانه ها در شمار نهادهای اجتماعی- فرهنگی تأثیرگذاری بودند که در ادامه ی فعالیت های خود به جایگاهی ثابت جهت اجرای نمایش های سنتی- مذهبی ایرانی و برخی خرده نمایش ها تبدیل شدند. پژوهش حاضر در پی بررسی جایگاه گذشته و اکنون این مکان ها در حوزه ی اجرای نمایش های سنتی- مذهبی و پاسخگویی به این پرسش است که؛ آیا می توان ضمن اجرای نمایش های ایرانی در اشکال احیاشده آنها ، فضاها و مکان های تا...

وحدت در هماهنگی و انسجام عالم کثرت به انحا مختلف در بناهای ارزشمند معماری ایرانی- اسلامی از جمله خانه های سنتی ایرانی بروز داشته که از ویژگی های بارز آن می توان، به اصل محوربندی فضایی اشاره کرد که به طرق مختلف در معماری خانه های سنتی شوشتر نمایان گردیده است. روش تحقیق این پژوهش ترکیبی است که با استفاده از رویکرد کیفی و با بکارگیری روش تحلیل محتوایی در برگیرنده بن مایه های نظری اسلامی همچو...

طب کهن نیاز‏های جسمی و خلقی انسان در اقلیم‏های مختلف را براساس مزاج غالب مناطق متفاوت می‏داند. معماری در صدد ایجاد ساختمانی پاسخ‏گو به نیازهای آسایشی و فرهنگی منطبق با مزاج در خانه اقلیم‏های مختلف است. نیاز حریم و سلسله‏مراتب فضای زیست و تأکید بر قلمرو و شیوة تعامل اجتماعی یکی از همین ابعاد فرهنگی و روانی است. مطالعات قدیم و جدید آن را تحت اثر مزاج منطقه تا حدودی متفاوت دانسته‏اند. این پژوهش، ب...

امروزه، تقریباً هرکسی که در ساختمان های بی هویت زندگی می کند به طور غریزی فقدان چیزی را در زندگی خود احساس می کند که وابسته به نیازهای روانی وجود خویش است. این مسأله که در طولانی مدت منجر به از هم گسیختگی روانی و تنزل کیفیت زندگی ساکنین می شود، باعث شده محقق در پی اهمیت پاسخگویی به نیازهای روحی و روانی و شناسایی شاخصه های کیفیت بخش فضا در ارتباط با این نیازها، ابتدا به شناسایی نیازهای روان- جمعی...

برطبق آیات و روایات اسلامی، تکریم مهمان به معنای گرامی داشتن، کریم گفتن، عزیز و ارجمند شمردن کسی که وارد خانه کس دیگری می شود. با نگاهی عمیق به ساختار فضایی خانه های سنتی در ایران، می توان توجه به تکریم و بزرگداشت مهمان را در آن به نحو ملموسی مشاهده کرد. این تحقیق به بررسی نقش اندیشه های اخلاقی در ساختار فضایی خانه های سنتی ایران با تاکید بر «تکریم مهمان»، پرداخته و هدف آن تحلیل نمود ابعاد مختل...