استفاده از عناصر تزئینی در هنرهای اسلامی از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده و جزء لاینفک هنرهای اسلامی محسوب می شود. به کارگیری این عناصر در هنرهای اسلامی، از آن جمله معماری از جایگاه ویژه ای برخوردار است؛ بطوریکه کمتر اثر معماری را می توان یافت که در آن عناصر تزئینی به کار نرفته باشد. کاخ عالی قاپو نیز از این امر مستثنی نبوده و عناصر تزئینی بکار رفته در آن سرمنشأ الهام بسیاری از نقوش تزئینی دوره ه...

در صنایع دستی، نقوش همواره جایگاه خاصی داشته اند؛ از آثار منقوش بر سفالینه های تمدن های کهن گرفته تا دست ساخته های امروزین. در این میان، مطالعه تطبیقی نقوش منبرها و روابط بین آنها، علاوه بر شناسایی ارزش این آثار، زمینه ساز پژوهش های دیگر نیز خواهد بود. این پژوهش بر آن است تا چگونگی و میزان ارتباط بین طرح ها و نقوش منبر مسجد جامع نایین و منبر مسجد جامع سوریان را ـ که در قرن هشتم هجری ساخته شده ـ...

بیان مسئله :یکی از منابع غنی هنر ایران، نگارگری است که کاربرد نقوش زیبا و قوام‌یافته چه به‌ صورت هندسی، تجریدی و انتزاعی و یا طبیعت‌گرایانه در این هنر و زیرشاخه‌های آن به کثرت قابل‌ رویت است. نسخه هفت‌اورنگ جامی که در قرن دهم و در مکتب مشهد مصور شد از نسخ مشهور و ارزشمند دورة صفویه است. هم‌آمیزی سنت‌های مکتب هرات و تبریز در دورة صفوی و ترکیب آن با ویژگی‌های بومی و منطقه‌ای نگارگری مشهد، منجر به...

دوران هنر اسلامی شکوهمندترین دوره تاریخ هنر و برخوردار از ارزشمندترین دستاوردهای بشری در عرصه هنری به شمار می آید و شامل انواع متنوعی از فن ها و گرایش ها همچون معماری، خوشنویسی، نقاشی، سرامیک و مانند ای نها م یشود. در هنر اسلامی عناصر تکرار شونده زیادی وجود دارد، مانند: استفاده از طر حهای هندسی یا ترسیمی غیر واق عگرایانه از گل و گیاه که به اسلیمی معروفند. نقوش اسلیمی در هنر اسلامی اغلب به عنوان...

در شمال خراسان، اساس موسیقی بخشی ها که نمایندگان اصلی فرهنگ موسیقای این خطه هستند، میتنی بر مفهوم مقام است. مقام ها که درحدود هفت عددند، قطعاتی هستند که از جنبه های مختلف دارای اهمیتی ویژه درمقایسه با دیگر قطعات در کارگان بخشی ها هستند. این پرسش پیش می آید که آیا مفهوم مقام با مفهوم مد خویشاوندی دارد یا نه؟ و اگر آری، این خویشاوندی تا چه حد است؟ آنچه با نام مقام در موسیقی شمال خراسان شناخته ش...

هدف پژوهش: این پژوهش درصدد است ضمن معرفی نسخ قرآنی مذهّب عصر قاجار کتابخانه مرکزی تبریز، آرایه‌های قرآنی آثار مورد نظر را شناسایی و ساختارشناسانه بررسی نموده و نسخه‎های قرآنیِ مذهّب را به‎لحاظ ساختارشناسی از منظر ترکیب‌بندی صفحات و فرم نقوش تفحص و ارزیابی کند. روش/ رویکرد پژوهشی: تحقیق حاضر به روش پیمایشی با رویکرد توصیفی _ تحلیلی انجام شده است و اطلاعات با ...

مسئلۀ اصلی در این مقاله بررسی کیفیت تجلیات رمزی اسم اعظم الله در صور توحیدی آثار هنر و معماری اسلامی است. دستیابی به این امر در گرو پاسخ به دو سؤال مبتنی بر نسبت رمز و صور رمزی با حقایق اسماء الهی و جلوه‌های رمزی اسم اعظم الهی در صور توحیدی آثار هنر و معماری اسلامی است. هدف مقاله دستیابی به راز جاودانگی زبان رمزی شکل‌ها، نقشمایه‌ها، الگوها و ساختارهای آثار هنر و معماری اسلامی در طی زمان‌ها و مک...

باغ رحیم‌آباد در انتهای خیابان مدرس شهرستان بیرجند واقع شده است و قدمت آن به دورۀ قاجاریه می‌رسد. آنچه بیش از همه در تزیینات معماری دورۀ قاجاریه حائز اهمیت است کاشی‌کاری، آیینه‌کاری و گچ‌بری است، و از این میان عناصر تزیینی آیینه‌کاری و گچ‌بری در باغ رحیم‌آباد شاخص است. از ویژگی‌های مهم این بنا نقوش بسیار زیبایی چون سردیس‌های حیوانی، گلدان‌های گل و نقوش اسلیمی و ختایی است.انجام نشده است.قاله و ....

در صنایع دستی، نقوش همواره جایگاه خاصی داشته‌اند؛ از آثار منقوش بر سفالینه‌های تمدن‌های کهن گرفته تا دست‌ساخته‌های امروزین. در این میان، مطالعه تطبیقی نقوش منبرها و روابط بین آنها، علاوه بر شناسایی ارزش‌ این آثار، زمینه‌ساز پژوهش‌های دیگر نیز خواهد بود. این پژوهش بر آن است تا چگونگی و میزان ارتباط بین طرح‌ها و نقوش منبر مسجد جامع نایین و منبر مسجد جامع سوریان را ـ که در قرن هشتم هجری ساخته شده ...

ظهور اسلام و اهمیتی که مسلمانان و به‌ویژه ایرانیان برای زیباسازی قرآن قایل بودند سبب افزایش فعالیت هنرمندان در جهت زیباساختن نگارش آیات قرآنی شد. قاریان به‌منظور مکث و یا پایان تلاوت روزانه از علامت‌هایی بهره گرفتند و مذهبین به‌منظور زیباسازی آیات قرآنی این نشانه‌ها را تزیین نمودند. یکی از این نشانه‌ها نشان پنج آیه است. از آنجا که شیوه‌های گوناگون به‌کاررفته در تذهیب قرآن بخشی بزرگی از هنر این ...