تحلیل عناصر داستانی و روایی بر اساس نظریه های ادبی از چند جهت لازم است، نقد ادبی را روش مند می کند، امکان باز یابی و ارزشیابی متون ادبی کهن ادب فارسی فراهم می شود؛ دیگر این که صحنه­ی نقد و نظر از شوائب پاک شده و معیارهای علمی هدایت گر فرضیه ها و ادعاها خواهد شد. بر این اساس متنی از داستان پرداز بزرگ ادب داستانی، نظامی گنجوی، انتخاب شد تا بر اساس روش های موجود در نظریه­ی ادبی بویژه نظریه ی ساخت...

قوم ترکمن یکی از اقوام قدیمی است که بخشی از آن‌ها در کرانۀ شرقی دریای خزر و کشور ترکمنستان امروزی و برخی دیگر، در شمال ایران ساکن شده‌اند. در طول تاریخ چندین سدۀ ادبیات این قوم، تأثیر و تأثر متقابلی بین ادبیات فارسی و ادبیات ترکمن وجود داشته است. در این میان، شعرا و نویسندگان ترکمن همواره در طول تاریخ، به ادبیات فارسی، به‌عنوان زبان رسمی ایرانیان، توجه نشان داده‌اند و شاعران ترکمن برجسته‌ای را ...

در این پژوهش به خوانش و بررسی چهار اثر برگزیدۀ تعلیمی از متون داستانی کلاسیک فارسی، یعنی کلیله و دمنه، مثنوی معنوی، گلستان و بوستان، در جهت همخوانی آن ها با ویژگی ها و اهداف داستاهای فکری در برنامۀ فلسفه برای کودکان پرداخته شده است. در این پژوهش، از روش تحلیل محتوایی و قیاسی استفاده شده و با ذکر مقدمه ای در باب غنای داستانی گنجینۀ ادبیات فارسی و بررسی ویژگی های اساسی داستان های فلسفی، طبق اصول ...

هدف ما در این مقاله ترسیم نقش مهم منابع عربی در شرح و تفسیر متون ادب فارسی و تبیین مبانی فرهنگ ایرانی است زیرا بسیاری حقایق مربوط به فرهنگ و ادب ایران زمین در لایه های ستبر متون عربی مدفون شده و محققان ما توجه کم تر بدان دارند. این در حالی است که در شرح متون ادب فارسی، استناد به متون عربی به گونه ای صورت می گیرد که نه تنها نقشی در تبیین سرچشمه های فکری ایرانیان ندارد بلکه موجب کج فهمی و تفسیر ن...

این مقاله با رویکرد نقد تحلیلی، به مطالعه و بررسی کتاب جلوه های نمایشی مثنوی اثر مریم کهنسال می پردازد. در حوزة مطالعات نظری ادبیات نمایشی، تحقیقاتی را در قالب رساله های دانشگاهی و مقالات می توان مشاهده کرد که به بررسی جنبه های نمایشی متون ادب فارسی پرداخته اند. این نوع آثار از حیث مضمون و موضوع پژوهش، بیشتر با تمرکز بر متون کلاسیک صورت گرفته اند و اغلب هم دارای وجوه مشترکی هستند که در نهایت به...

یکی از انواع ادبی معروف و گسترده در زبان فارسی، ادبیّات غنایی است. دوره­ی کمال اشعار غنایی نیز در زبان فارسی از قرن چهارم آغاز گردیده است. در ادب پارسی در کنار قالب غزل، برای بیان مضامین غنایی و عاشقانه، استفاده از مثنوی های عاشقانه نیز رواج دارد. اصولاً داستان سرایی از انواعی است که بسیار زود در شعر فارسی مورد توجّه قرار گرفته است. عنصری در قرن پنجم چند داستان و از جمله«وامق و عذرا» را به نظم کشی...

هرچند بین ملت ایران و تاجیکستان ریشه های عمیق تاریخی و اشتراکات فرهنگی و ادبی و زبانی وجود دارد، متأسفانه رشد این مشترکات در طول تاریخ برای تاجیکان یکسان نبوده است. در دوران حاکمیت شوروی، رهبران وقت کشور با تغییر الفبای فارسی به لاتینی و سپس سیریلیک تیشه بر ریشۀ فرهنگ و علم و ادب مردم تاجیک زدند و به جدایی آن ها از میراث گران سنگ کهن خود منجر شدند؛ بنابراین، زمانه ایجاب می کرد تا راه های برون ر...

کتاب بهار دانش اثر عنایت الله کنبوه از آثار ادبیات فارسی در هند و از جمله پرخواننده ترین متون ادبی است که بیش از سیصد نسخه خطی و چندین شرح و فرهنگ از آن در دست است. کمتر کتابی است که تا این اندازه نسخه خطی داشته باشد. این کتاب سرمشق نویسندگی منشیان و کتاب درسی مکتب خانه ها و فارسی آموزان هندی بوده است؛ علاوه برآن حامل سبک داستان پردازی هندی نیز هست. این کتّاب جز ارزش های یاد شده، یکی از متون ادب...

در گستره ادبیات فارسی، زن با چهره هایی گوناگون چون معشوق، همسر، مادر، دختر، کنیز، و پیرزن (عجوزه) حضور دارد، اما در بسیاری از موارد، این چهره رنگی منفی گرفته و به صورت عامل مکر و فریب، فتنه اجتماع، و ابزار دست مردان روزگار نمایان شده است.این پژوهش، که به صورت توصیفی و کتابخانه ای انجام شده، در پی آن است تا با نشان دادن نقش های گوناگون پیرزنان، هم چون عارف، متوکل، شجاع، مبارز، نابخرد، داستان گو،...

پژوهش حاضر با انتخاب داستانهایی از متون ادب فارسی اقدام به طراحی وارائه الگو جهت آموزش فلسفه به کودکان نموده است .تحقیق با روش تحلیل محتوی کیفی از نوع تأملی یا فکری به انجام رسیده ودر این جهت سوابق نظری و پژوهشی برنامه فلسفه به کودکان بررسی گردید و با عنایت به دیدگاه صاحب نظران و نویسندگان ادبیات کودک ونوجوان ،بیست داستان ازبین متون ادب فارسی شامل "شاهنامه ،گلستان و بوستان ،الهی نامه و منطق الط...