دریاچۀ ارومیه واقع در شمال غربی ایران طی دو دهۀ گذشته هر سال حدود 40 سانتی‏متر افت سطح آب داشته و در حال خشک‌شدن است که این مسئله به عواقب اجتماعی و زیست‏محیطی منجر شده است. در تحقیق حاضر شاخص‏های پایداری زیست‏محیطی و پایداری کشاورزی با استفاده از معیارهای عملکرد تحت تأثیر تغییر اقلیم و راهبردهای مدیریت آب برای حوضه‏های آبریز زرینه‏رود و سیمینه‏رود، به عنوان بزرگ‏ترین زیرحوضۀ دریاچۀ ارومیه ارزی...

آب از محورهای اصلی توسعۀ پایدار و رکن اساسی آمایش سرزمین است و مدیریت پایدار کمی و کیفی منابع و مصارف آن، نقش مهمی در ارتقای بهداشت، رفاه اجتماعی و توسعۀ پایدار دارد. از طرف دیگر، با توجه به ارزش اجتماعی، اقتصادی، امنیتی، سیاسی و زیست­محیطی این مادۀ حیاتی، تصمیم­گیری و مدیریت در زمینۀ منابع آب بسیار مهم است. راهبردهای توسعۀ بلندمدت بخش آب کشور، گذشته از اینکه راهنمای مناسبی برای تدوین برنامه‌ها...

بارندگی یکی از مهمترین داده‌های ورودی سیستم‌های هیدرولوژیکی شمرده می‌شود و مطالعه و اندازه‌گیری آن در زمینه‌های مختلف مانند: پیش‌بینی شرایط جوی، طراحی سازه‌های هیدرولیکی، برآورد و مدل‌سازی سیلاب ضروری است. هدف این تحقیق، برآورد مقدار بارندگی شش ساعته در حوضۀ آبریز  دریاچۀ ارومیه با استفاده از یک مدل مفهومی ابر است. ورودی‌های این مدل شامل دمای بالای ابر که از باند مادون قرمز ماهوارۀ متئوست تخمین...

بر مبنای نظریۀ پویایی فرهنگی عصر آهن فلات ایران، پیدایش و گسترش سنت سفالگری خاکستری- سیاه رنگ در اواخر هزارۀ دوم ق. م نشانۀ مهاجرت مردمانی تازه وارد است که از فراسوی کوهستان قفقاز بزرگ آمده و با گذر از رود ارس در پیرامون دریاچۀ ارومیه و دیگر صفحات فلات ایران ساکن شده اند؛ بنابراین، در تأیید صحت و سقم نظریۀ پویایی فرهنگی در عصر آهن فلات ایران بسیار لازم می نماید که شواهد و قرائن باستان شناختی قر...

مسائل جدی زیست‎محیطی و گستردگی و پیچیدگی‎های امروزی روابط متقابل انسان و اقلیم در ابعاد متفاوت زمانی ـ مکانی، ضرورت مطالعه و تهیۀ نقشۀ پهنه‎های اقلیمی را که ابزار توسعۀ پایدار شمرده می‎شوند، روشن می‎کند. مناطق مختلف طبیعی و زیست‎محیطی دارای تیپ‎های اقلیمی متفاوتی هستند. در همین ارتباط بسیاری از نواحی کشورمان، به‎ویژه در منطقه‎ای که برای این پژوهش در نظر گرفته شده، تیپ‎های اقلیمی هنوز مشخص و مطا...

تخریب تالاب‌‌ها هشداری جدی بر ناپایداری توسعه است. به‌‌رغم ارزش‌‌های حفاظتی دریاچۀ ارومیه، عرصه‌‌های حیات محیط‌‌‌‌زیستی، اقتصادی و اجتماعی آن سرزمین روندی قهقرایی دارد. توقف روند فزایندۀ مسائل در مقیاس‌‌های کلان مانند آبریز ارومیه، نیازمند سندی است که حاوی سیاست‌ها و راهبردهای بالادست باشد. بنابراین، اتخاذ رویکرد ارزیابی‌‌ راهبردی‌‌ محیط‌‌زیست در حوضۀ آبریز ارومیه ضروری به نظر می‌‌رسد. هدف این ...

دریاچۀ ارومیهبا وجود داشتن ویژگی‏های زیست‌محیطی منحصر‌به‌فرد، در نتیجۀ دخالت عوامل طبیعی و انسانی، در معرض خشک‌شدن قرار گرفته و به‌خلاف کارکردی که می‏توانست در تعدیل شرایط زیست‌محیطی منطقه داشته باشد، به تهدیدی برای امنیت انسانی و نقض حقوق اساسی آنها، از جمله حق حیات، حق سلامتی، حق برخورداری از محیط زیست پاک و... تبدیل شده است. با وجود مشکلات یادشده، آنچه بررسی آن ضروری است، پرداختن به این سؤال...

محدودیت موجودی قابل برداشت و اشتراک در حق بهره مندی از منابع آبی مشترک، زمینه ساز افزایش رقابت و بروز مناقشه بین ذی نفعان می شود. در چنین شرایطی، معمولاً آنان با ترجیح دادن منافع شخصی کوتاه مدت و بدون در نظر گرفتن پیامدهای جانبی رفتارشان، به بهره برداری بیش از اندازۀ بهینه روی می آورند که ضمن به بار آوردن خسارات محیط زیستی، در بلندمدت، موجب زیان خودشان نیز می شود. نظریۀ بازی ها، ابزار مناسبی برا...

با توجه به معضل خشک‌ شدن دریاچۀ ارومیه، راهکارهای متعددی جهت احیاء آن از سوی متخصصان امر پیشنهاد گردیده است، اما باید به این نکته توجه نمود که اجرای هر طرح و پروژه‌ای در داخل حوزه‌های آبخیز نیازمند مشارکت ذینفعان و بهره‌برداران داخل آن حوزه می‌باشد به‌ طوری که عدم توجه به بهره‌برداران، بسیاری از طرح‌های مدیریت و توسعة منابع‌طبیعی را با شکست مواجه ساخته است. به همین جهت در پژوهش حاضر میزان مقبول...

مسائل جدی زیست‎محیطی و گستردگی و پیچیدگی‎های امروزی روابط متقابل انسان و اقلیم در ابعاد متفاوت زمانی ـ مکانی، ضرورت مطالعه و تهیۀ نقشۀ پهنه‎های اقلیمی را که ابزار توسعۀ پایدار شمرده می‎شوند، روشن می‎کند. مناطق مختلف طبیعی و زیست‎محیطی دارای تیپ‎های اقلیمی متفاوتی هستند. در همین ارتباط بسیاری از نواحی کشورمان، به‎ویژه در منطقه‎ای که برای این پژوهش در نظر گرفته شده، تیپ‎های اقلیمی هنوز مشخص و مطا...