چکیده پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، فضا برای نقد تجدد مهیا گشت و افراد و گروه‌های زیادی انتقاد از آن را سرلوحة کار خویش قرار دادند. در این میان، «فرهنگستان علوم اسلامی قم» نیز یکی از نحله‌هایی بود که با شدت و توان و با رویکردی تمدن‌ساز به اسلام، سعی نمود پایه‌های تمدن اسلامی را در مقابل تمدن غربی استوار سازد. بر این اساس، در تحقیق حاضر برآنیم که اندیشة سیاسی اصحاب «فرهنگستان علوم اسلامی...

حوزۀ رایانه و فناوریِ اطلاعات یکی از حوزه‌هایی‌است که متخصّصان فرهنگستان زبان و ادب فارسی را بر‌آن‌‌داشته تا به‌منظور رعایت اصول موضوعۀحفظ زبان فارسی و در جهت بقای زبان فارسی به‌عنوان زبان علم، به واژه‌گزینی سازمان‌یافته و روشمند مبادرت‌ورزند. تحقیق حاضر شامل دو بخش می‌باشد. بخش اول به بررسی فرایندهای معادل‌یابی فرهنگستان در حوزۀ رایانه و فناوری اطلاعات می‌پردازد که از‌‌جمله این فرایندها: واژۀ‌ ق...

این مقاله، پس از نگاهی به ضرورت حفظ فرهنگ و زبان فارسی، به تاریخچه فرهنگستان ایران پرداخته و به سیر تاریخی تکوین مؤسسات و سازمانهایی که در جهت هماهنگ سازی و پیرایش زبان فارسی و پیشگیری از کاربرد واژه های بیگانه که منجر به تأسیس فرهنگستان ایران(1314)، گردیده و سپس به گشایش فرهنگستان زبان ایران(1349) و فرهنگستان علوم (1370) گردید مور بررسی قرار می دهد. پس از ذکر اهداف شورای هماهنگی فرهنگ واژه های...

پژوهش حاضر با عنوان «بررسی فراوانی واژه های مصوب فرهنگستان در حوزة زیست شناسی در کتاب درسی زیست شناسی دورة پیش دانشگاهی» حاوی پنج فصل است. هدف از این پژوهش بررسی میزان کاربرد واژه های مصوب فرهنگستان در حوزة مطالعات زیست شناسی در کتاب درسی مقطع پیش دانشگاهی تألیف شده در وزارت آموزش و پرورش می باشد. این پژوهش به دنبال یافتن پاسخی برای پرسش های زیر است: 1- چه میزان از واژه های مصوب فرهنگستان در ز...

چکیده: عنوان پایان نامه: نقد و بررسی نظریه علم دینی در فرهنگستان علوم اسلامی کلمات کلیدی: فرهنگستان علوم اسلامی، علم دینی، اصالت فاعلیت، حرکت، دین، علم، ملاک حجیتِ علم، جهت داری علم، اختیار، علیت بحث علم دینی از مباحث مهم عصر ماست. از عمر این بحث چند دهه بیشتر نمی گذرد، اما در کشورهای اسلامی به بحث روز تبدیل شده است. بزرگانی همچون شهید صدر و شهید مطهری مباحثی در این باره مطرح کرده بودند، ولی ...

در این مقاله به اجمال فرهنگستان های جمهوری اسلامی ایران معرفی شده است. این معرفی که توسط روسا و یا دبیران فرهنگستان های کشور صورت پذیرفته است مسائلی شامل، تاریخچه تاسیس، اهداف، ارکان، ساختار و پیکره علمی- اجرایی فعالیت های گوناگون سیاستگذاری، طرح و برنامه های اجرا شده توسط فرهنگستان ها، معرفی گروه ها و یا کمیته های تخصصی و فعالیت های انتشاراتی فرهنگستان ها را در بر می گیرد. امید است جایگاه و رس...

این مقاله، پس از نگاهی به ضرورت حفظ فرهنگ و زبان فارسی، به تاریخچه فرهنگستان ایران پرداخته و به سیر تاریخی تکوین مؤسسات و سازمانهایی که در جهت هماهنگ سازی و پیرایش زبان فارسی و پیشگیری از کاربرد واژه های بیگانه که منجر به تأسیس فرهنگستان ایران(1314)، گردیده و سپس به گشایش فرهنگستان زبان ایران(1349) و فرهنگستان علوم (1370) گردید مور بررسی قرار می دهد. پس از ذکر اهداف شورای هماهنگی فرهنگ واژه های...

جلد نخست این مجموعه در سال 1383 زیر همین نام به‌نظارت روانشاد دکتر سرکاراتی و با مقدمه‌ای از ایشان از سوی فرهنگستان زبان و ادب فارسی انتشار یافته است؛ اما در مجموعۀ پنج جلدی کنونی ساختار جلد اول، شیوۀ کار و واژه‌ها، تغییر اساسی یافته و مقدمه‌ای در 165 صفحه، شامل تحولات تاریخی واج‌های فارسی (پیوست یکم در 61 صفحه)، و سپس پیوست دوم و فهرست سوم شامل جدول تطبیقی واج‌های زبان فرضی هندواروپایی و تحولا...

یکی از فرآیندهای اصلی مؤثر در بالابردن جایگاه یک زبان، معیارسازی است. فرهنگستان زبان و ادب فارسی به‌عنوان یک نهاد برنامه‌ریزی زبانی، می‌تواند معیارسازی مفاهیم جدید علمی، فنی و تخصصی در حوزه‌های مختلف را در دستور کار خود داشته باشد تا متخصصان رشته‌های علمی بتوانند از زبان بومی خود برای تبادل نظر و دانش فنی بهرۀ کافی ببرند. این پژوهش، ازنظر هدف از نوع پژوهش‌های نظری، چارچوب این تحقیق براساس اینفو...