پیشینه ی کاربرد رنگ در مجسمه سازی قدمتی بس طولانی دارد. از نخستین تندیس های الهه های مزین به سنگ های قیمتی و رنگین و نقوش درون غارها با رنگ های طبیعی تا مجسمه های معاصر. پیکرک های مادینه و غالبآ در حالت نشسته، بیشترین پیکرک های دوره ی نوسنگی را تشکیل می دهند که در مواردی نه چندان زیاد به صورت رنگی دیده شده اند. در ایران این پیکرک های رنگی بیشتر در مناطقی چون تپه ی حاجی فیروز، یانیک تپه و شهر سو...

محوطه ی باستانی پوکردوال گرگان یک محوطه ی شاخص دوره ی نوسنگی در استان گلستان و شمال شرق ایران می باشد که در بررسی های سال 1378 شناسادی شده و در پائیز 1386 مورد کاوش قرار گرفته است. مطالعه ی گونه شناختی سفال های نوسنگی این محوطه، با توجه به کمبود اطلاعات باستان شناختی در رابطه با دوره ی نوسنگی منطقه، ما را قادر می سازد تا دریچه های تازه ای را به سوی باستان شناسی دوره ی نوسنگی شمال شرق ایران بگشا...

تل آتشی استقراری دارای آثار فرهنگ نوسنگی پیش از سفال در جنوب شرق ایران است. این استقرار در حدود 30 کیلومتری شرق شهر جدید بم و در کناره غربی لوت جنوبی واقع شده است. امروزه لوت جنوبی یکی از خشک‌ترین کویرهای کره زمین است اما وجود آثار گسترده در این ناحیه نشان می‌دهد که احتمالاً چشم‌انداز طبیعی منطقه در پیش از تاریخ با زمان معاصر تفاوت داشته است. پژوهش باستان‌شناختی در تل آتشی طی چند مرحله شامل بازد...

در محوطه های باستانیِ متعلق به دوره های پارینه سنگی، فرا پارینه سنگی و حتی نوسنگی قدیم، گوناگونیِ یافته ها و داده های مادّی معمولاً اندک است؛ در نتیجه، در حال حاضر سیمای نسبتاً تاریکی از این دوره ها (به خصوص در ایران) سراغ داریم. با این وجود، در محوطه های منسوب به این دوره ها، گاهاً با فراوانیِ انواع گوناگونی از دست ساخته های سنگی مواجه می شویم که پژوهش گر را در درکی نسبی از فعالیت های معیشتی، سازمان ...

در راستای مطالعات دوره نوسنگی در ایران، سهم جنوب شرق ایران از این مطالعات بسیار ناچیز بوده است. وجود شرایط ناپایدار محیطی، اقلیم نامساعد، عدم توسعه یافتگی منطقه و دورافتادگی آن از مراکز جغرافیایی- فرهنگی مطرح در تحولات دوره نوسنگی موجب نادیده گرفته شدن جنوب شرق ایران در فرآیند مطالعات این دوره شده است. از سویی دیگر تأکید نظریه ها و فرضیات دوره نوسنگی بر غرب خاورمیانه (هلال حاصلخیزی) به عنوان خا...

دوره نوسنگی یکی از مهمترین ادوار در تطور فرهنگی انسان به شمار می رود که در حدود 8000 ق م در شرق نزدیک قابل شناسایی می باشد. یکی از مهمترین مشاخصات این دوره ظهور استقرارهای موقت و سپس استقرارهای دائمی است. مطالعه ساختار معماری این دو گونه از استقرار در کنار بررسی و تحلیل چراییِ فقدان کامل ساختارهای معماری در دوره های پیش از نوسنگی در شمال - شمال شرق بین النهرین و غرب ایران از موضوعات اصلی این پزو...

دشت خاوه در شهرستان دلفان (نورآباد) یکی از دشت های مهم زاگرس مرکزی است که در منطقه پشتکوه شرقی و در بین کوه های گرین و سفید کوه واقع شده است. در این دشت، 36 محوطه باستانی شناسایی شده که قدیم ترین آن ها مربوط به دوره نوسنگی بی سفال و جدیدترین آن ها مربوط به قرن های متأخر دورۀ اسلامی است. از این تعداد، بیست محوطه دارای بقایای دوره اشکانی بوده اند. مباحث مورد توجه در این مقاله اغلب براساس فعالیت ه...

مبادله و تجارت در پیش رفت جوامع بشری نقشی بسیار مهم داشته است. مبادله محصول تولید است و تولید برای اولین بار در دورۀ نوسنگی خاور نزدیک، به مرکزیت ایران، مفهوم واقعی یافته؛ بنابراین مبادله و تجارت از این دوره آغاز شده است. گوردون چایلد در بیان مراحل توسعۀ اجتماعی و اقتصادی تمام جوامع انسانی، سه انقلاب را شناسایی کرده است: 1. انقلاب تولید غذا که همان دورۀ نوسنگی خاور نزدیک و ایران است؛ 2. انقلاب ...

دشتها و دره های میان کوهی واقع در ارتفاعات زاگرس میانی از ادورار پیش از تاریخ همواره مورد توجه گروه های انسانی بوده و پس از دوران پارینه سنگی به تدریج محل سکونت و زیست این جوامع قرار گرفته است. دشت حسن آباد از جمله دشت های کم وسعت میان کوهی است که حلقه اتصال دشت ماهیدشت در شمال شرقی و دشت اسلام آباد در جنوب غربی محسوب میگردد. طی بررسی این منطقه14 محوطه معرف دوره های فرهنگی نوسنگی تا مس و سنگ ...

تل آتشی استقراری دارای آثار فرهنگ نوسنگی پیش از سفال در جنوب شرق ایران است. این استقرار در حدود 30 کیلومتری شرق شهر جدید بم و در کناره غربی لوت جنوبی واقع شده است. امروزه لوت جنوبی یکی از خشک ترین کویرهای کره زمین است اما وجود آثار گسترده در این ناحیه نشان می دهد که احتمالاً چشم انداز طبیعی منطقه در پیش از تاریخ با زمان معاصر تفاوت داشته است. پژوهش باستان شناختی در تل آتشی طی چند مرحله شامل بازد...