به‌کارگیری کارگزاران آشنا با ساختارهای حکومتی جدید یکی از نیازهای مبرم حکومت پهلوی اول بود. یکی از کارگزارانی که نقش مهمی در دگرگونی‌های ساختاری در این زمان داشت، علی­اکبر داور بود، تکاپوهای پانزده‌سالۀ داور در شکل‌گیری و تداوم حکومت پهلوی سرانجام خوشایندی برای او نداشت. مدعای این پژوهش این است که خودکشی داور ریشه در روابط او با رضاشاه دارد. ازآنجاکه تاکنون پژوهش روشمندی در تبیین خودکشی داور و ...

وقوع کودتای 1299ه. ش و پس از آن به حکومت رسیدن رضاخان مرحله نوینی را در تکاپوی تاریخی جامعة ایران رقم زد. دولت وی برای رسیدن به ثبات سیاسی، اصل تمرکز را در همة ابعاد سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و نظامی، سرلوحة برنامه‌های خود قرار داد. به لحاظ فرهنگی دولت رضاشاه در صدد بود با اعمال سیاست یکپارچه‌سازی فرهنگی، تمرکزگرایی قدرت را محقق سازد؛ چرا که دیگر سیاست های دولت رضاشاه همچون ایجاد ارتشی واحد، اسکا...

چکیده در این پژوهش با استفاده از روش توصیفی تحلیلی و با تکیه بر اسناد منتشر نشده دوره پهلوی اول تلاش می شود تا تولید و تجارت تریاک در عصر پهلوی مورد ارزیابی قرار گیرد و تأثیر تولید و تجارت آن بر اقتصاد نوپای دوره پهلوی اول و همچنین تأثیرات سوء اجتماعی آن در جامعه مورد بازبینی و تعمق قرار بگیرد. تریاک طی نیمه ی نخست قرن بیستم از لحاظ ارزش در بین اقلام صادراتی رتبه دوم و در داخل نیز مصرف گست...

موضوع رساله حاضر«بررسی عوامل موثر برایجادوتکوین موسسات خیریه(رفاهی- بهداشتی) دردوره رضاشاه»است،که باتوجه به ماهیت رشته تاریخ ازنوع«پژوهش توصیفی وتحلیلی »، برمبنای روش کتابخانه ای است.بامراجعه،مطالعه وبررسی منابع وپژوهش های تاریخی، اسنادومدارک آرشیوی،نشریات اعم ازروزنامه هاومجلات،خاطرات ومجموعه قوانین ومذاکرات مجلس شورای ملّی؛مطالب موردنیازگردآوری وسپس به تدوین وتجزیه وتحلیل آنهاپرداخته شده است.ا...

کسروی در یکی از حساس‌ترین دوره‌های تاریخ معاصر ایران زیست. او دو جنگ جهانی، انقلاب مشروطه و دوره‌ی دیکتاتوری رضاشاه را تجربه کرد. خمیرمایه‌ی ذهنی و پژوهشی‌اش نیز وی را به اظهارنظر درباره‌ی مسائل مختلف و تفکر در موضوعات گوناگون واداشت. آن‌چه مسلم است، کسروی دوستدار و شیفته‌ی انقلاب مشروطه و آرمان‌های آن بود، اما این انقلاب به سرعت دستخوش استبداد شد. کسروی که هر دو فضا را تجربه کرده بود، در آثار ...

انقلاب مشروطه ایران نتیجه برخورد تجدد غرب و سنت های جامعه ایران بود. حاصل این برخورد به صورت ایجاد نوعی آگاهی بین توده مردم و تلاش برای تغییر در ساختارهای کهن و سنتی و لزوم قانونمند نمودن این ساختارها تجلی یافت. در نتیجه آگاهی های حاصل از مشروطه زنان نیز به عنوان یک طبقه اجتماعی نسبت به تفکرات مرد سالارانه و سنت های حاکم بر جامعه که مانع از حضور و فعالیت زن در اجتماع و تحصیل می شد اعتراض نموده ...

جامعه ایران، موزائیک کنارهم چیده شده اقوام است و از دیرباز اقوام مختلفی را به خود دیده است به گونه ای که گاه ایران را کشوری چندقومی معرفی می نمودند. کرد، لر، ترک، بلوچ، فارس ، ... نمونه هایی از این تعدد قومی در ایران است که هر کدام با پشتوانه نظامی متشکل از ایل خود علم قدرت برافراشته و این امر تفکرات رضاشاه را برای داشتن قدرتی متمرکز برنمی تابید و به اقداماتی گسترده جهت حذف رقبا و سیطره تمام بر...

تشکیل سلسله­ی پهلوی مدیون تلاش گروهی از کارگزاران زیرکی بود که توانستند با مدیریت­کردن شرایط بحرانی ایران و کمک­گرفتن از حمایت­های خارجی، زمینه­های سقوط قاجاریه و استقرار حکومت پهلوی را فراهم سازند. عبدالحسین سردار معظم خراسانی معروف به تیمورتاش یکی از شاخص­ترین این کارگزاران بود. وی به همراه دو رکن دیگر، علی­اکبر داور و نصرت­الدوله فیروز، مثلث به پادشاهی­رساندن رضاشاه را رهبری کرد. تصدی وزارت ...

یکی از مباحث مهم در دوره رضاشاه، توسعه و رونق تجارت خارجی ایران با کشورهای جدیدی بود که تا پیش از جنگ جهانی اول، سهمی در تجارت خارجی ایران نداشتند. ژاپن تنها کشور آسیایی بود که با وجود نبود پیشینه قوی از روابط سیاسی و اقتصادی با ایران، توانست به سرعت حجم وسیعی از تجارت خارجی ایران را در دوره پهلوی اول به خود اختصاص دهد. با توجه به اهمیت چنین موضوعی، مقاله حاضر در صدد پاسخ به این پرسش اصلی است ک...

هدف: هدف از انجام این پژوهش، آگاهی از چرایی و چگونگی تغییر اسامی شهرهای ایران به عنوان یک «برنامه ریزی دولتی» در عصر پهلوی اول است. روش/ رویکرد پژوهش: این تحقیق، بر اساس روش توصیفی- تحلیلی مبتنی بر اسناد دولتی و منابع کتابخانه ای تدوین شده است. یافته ها و نتایج: پس از استقرار امنیت در کشور، دولت، متولی مدرنیزاسیون و اصلاحات در کشور شد. شهر، کانون و جلوه گاه مدرنیسم و زبان واحد، مهم ترین عامل وح...