در این رساله، قرائت های مختلف تفسیرپژوهان از تفسیر تطبیقی نقد و تحلیل میشوند. این نقد از لحاظ چیستی، مبانی و روش تفسیر تطبیقی است. ضرورت این تحلیل و نقد در شناخت بنیانهای معرفتی و ارکان هرمونتیکی تفسیر تطبیقی است؛ زیرا مطالعات تبیقی همانطور که در حوزه های مختلف گسترش یافته است، در تفسیر هم مورد اقبلا واقع شده است و این مطالعات بدون برخورداری از پشتوانه های معرفتی و روش شناختی مفید و مثمر ثمر نخ...

 شناسایى مبانى و اصول روش تفسیرى "المیزان است. روش تفسیرى المیزان تفسیر قرآن به قرآن است که پشتوانه قرآنى و روایتى دارد و از تحمیل پیش فرض‌ها بر قرآن مصون مى‌باشد.  این روش نتایج چشم‌گیرى را به بار آورده که نمونه‌هاى آن، فهم محتواى آیه، تحلیل واژگان، ابهام‌زدایى و حل ناهمسازى‌هاى ظاهرى با قرآن است.  علامه از میان سه روش رایج تفسیرى، روش تفسیر قرآن در پرتو قرآن و سنت (در صورت امکان( را برمى‌گز...

چکیده: گرچه در گذشته به « روش شناسی » کمتر توجه شده است، اما امروزه یکی از مسائل مهم و ضروری علوم است. اهمیت آن در ارتباط با علم تفسیر، که با کلام و سخن خداوند سر و کار دارد، البته ضرورت بیشتر دارد، چرا که دستیابی به روش درست تفسیر، جز با جدی گرفتن روش شناسی تفسیر ممکن نخواهد بود. ضرورت روش درست تفسیر زمانی آشکار می شود که بدانیم پیامبر اکرم(ص) تفسیر به رأی را با وجود دستیابی به حق، باطل اعلام...

تفسیر روایی، کهن ترین نظریه تفسیری قرآن به شمار می آید و پیشینه آن به عهد نبوی می رسد. از جمله مؤلفه های متمایز کننده این نظریه از سایر نظریه های تفسیری، مؤلفه منبع (روایت تفسیری)است. در این نظریه، سنّت یا حدیث، به عنوان منبع اصلی، به دو نوع «قرآن شناسی» و «تبیینی»قابل تقسیم است. احادیث تبیینیویژه تر از قرآن شناسی بوده و به روایاتی اطلاق می شود که حاوی آگاهی های متناسب و مؤثر در تبیین مدلول ها و...

چکیده: فهم هر کلامی در درجه اول منوط به فهم لغات وترکیبات آن است و کلام خدای رحمن که از طریق وحی بر محمد مصطفی’ به ما رسیده نیز از این قاعده مستثنی نیست و البته این موضوع، در رابطه با قرآن از جایگاه والاتری برخودار است، زیرا که دانستن معانی مفردات قرآن کریم یکی از ابزارهای لازم برای دانستن معنای آیات وحی الهی است و آگاهی درست و دقیق از معانی الفاظ کلام حق، یکی از شروط لازم و ضروری برای مفسر قر...

شخصیت آیت الله طالقانی و روش او در تفسیر قرآن، سبب اقبال گروه قابل توجهی از فرهیختگان به این تفسیر در دو تا سه دهه منتهی به پیروزی انقلاب اسلامی گردید. این تفسیر، شیوا و مجهز به ویژگی های ممتازی بود که تا آن زمان، تقریباً در شیوه های نگارش دینی و تفسیری به زبان فارسی سابقه نداشت. اهم عناوین و عوامل شیوایی این تفسیر عبارت است از: التفات مؤلف آن به نسل جوان و قشر تحصیل کرده، هنر و شیوایی قلم، انتب...

تلقی رایج از تفسیر علمی، تفسیری است که از اصطلاحات علمی در تفسیر قرآن کریم استفاده شده و مفسّر در استخراج دانش های گوناگون و آرای مختلف علمی از آیات قرآن، سعی می کند. قرآن کریم از نظر طرفداران این روش، شامل همۀ دانش ها، اعم از دانش های گذشته و آینده است. بنابراین در قرآن مجید از دیدگاه آنان، علاوه بر علوم دینی اعم از اعتقادی و عملی، سایر دانش های مختلف و متعدد طبیعی و دنیوی نیز وجود دارد. آیاتی ...

  چکیده با توجه به جایگاه ویژه روش شناسی در فهم معیارها و شیوه های صحیح کشف معرفت از منابع مربوط در هر علمی و با توجه به جایگاه قرآن در استنباط احکام شرعی به عنوان اصلی‌ترین منبع و اهمیت تفسیر فقهی به عنوان دانشی میان رشته‌ای، این مقاله با طرح ایده روش شناسی تفسیر فقهی شیعه، ضمن بر شمردن ویژگی های کلی تفسیر فقهی شیعه، به تقسیم‌بندی، بررسی و مطالعه مصداقی روش‌های متنوع استخراج احکام فقهی از آ...

با توجه به نوشتن تفاسیر متعدد پیرامون قرآن کریم، می طلبد این کتب تفسیری، روش شناسی شوند تا صحت و سقم مطا لب آنها روشن شود و دیگر این که آثار علمی و پژوهشی مفسران پیرامون قرآن کریم احیاء شود. لذا در این نوشتار سعی شد تا تفسیر عاملی (اثر مفسر گرانقدر ابراهیم عاملی) که یکی از تفاسیر معاصر و در بردارنده مسائل اجتماعی روز است، روش شناسی شود.

چکیده بی شک بهره مندی هر چه بهتر و بیشتر از کتب تفسیری در ابتدا نیازمند شناخت انواع روش ها ی مختلف تفسیری موجود و مطالعه آنها می باشد، از طرفی نیز، استفاده از تفاسیری چون تفسیر المیزان و تفسیر تسنیم در عصر حاضر، یکی از بهترین گزینه ها برای مطالعه بیشتر و عمیق تر کتاب آسمانی ما مسلمانان است و از آنجایی که آیت الله جوادی آملی شاگرد مکتب علامه طباطبایی می باشند، بررسی و مطالعه روش شناسی این دو تف...