عصر مدرنیسم و به دنبال آن پسامدرنیسم را باید فرصتی شگفت برای بازگشت به دنیای اسطوره ها و بازشناسی و گاه بازآفرینی آنها با تأکید بر ماهیت زیباشناسانۀ آنها در عرصۀ هنر و ادبیات دانست. دلایل این بازخوانش پویا - بیشتر در قالب رمان های جدید- تاکنون به طور همه جانبه واکاوی نشده است. این جستار می کوشد دلایل این بازگشت ژرف کاوانه در برخی آثار هنری و ادبی، به ویژه رمان مدرنیستی و پسامدرنیستی را کشف و با...

1- ترجمه و تاریخ پیش از اینکه درباره ترجمه ادبی صحبت کنم، لازم می دانم محدودیت های موجود این مبحث را خاطر نشان سازم: همان طور که ژور ژمونن، به حق، اظهار می دانند، تمام عقاید بر ضد ترجمه در یک جمله خلاصه می شود: ترجمه متن اصلی نیست؛ می توان به منظور نزدیک شدن به متن اصلی، به ترجمه های متعدد و تقریبی مراجعه کرد و در این زمینه، به تمام موارد، از جمله معنا شناسی، سبک شناسی، مسائل فرهنگی، زیبایی شنا...

مفهوم ذوق در داوری زیباشناسی دلالت‌های روشنگرانه چندی دارد که یک مورد از آن‌ها تأمل‌برانگیزتر از بقیه به نظر می‌رسد؛ همگانی بودن حکم ذوقی. ذوق اساساً امری نه خصوصی بلکه اجتماعی است. برخلاف دید امروزی ما به پدیده ذوق همچون موضوع شخصی که منجر به دید نسبی گرایانه در زیباشناسی می‌شود، ذوق برای کانت و زیباشناسی دوره روشنگری نه‌فقط به معنای امری ذهنی، بلکه مصداقی از غریزه اجتماعی بود که غالب فیلسوفان ...

بحث از زیبایی و مصادیق آن موضوعی است که همواره در طی تاریخ به آن پرداخته شده و در متون عرفانی، فلسفی، روان شناسی، ادبیات، و غیره از آن سخن رانده اند. زیبایی امری نسبی است و هرکس تعریفی از آن دارد. فلاسفه ای چون افلاطون، ارسطو، هگل، کروچه، و دیگران هرکدام تعریفی از زیبایی داشته اند. گروهی زیبایی را نه در صورت، که در درون پدیده ها جست وجو می کنند و شهود را گامی در درک زیبایی های هستی می دانند. سپ...

چکیده اگر این فرض را محل مراجعه قرار دهیم که هر آنچه را که در عالم هنر روی می دهد تنها می توان از زاویه ای که بدان نگریسته می شود و این زاویه مختصات مشخصی دارد تحلیل کرد، آنگاه شاید درست باشد که از میان تکثر تعاریف و تحلیل ها من باب هنر یکی را انتخاب و با مرزبندی های آن تعریف به تحلیل بخشی از این عالم پرداخت. ارتباط جامعه شناسی و زیباشناسی از مهمترین رویکردها در قلمرو نظریه پردازی و نقد هنری د...

هدف از این تحقیق بررسی یکی از عناصر مشترک میان ادبیات و فلسفه یعنی سبک و فرم است تا از این طریق نشان داده شود محتوای یک متن فلسفی را نمی توان جدای از فرم و سبک ارائه آن دریافت. برای این کار با استفاده از روش کتابخانه ای و تحقیق اسنادی، نخست به پی گرفتن تعریفی از ذات و ماهیت فلسفه پرداخته شد و نشان داده شد که پرسش از چیستی فلسفه باید از تعریف آن فراتر رود و به ذات آن برسد و برای این کار وجوه اشت...

در وهلۀ اول به نظر می رسد که کانت درصدد تمایزگذاری جدی میان زیبایی و اخلاق است. این نکته را می توان از آنجا استنباط کرد که او در تحلیل امر زیبا بر حسب کیفیت، میان امر مطبوع، امر خیر یا اخلاقی و امر زیبا تمایز قائل می شود و اعلام می کند که لذت ناشی از امر زیبا نه برای ارضای تمایلات جسمانی ماست (مطبوع) و نه برای رسیدن به هدفی اخلاقی. از سوی دیگر کانت در برخی از فقرات نقد قوۀ حکم از نوعی ارتباط می...

فارابی  به عنوان «معلم ثانی» و مؤسس فلسفۀ اسلامی، یکی از مهم ترین فیلسوفان در عرصۀ فلسفۀ اسلامی است. او همانند دیگر فیلسوفان و عرفای مسلمان بحث مستقلی در رابطه با تمام مفاهیم زیباشناسی ندارد. در این پژوهش تلاش می شود یکی از مهم ترین مفاهیم زیباشناسی مدرن، یعنی «داوری زیباشناختی»از منظر فارابی، تحلیل شود و برای رسیدن به این امر، از برخی  مفاهیم کلیدی در نظام زیباشناسی کانت به عنوان یکی از نقاط ع...

کارگاه تخصصی تهران پژوهی در راستای همایش دوم پدیدارشناسی منظر شهری با عنوان «زیباشناسی فضای جمعی» در موزه هنرهای معاصر تهران برگزار شد. بازدید خانم دکتر «مارتین بوشیه» از تهران و مطرح شدن تفاسیر ایشان از برخی نقاط شاخص آن، مجالی کوتاه برای ارزیابی رویکرد و روش مداخله های زیباسازانه در شهر تهران به شمار می رود. اگرچه مخاطبان اصلی منظر، شهروندان هستند، اما شنیدن نظرات تخصصی با نگاهی متفاوت می توا...

یکی از مباحثی که همواره در حوز? زیباشناسی مطرح بوده، بحث استقلال این حوزه از سایر حوزه ها است. از نظر «تاتارکیه ویچ» سابق? این بحث به قرون وسطا یعنی آراءِ «ژان اسکات اریگنا» می رسد. اما «استولنیتز» در مقاله ای با عنوان «در باب اهمیت لرد شافتسبری در نظری? زیباشناسی مدرن»، بر این اعتقاد بود که این نظریه نخستین بار نزد «شافتسبری» پرورده می شود. البته باید توجه داشت که به هیچ وجه مراد وی از «بی عُلقگ...