باستان سنجی یا آرکئومتری[1] شاخه ای نسبتاً جدید از علم باستان شناسی است که در آن یافته های باستانی توسط شیوه های مختلفی از روش های آزمایشگاهی موردبررسی قرار می گیرند. سکه های تاریخی، از جمله داده های سودمند باستان شناسی است. سکه، معیار سودمندی برای شناخت مقیاس ها و اوزان در ادوار گذشته به شمار می رود، حتی با مطالعه ی شهرهایی که سکه در آن ها ضرب شده جغرافیای تاریخی آن مناطق را، می توان با دقت بیش...

وادی حصار در جنوب جنوب تاجیکستان جایگیر است که در حدود آن، ناحیه های حصار، شهر نو، تورسون زاده، رودکی، وحدت و شهر دوشنبه واقع شده اند. برای آموزش تاریخ حصار دربرابر مواد باستان شناسی و خطی، سکه ها نیز منبعی مهم به شمار می روند. به طور کلی، پیدا شدن سکه ها در اطراف شهر دوشنبه نشان از وجود معاملات پولی در سراسر وادی حصار دارد. قدیم ترین سکۀ کشف شده در این وادی متعلق به دورۀ سلوکیان است. شش دفینه ...

شهریاران تبرستان پیش از تصرف منطقه از سوی اعراب مسلمان به طور مستقل سکه ضرب می کردند. نقوش کلی سکه ها شباهت بسیاری به مسکوکات ساسانیان دارد، ولی وزن، اندازه، مضامین کتیبه ها و تصاویر در آن با درهم های ساسانی متفاوت است. تاریخ گذاری آنها برخلاف دوره ساسانی (براساس تاریخ آغاز سلطنت هر پادشاه) مبتنی بر سالروز درگذشت یزدگرد سوم است. این تغییرات در سکه های ولات عباسی بیشتر مشهود و گونه های مختلفی از...

بخش درخورتوجهی از مجموعه سکه های دوره صفوی به سببکیفیت و اطلاعاتی که دربردارند، از مناب ع دست اول و شاخص درپژوهش های تاریخ اقتصادی، سیاسی و فرهنگی ایران در دوران موردبحث به شمار می روند. نقش این سکه ها را در بازخوانی تاریخ محلینیز نمی توان نادیده گرفت. درخصوص معرفی و بازشناسی سکه هایدوره صفوی و محل ضرب آنها کمابیش آثاری به صورت کاتالوگ،کتاب و مقاله منتشر شده است. اما مطالعات سکه شناختی سکه هاید...

دربررسی و شناخت سلسله های حاکم در هر دوره، یکی از مهم ترین ابزارهایی که می تواند محقق را در این امر یاری رساند سکه ها و مسکوکات مربوط به آن دوره می باشد چرا که سکه ها علاوه بر این که نشانگر اوضاع اقتصادی جامعه می باشند، می توانند محقّق را در شناخت اوضاع سیاسی، اجتماعی و حتی فرهنگی جامعه یاری رسانند و از آنجایی که اکثر موضوعات تاریخی مربوط به گذشته می باشد و اکنون در دست مورّخ نیستند تا با تکیه بر...

یکی از مسائل تاریخی در نظریه اعداد، مساله سکه و تمبر است که به فرابنیوس نسبت داده می شود. بدین معنی که اگر در کشوری ارزش سکه و تمبر بر پایه مجموعه ای از اعداد ضرب و چاپ شده باشد، و شهروندی مایل باشد مبلغی را از ترکیب سکه های خود بپردازد و یا ترکیبی از تمبرها را در ارسال نامه پستی خود استفاده کند، آنگاه تعیین بیشترین مقداری که نتواند از ترکیب سکه ها بپردازد، یا کمترین مقدار هزینه پستی که از ترکی...

چکیده پیدایش فرقه ها و شاخه های جدید از ادیان قدمتی برابر با تاریخ تمدن بشری دارد. موقعیت جغرافیایی و سیاسی کشورهای مسلمان مخصوصاً در حوزه غرب آسیا و شمال آفریقا سبب شده تا از دوران باستان پیروان ادیان گوناگون در کنار هم زندگی کرده و برحسب شرایط سیاسی و حکومتی در دوره های مختلف تاریخی هریک از ادیان دچار افت و خیز شوند. مخصوصاً ایران که همواره مستعد پرورش و ظهور ادیان، فرقه ها و مکاتب جدید بوده و...

عباسیان در سال های پایانی دعوت خویش و در آستانه پیروزی نهایی بر امویان (132هـ.ق)، به ضرب سکه هایی با نقش برخی شعارهای انقلابی و تأکید بر نسبت با پیامبرخدا(ص) و ذکر آیه 23 سوره مبارکه شوری، پرداختند.آنان همچنین، در یک اقدام حساب شده، سکه های خود را مشابه سکه های عبدالله بن معاویه، دیگر انقلابی شیعه آن روزگار ضرب کردند.پرسش اصلی در این پژوهش آن است که انگیزه رهبران و داعیان عباسی از این اقدام تحر...