رحیم هاشم، ادبیات‌شناس، مترجم، روزنامه‌نگار و محرّر معروف تاجیک، در سال 1908م متولد شد و در سمرقند به کمال رسید. جوانی او مقارن با دورانی است که در این مرکز باستانی فارسی‌زبانان تحول و دگرگونی‌های چشمگیری رخ داده بود. رحیم هاشم در رشد و نمو مکتب و معارف، مطبوعات و نشریات، و علم و ادبیات تاجیک خدمات ارزشمندی را به انجام رسانده است. او با هدایت استادش، صدرالدین عینی، در مطبوعات نوتأسیس تاجیک در سم...

این پایان نامه سعی دارد ابتدا با رویکردی بازخوردی، شیوه ی ارائه ی درس دیکته ی فارسی به خارجیان را تبیین نماید. بر اساس بررسی های صورت گرفته، اقدامات لازم برای ارائه ی درس دیکته به سه مرحله تقسیم می شوند: اقدامات پیش از ارائه ی دیکته، اقدامات هنگام ارائه ی دیکته و اقدامات پس از ارائه ی دیکته. در ادامه نیز، با کمک روش تحقیق توصیفی- تحلیلی، در چارچوب فرضیه ی بررسی مقابله ای و نظریّه ی تحلیل خطاها، ...

چکیده : سازوکارها و ابزارهای ارتباطی اینترنت به دلیل فراهم کردن امکان تعامل ، اشتراک گذاری و شکل گیری شبکه های ارتباطی در بین کنشگران فضای سایبر ، از دیدگاه علوم ارتباطات و علوم سیاسی مقوله ای دارای اهمیت است . تکنولوژی های نوین ارتباطی آنچنان زندگی بشر را دگرگون کرده است که شناخت ابعاد مختلف تغییرات به وجود آمده بر اثر حضور هر یک از این تغییرات ، حوزه مطالعاتی جداگانه ای را می طلبد . در تحقی...

روزنامۀ پراودا یکی از روزنامه‌های پرنفوذ اتحاد شوروی سابق است که آته‌خان لطیفی ادارۀ آن را برعهده داشت. این مقاله با هدف معرفی این روزنامه و مطالب مندرج در آن که غالباً به قلم لطیفی نوشته می‌شد، به نگارش درآمده است. بیشتر مطالبی که در این روزنامه منعکس می‌شد، مسائل مربوط به رشد اقتصادیات، علم و تکنیک، مکتب و معارف، ادبیات و هنر، و فرهنگ و دوستی خلق‌ها بوده است. مطالعۀ مقاله‌های لطیفی در...

به‌وجود آمدن اصطلاح «ادبیات تاجیک» در سال ۱۹۲۴م سبب دوری تاجیکان از اصطلاح تاریخی «ادبیات فارسی» شد؛ ازهمین‌رو، برای از میان بردن کج‌فهمی‌ها و اغواگری‌ها اصطلاح «ادبیات فارس- تاجیک» به‌وجود آمد که هم مضمون چندهزارسالۀ «ادبیات فارسی» را انعکاس می‌داد و هم ترکیب نوزاد «ادبیات تاجیک» را هم‌معنای آن می‌کرد. در این زمینه توجه به هم‌بستگی ترکیب‌های ادبیات فارسی و ادبیات تاجیک بسیار حائز اهمیت است. هم...

جنبش معارف‌پروری تاجیک، پیش از همه و بیش از همه، در ادبیات بدیعی آن نقش و نفوذ داشته است. جایگاه و مقام نظم کلاسیک را نیز در ادبیات معارف‌پروری تاجیک نمی‌توان نادیده گرفت. این مقاله با هدف بررسی افکار معارف‌پروری در اشعار عجزی به‌‌نگارش درآمده است. صدیق‌خواجه عجزی از مردان برگزیدۀ مکتب و معارف نوی تاجیک در ابتدای عصر بیستم است. او که از جوانی به شعر و ادب علاقه داشت، با تأسیس مکتب اصول نو در رو...

به وجود آمدن اصطلاح «ادبیات تاجیک» در سال ۱۹۲۴م سبب دوری تاجیکان از اصطلاح تاریخی «ادبیات فارسی» شد؛ ازهمین رو، برای از میان بردن کج فهمی ها و اغواگری ها اصطلاح «ادبیات فارس- تاجیک» به وجود آمد که هم مضمون چندهزارسالۀ «ادبیات فارسی» را انعکاس می داد و هم ترکیب نوزاد «ادبیات تاجیک» را هم معنای آن می کرد. در این زمینه توجه به هم بستگی ترکیب های ادبیات فارسی و ادبیات تاجیک بسیار حائز اهمیت است. هم...

آرمان های ملی و اجتماعی در شناخت تفکر ملی هر خلق نقشی برجسته دارند. آنچه این آرمان ها را هویدا می کند، ژانر های فولکلور است. در فولکلور تاجیک، اندیشه و تفکر مردم زحمت کش گوناگون سلیقه و گوناگون معلومات، زندگی پرفراز ونشیب، پستی و بلندی ها، ناکامی و پیروزی های حیات انسانی بازتاب یافته است. یکی از ژانر های مهم فولکلور که در آن بازتابی از وقایع ملی و اجتماعی را می توان مشاهده کرد، سرودهای تاریخی ا...

«مولود» اصطلاح و نام مراسم دینی در میان مردم تاجیک است که در بزرگداشت زادروز پیامبر اسلام حضرت محمد (ص) برپا می شود. در تاجیکستان امروز مراسم مولود را نه تنها در ماه ربیع الاول که ماه ولادت پیامبر اسلام (ص) است، بلکه در هر ماه و فصل سال ضمن جشن ها و مراسم سوگواری برگزار می کنند. برپاکنندگان مراسم مولود چند روز قبل آمادگی می گیرند و حافظان قرآن، روحانیون مشهور، میهمانان و همسایگان را دعوت می کنن...

پس از وفات صدرالدین عینی مسئلۀ نشر کلیات آثار او به‌میان آمد و طی دو سال، بایگانی آثار او به‌دقت مورد بررسی قرار گرفت. در سال‌های ۱۹۵۴-۱۹۵۶م، در میان دست‌خط‌های آرشیو شخصی عینی یک دسته مسوّده از کارهایی که در طی سالیان طولانی برای تألیف لغت‌نامۀ تاجیکی انجام داده بود، پیدا شد. به‌ گفتۀ خود مؤلف، در کتاب مختصر ترجمۀ حال خودم، این لغت‌نامه 15هزار لغت را دربردارد؛ اما چون نسخۀ کامل آن در د...