با وجود زوال «گویش قدیم شیرازی» و جایگزینی آن به وسیله گویش دری از حدود سده­های نه و ده هجری، هنوز برخی نشانه­های آن در «گویش شیرازی امروز» مشاهده می­شود. بدین ترتیب، اگرچه عمده تفاوت­های گونه­ی زبانی رایج در شیراز با گویش گفتاری معیار، در حوزه تمایزهای لهجه­ای است؛ این گونه­ی زبانی واجد برخی ساخت­های نحوی و واژگان مخصوص به­خود، یعنی واجد برخی خصائص گویشی نیز می­باشد. در همین زمینه، در این گفتا...

هدف این تحقیق بررسی صرفی و نحوی ضمیر و فعل در دو فصل پایانی کتاب وزیدگی های زادسپرم به منظور آشکارسازی ویژگی های سبکی نویسنده ی کتاب است. موارد صرفی و نحوی بررسی شده بر پایه ی کتاب دستور تاریخی زبان فارسی دکتر محسن ابوالقاسمی بوده است. برای این منظور، ابتدا متن پهلوی و آوانویسی و ترجمه براساس کتاب وزیدگی های زادسپرم پژوهش دکتر محمد تقی راشد محصل انتخاب شد. سپس، یادداشت برداری مربوط به ضمیر و ف...

«ضمایر شخصی» یکی از مباحث مهم دستوری زبان فارسی است که بیشتر دستورنویسان و زبان شناسان در آثار خود به آن پرداخته اند و تعاریفی کمابیش مشابه از آن ارائه کرده‏اند. ضمیرهای شخصی در زبان فارسی دری و بیشتر متون به جا مانده از آن، یکسان به کار رفته‏اند؛ اما با توجه به وجود برخی اختصاصات زبانی در برخی متون کهن که حاصل تعلق آن ها به دوره­ها و حوزه­های جغرافیایی و گونه‎های متفاوت زبانی ‏است، ممکن است ضم...

مقالة حاضر به تشریح وجه تمایز حالت به ای ذینفع ????????? ????????????????? ????) و مخاطب (????????? ????????)در زبان روسی و طرز بیان آن ها در زبان فارسی می پردازد. هر دو حالت به طور معمول از چهار عضو تشکیل شده اند. عضو اصلی و مهم جمله، واژه ای است که در حالت به ای خواه ذینفع یا مخاطب صرف شده باشد، این هنگامی است که در هر دو ساختار از فعل استفاده کنیم. فعل جمله در اینجا دارای هدایت دستوری دو گان...

در مقالۀ حاضر به یکی از ویژگی های مهم زبان فارسی که آن را از زبان های ضمیرانداز نسبی(partial nsl) متمایز می کند می پردازیم. براساس پارامترهای ضمیراندازی ریتسی (1982) که بیشتر با تمرکز بر تهی بودن ضمیر فاعلی شخصی و تأکید بر مفهوم ارجاعیت (referentiality) ارائه شده است انتظار می رود زبان های ضمیرانداز ثابت (consistent nsl) در هرنوع بافتی ضمیراندازی را مجاز بدانند. درمقالۀ حاضر خلاف این پیش بینی د...

ضمیر کلمه ای است که به دلیل نیاز نداشتن به ذکر اسم یا پرهیز از تکرار آن به کار می رود . مانند : من دیروز پرویز را دیدم و او را نصیحت کردم . همانطوریکه مشاهده شد با آمدن « او » دیگر نیاز به آوردن دوباره ی « پرویز » بر طرف شد . ضمیر در زبان فارسی بر سه گونه است : ضمیر شخصی ، مشترک و اشاره ،که در این رساله مبحوث ما «ضمایر شخصی» است . ضمایر شخصی : ضمایر شخصی برای هر یک از اشخاص و مفرد و جمع صو...

بند موصولی در زبان آلمانی با استفاده از ضمیر موصولی ساخته می‌شود که از جهت جنس و شمار با اسم هسته مطابقت دارد. این در حالی است که زبان فارسی تنها از حرف ربط «که» برای ساخت بند موصولی استفاده می‌کند. این تفاوت، زبان‌آموزان ایرانی و آلمانی را به هنگام یادگیری زبان‌های آلمانی و فارسی با دشواری‌هایی روبه‌رو می‌سازد. مقاله پیش‌رو علاوه بر بررسی راهبردهای ساخت بند موصولی در زبان‌های فارسی و آلمانی به...

تحقیق حاضر سعی بر آن دارد تا در ابتدا، تعریفی از ضمیر را با توجه به آرای صاحب نظران ارائه داده، انواع آن را مشخص کند و سپس چگونگی مرجع یابی ضمایر در ضرب المثل ها بررسی خواهد شد که این امر پس از ارائه تعاریف مفاهیم نظری از جمله تعریف ضرب المثل محقق خواهد بود. پرسش تحقیق بدین شرح است که انواع ضمایر موجود در ضرب المثل ها چیست، این ضمایر دارای چه بسامد، ساختار و کاربردی هستند و نحوه افاده معنی در ض...