یکی­از معمّاهای ناگشودۀ مثنوی معنوی، بحث تمامی یا ناتما­می­آن در حیات مولاناست. عدّه‌ای بر این باورند که کهولت سن، بیماری و رحلت مولانا موجب شد تا مثنوی، خاصّه، آخرین قصۀ آن؛یعنی قصۀ ذات­الصّور، ناتمام باقی بماند­. برخی نیز معتقدند که مولانا سال­ها پیش از آنکه از دار دنیا برود مثنوی را به پایان رسانده بود و هیچ بحثی را ناتمام با­قی نگذا­شت. نتایج این پژوهش که به شیوۀ تحلیل محتوا انجام شده­ است نشان...

این مقاله با هدف سنجش تأثیر قصه‌های نمادین منظوم بر رشد آموزه‌های دینی کودکان و نوجوانان، بویژه مفاهیم مربوط به خداشناسی، به بررسی چهار قصۀ منظوم مرتبط با این مفهوم پرداخته‌است. برای دستیابی به این هدف از روش توصیفی تحلیلی استفاده شده‌است. بپس از بیان مفاهیم نظری مرتبط به بررسی توصیفی و تحلیلی داستانها پرداخته شدهاست؛ ررسی نمادها در چهار قصۀ منظوم نشان می‌دهد که همۀ آن‌ها به شکل نمادین می‌خواهن...

ابومسلم نامه، سرگذشت ابومسلم خراسانی است که برپایۀ ساختار اسطوره ای قهرمان اژدهاکش بازآفریده شده است. پس از قتل وی، گرایش قوم ایرانی در برگشت به سوی اسطوره ها در دوران تاریخی و تبدیل تاریخ به اسطوره با انگیزه های گوناگونی صورت گرفت. در مقالۀ حاضر پس از بررسی ساختار قصۀ زندگی ابومسلم خراسانی، انواع دگردیسی ها و تحلیل ها و جابه جایی های اسطورۀ فریدون (قهرمان اژدهاکش) در بازآفرینی زندگی این قهرمان...

ابومسلم نامه، سرگذشت ابومسلم خراسانی است که برپایۀ ساختار اسطوره ای قهرمان اژدهاکش بازآفریده شده است. پس از قتل وی، گرایش قوم ایرانی در برگشت به سوی اسطوره ها در دوران تاریخی و تبدیل تاریخ به اسطوره با انگیزه های گوناگونی صورت گرفت. در مقالۀ حاضر پس از بررسی ساختار قصۀ زندگی ابومسلم خراسانی، انواع دگردیسی ها و تحلیل ها و جابه جایی های اسطورۀ فریدون (قهرمان اژدهاکش) در بازآفرینی زندگی این قهرمان...

یکی­از معمّاهای ناگشودۀ مثنوی معنوی، بحث تمامی یا ناتما­می­آن در حیات مولاناست. عدّه ای بر این باورند که کهولت سن، بیماری و رحلت مولانا موجب شد تا مثنوی، خاصّه، آخرین قصۀ آن؛یعنی قصۀ ذات­الصّور، ناتمام باقی بماند­. برخی نیز معتقدند که مولانا سال­ها پیش از آنکه از دار دنیا برود مثنوی را به پایان رسانده بود و هیچ بحثی را ناتمام با­قی نگذا­شت. نتایج این پژوهش که به شیوۀ تحلیل محتوا انجام شده­ است نشان...

قصه، به عنوان بخشی از ادبیات عامیانه، دربردارندة آمالی است که غالباً طرح و تحقق­شان در فضای غیر آن، ممکن نبوده؛ ازین‌رو، بررسی قصه‌های عامیانه، می‌تواند شناخت ما را از دنیای درونی انسان‌ها در گذشته بیشتر و بهتر گرداند. تحقیق حاضر که به بازکاوی قصة کُردی «کدو» پرداخته، نشان می‌دهد که قصة مذکور، با ساخت قصه‌های همنوع مشترکاتی دارد و در عین حال با قصه‌های مشابه از لحاظ مضمون و پردازش، تفاوت‌هایی نیز...

جست‌وجو و کنکاش در منابع غیر تاریخ‌نگارانه‌ای چون داستان‌ها (شفاهی و مکتوب)، به‌مثابة جزئی مهم از ادبیات فولکلور، می‌تواند رهیافتی باشد برای روشن‌گری فضای غبارآلود تاریخ اجتماعی. این تحقیق، بر اساس قصۀ حسین کرد شبستری، درنظر دارد ضمن واکاوی ابعاد گوناگون تاریخ اجتماعی ایران در عصر صفوی خصوصاً دوران شاه ‌عباس اول، با توجه به زمان پدیداری و نقالی این قصه، به روشن‌شدن گوشه‌ای، هر چند جزئی، از تاریخ...

این مقاله‏ بر نقد جامعه‏شناسانۀ رمان معاصر تمرکز دارد. راهنمای نظری این پژوهش ایدۀ انواع سرمایۀ‏ پیر بوردیو است. بوردیو بر این باور است که نظریۀ سرمایۀ اقتصادی مارکس مبادلات را به نوع تجاریِ آن تقلیل می‏دهد؛ در حالی ‏که توضیح دادن ساختار و کارکرد جهان اجتماعی بدون در نظر گرفتن سرمایه در تمام شکل‏هایش امری محال است. در پرتو این نظریه با بررسی انواع سرمایه‏های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، و نمادین و ...

آگاهی کامل استاد رودکی از اشعار شاعران عرب قبل از اسلام و زمان گسترش اسلام باعث ورود معنا های شعر عاشقانه قبایل عرب، نام های پیغمبران و مضامین قصه های قرآنی مثل موسی عمران، پیراهن یوسف، ملک سلیمان، و ذکر نام شاعران، عالمان و قهرمانان شعر و ادب عرب در شعر فارسی شده است. در قطعۀ «سه پیراهن یوسف» رودکی به بررسی قصۀ مشهور یوسف و برادران او پرداخته است. شاعر در این قطعه خرد تمام عناصر اساسی و تجزیۀ ...

قصۀ حسین کرد شبستری از معروف ترین داستان های عامیانۀ فارسی، متعلّق به اواخر دورة صفوی و پدیدآورندۀ آن نامعلوم است. مضمون داستان زورآزمایی پهلوانان شیعه مذهب ایرانی است که در زمان حکومت شاه عباس، با دشمنان دین و مملکت می جنگند. در مقالۀ حاضر، ویژگی های روایت در این داستان بررسی شده و با ذکر شواهدی از متن نشان داده شده است که روایت آن به شیوة دانای کل و از زاویه دید بیرونی و دارای بسیاری از مختصّات...