چکیده در اواخر قرن نوزدهم میلادی اندیشه­ اتحاد اسلام در میان عده­ای از اندیشمندان عثمانی مطرح شد و در زمان سلطان عبدالحمید دوم، شکل سیاست دولتی یافت. این اندیشه خیلی زود از مرزهای عثمانی درگذشت و در بین ایرانیان و مسلمانان مناطق دیگر نیز طرفدارانی یافت. در این میان مسلمانان قفقاز جنوبی، که تحت اداره دولت روسیه تزاری قرار داشتند، از این جریان برکنار نماندند و بخصوص در بین روشنفکرانی که به نوعی ...

در دهه پایانی قرن بیستم خلأ قدرت ناشی از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در کنار اختلافات سرزمینی برخی اقوام با صورت بندی متکثر قومی ـ مذهبی و فقدان توسعه سیاسی موجب شد منطقه قفقاز جنوبی با ساختاری آنارشیک شکل گیرد. منطقه ای با سه جمهوری مستقل آذربایجان، ارمنستان و گرجستان، که با تداوم ناپایداری امنیتی همراه با عدم شکل گیری یک رژیم امنیتی مشترک نفوذ بازیگران منطقه ای و بین المللی را در روند تحولات م...

در سال های اخیر روابط میان روسیه و کشورهای حوزه جنوبی دچار تحولاتی گردید. اگرچه روسیه به ایفای نقش اصلی خود در این منطقه ادامه می دهد، اما توسعه فعالیت کشورهای منطقه و فرامنطقه ای به ویژه ایالات متحده و ناتو در حوزه حیاتی روسیه که این کشور  از آن تحت عنوان خارج نزدیک نام می برد، چالش های جدیدی را در مقابل مسکو قرار داده است. این کشور برای مقابله با این چالش ها و برای تامین امنیت ملی و منافع حیا...

بحران اوستیای جنوبی که منجر به درگیری نظامی بین روسیه و گرجستان شد، از زمان فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی تا کنون به یکی از بحران های پیچیده در منطقه قفقاز و در سطح جهانی تبدیل شده است. این بحران را باید آغاز مرحله جدیدی در عرصه مناسبات آینده بین المللی و در مرحله گذار پس از جنگ سرد تلقی کرد. می توان گفت که قفقاز از جمله مناطق بحران خیز جهان است که ظرفیت شعله ور شدن اختلاف ها و تبدیل شدن به جنگ می...

در دهه پایانی قرن بیستم خلأ قدرت ناشی از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در کنار اختلافات سرزمینی برخی اقوام با صورت‌بندی متکثر قومی‌ـ‌مذهبی و فقدان توسعه سیاسی موجب شد منطقه قفقاز جنوبی با ساختاری آنارشیک شکل گیرد. منطقه‌ای با سه جمهوری مستقل آذربایجان، ارمنستان و گرجستان، که با تداوم ناپایداری امنیتی همراه با عدم شکل‌گیری یک رژیم امنیتی مشترک نفوذ بازیگران منطقه‌ای و بین‌المللی را در روند تحولات م...

قفقاز جنوبی همواره درسیاست خارجی روسیه از اهمیت و جایگاه ویژه ای برخوردار بوده است،بطوریکه سیاست خارجی روسیه نسبت به این منطقه در طول دوره های تاریخی مختلف چندان تغییری نداشته و از یک الگوی مشخص پیروی کرده است.پارامترهای گوناگونی می توان یافت که باعث تداوم سیاست خارجی روسیه در قفقاز جنوبی شده است که از جمله مهمترین آنها می توان به نقش هویت روسی شکل گرفته در طول تاریخ اشاره نمود. اما در کنار پار...

منطقۀ قفقاز جنوبی پس از جنگ سرد کانون منازعات، درگیری‌ها‌ و بحران‌ها‌ی متعدد بوده است؛ از آن جمله می‌توان به بحران‌ها‌ی قره‌باغ، اوستیای جنوبی و آبخازیا اشاره کرد. این نمونه‌ها نشانگر وجود بحران و ناامنی در این منطقه است. وجود شبکه‌ای از بازیگران هویتی در قفقاز جنوبی که بدون توجه به وابستگی‌ها‌ی هویتی در سه کشور این منطقه، جمهوری آذربایجان، گرجستان و ارمنستان پراکنده شده‌اند و هریک میان خود الگ...

قفقاز جنوبی، به عنوان بخشی از ایران فرهنگی دوره‌ی ساسانی (224-651 م.)، در زمره‌ی سرزمین‌های ایرانشهر قرار گرفت. بنا بر مدارک نوشتاری ساسانی، این منطقه با عنوان سرزمین‌های انیرانی شناخته می‌شود. از زمان شاپور یکم (241-272م.)، اصطلاحاتی چون ایرانشهر، ایران و انیران را در سنگ‌نبشته‌های ساسانیان مشاهده می‌کنیم. استفاده از این واژه‌های جدید نشانگر تصرف سرزمین‌های غربی و شمال غربی شاهنشاهی در نتیجه ...

این پژوهش در چارچوب نظریه مطالعات منطقه ای و با تاکید بر اندیشه های کانتوری و اشپیگل در صدد بررسی ریشه ها و زمینه های توجه روزافزون اتحادیه اروپا به حوزه قفقاز جنوبی و بررسی تحولات سیاسی، اقتصادی و امنیتی کشورهای این منطقه و تاثیر آن بر مسائل سیاسی-امنیتی و اقتصادی اتحادیه می باشد. پس از فروپاشی اتحاد شوروی و به سبب برخی ملاحظات ناسیونالیستی، حاکمیت دولت های غیر مستقل و منازعات منطقه ای نظیر بح...

افزایش روزافزون مصرف انرژی و نیز عدم کشف منابع جایگزین سوخت های فسیلی از دغدغه های عمده کشورهای صنعتی جهان است. این امر موجب شده که امنیت منابع و مسیرهای تامین انرژی برای این کشورها از جمله کشورهای اروپایی از اهمیت بالایی برخوردار شود. در این راستا، اروپا سعی کرده است با متنوع کردن این منابع و مسیرها، آسیب پذیری خود را در این مسئله کاهش دهد این موضوع باعث توجه ویژه اتحادیه اروپا به منطقه قفقاز ...