بخش بزرگی از اشعار مانوی از لحاظ قالب جزء دسته بندی اشعار کوتاه قرار می گیرند. از نظر ساخت شعری هر بیتی از اشعار کوتاه با یکی از حروف ابجد آغاز می شود و تحت عنوان اشعار ابجدی مانوی معرفی می شوند. در پژوهش حاضر تعدادی از اشعار کوتاه ابجدی که به ستایش چهار ایزد توانای مانوی- پدر بزرگی، نفس زنده، رسول سوم و عیسای درخشان- می پردازد، برگزیده و بررسی شده اند. لازم به ذکر است که اشعار گزیده شده به زبا...

وزن شعر یکی از عوامل جدایی‌ناپذیر آن است که باید متناسب با مضمون و دیگر عناصر شعر انتخاب شود. حکیم سنایی، شاعر بزرگ اوایل قرن ششم، اشعار بسیاری از جمله قصیده، غزل، مثنوی و رباعی از خود به یادگار گذشته است. اشعار سنایی مصداق شایان‌توجهی از هماهنگی میان وزن و محتوا هستند. در این جستار، پس از بررسی گزیده­ای از اشعار این شاعر نامدار (330 غزل و قصیده)، به کیفیت و کمیت انواع وزن در آن و همین­طور میزا...

یکی از شاعرانی که در زمینۀ قطعه‌سرایی و به‌ویژه قطعات اخلاقی و اندرزی در ادب فارسی جایگاه ویژه‌ای دارد، ابن‌یمین فریومدی است. از ویژگی‌های برجستۀ این شاعرِ دهقان، تضاد در نگرش و نگارش است و با نگاهی ژرف‌اندیشانه به قطعات او می‌توان در بسیاری از آنها به تعارض در جهان‌بینی شاعر پی برد که به صورت آشکارا از طریق صنعت تضاد در سراسر قطعاتش گسترش یافته است و از این صنعت فراخور موضوع و هدف برای زیبایی‌آ...

مضمون مدح یکی¬از مهمترین مضامین شعری هم¬در عصر جاهلی وهم صدر¬اسلام و اموی و هم در عصر¬عباسی به حساب¬می¬آید، اما هر شاعری با توجه به موقعیت خویش و میزان بذل و بخشش حاکم و پادشاه جامعه، در مدح، زبان خاص و اسلوب ویژه¬ای دارد که او را از سایر شعراء متمایز می¬کند. در این تحقیق ما بر آنیم که اسلوب های مدح در دیوان ابوتمام را مورد بررسی قرار داده بدین معنی¬که مدحیات وی چگونه آغاز شده است، مهم ترین ...