هر گفتار و رفتارى که به ظاهر غیر جدّى و به صورتى لطیف و همراه با مزاح جلوه‌گر شود و در کُنه خود بیانگر حقیقت و واقعیّتى جدّى باشد، «طنز» گفته می شود. در حقیقت طنز خنده هایی است عاقلانه و عارفانه بر زندگی که به وسیلۀ کشف و برهنه کردن تضادها و ناهماهنگی های زندگی جلوه گر می شود. سمت و سوی طنز  اجتماعی است و مایۀ  اصلی آن انتقاد و برملا کردن کاستی ها و کمی ها است امّا نه به صورت خشک و جدّی و کتابی، بل ب...

صدق و کذب از مفاهیم عرفی است که در میان اهل لغت و فقها در مورد معیار صحیح آن بحث های فراوانی شده و در برخی موارد اختلاف نظر به چشم می خورد؛ از این رو در بسیاری از مسایل پیرامونی و مصادیق مشکوک، این نقاط اختلاف تسری پیدا کرده و آثار خود را در مفهوم شناسی و حکم شناسی عناوین مربوط به صدق و کذب نمایان می سازد. در این نوشته به بررسی این معیار با تکیه بر ابزار کشف مفهوم از طریق عرف استفاده می شود و د...

لطیفه و مطایبه، گونه‌ها‌یی ادبی هستند که اگرچه در گفت‌و‌گوهای روزمره به کار می‌روند، توجّه چندانی به آن‌ها به ویژه از منظر ساختار نشده است. لطیفه‌ها و مطایبه‌ها از گذشته تا کنون به عنوان وسیله­ای برای شوخی، سرگرمی و خنداندن و همچنین بازگو کردن انتقادات اجتماعی در میان افراد کاربرد داشته است. لطیفه­ها با الهام از زندگی آدمیان و جهان پیرامونی ایشان شکل می‌گیرند، گاه این رفتارها به گروه­ها، اقوام م...

آیرونی یکی از عوامل نارسایی و پیچیدگی متن است که در زبان فارسی معادل طنز و طعن می‌باشد که با هدف تأدیب و تنبیه در متن توازن و انسجام ایجاد کرده و لازمه هر اثر هنری است. مولوی در مثنوی معنوی که اثری تعلیمی‌ـ‌عرفانی است در قالب حکایت‌های حکمت‌آمیز قصد تعلیم و آگاهی بخشی دارد، لذا آیرونی بازتاب گسترده‌ای در این اثر تمثیلی دارد و از این نظر می‌توان مولوی را با شکسپیر در ادبیّات مغرب زمین مقایسه کرد....

سخریه روشی خاص برای انتقاد مسائل موجود در جوامع به شمار می رود وآن آمیخته ای از خنده و مزاح است و زشتیهای اخلاقی وجسمانی را با سبکی طنز آمیز بیان می کند. طنز آئینه ای راستین برای دوره های مختف عربی به شمار می رود که از خلال آن اوضاع واحوال جوامع وارزشهای ثابت و متغیر و همچنین مفاهیم انسانی آن آشکار می گردد. آنچه که شعر ابراهیم طوقان را متمایز می سازد سخریه اوست. او سخریه خود را به سمت وسوی سیا...

چکیده طنز و طنزگویی از انواع ادبی محسوب می شود که در دوره های مختلف و با شیوه های گوناگون کم و زیاد کاربرد داشته و تقریبا هیچ دوره ای در تاریخ ادبیات را نمی توان یافت که در آن به دلایل و انگیزه ها و اهداف مختلف اثری از آثار طنزآمیز وجود نداشته باشد. شاعران و نویسندگان از هر قشر و در هر درجه از بزرگی و معروفیت قرار داشته باشند و در هر موضوعی که به فعالیت بپردازند، قسمتی از آثار خود را به این نو...

تغییر زبان نشریات علوم پزشکی،خواب در چشم ترم می‌شکندروند رو به فزونی درخواست‌های تغییر زبان نشریات علوم پزشکی به انگلیسی از یک سو تحسین‌برانگیز است، زیرا حاصل مطالعات و تحقیقات پژوهشگران ایرانی در سطح جهانی انتشار می‌یابد و از سوی دیگر برای نگارنده به عنوان عضو کمیسیون نشریات، خون‌آور است زیرا نسخه فارسی مقالات ناپدید می‌گردد. هرچند که با درخواست مؤکد نگارنده و تأیید کمیسیون، از این به بعد ظاهر...

مسأله فکاهه در ادبیات عربی از دوران جاهلی به صورت های مختلف مطرح بوده و پیشرفت آن ارتباط تنگاتنگی با تحوّلات سیاسی و اجتماعی ایجاد شده در جامعه داشته است. در ادبیات عرب از زمان‌های بسیار دور تحت عنوان فکاهه کتاب‌های مختلفی نگاشته شده است که حکایت از وجود این نوع ادبی در زبان عربی دارد. اما اینکه این فن ادبی چه جایگاهی در ادبیات عربی دارد و تحولات آن چگونه و تحت تأثیر چه عواملی است نیاز به بررسی ...

مسأله فکاهه در ادبیات عربی از دوران جاهلی به صورت های مختلف مطرح بوده و پیشرفت آن ارتباط تنگاتنگی با تحوّلات سیاسی و اجتماعی ایجاد شده در جامعه داشته است. در ادبیات عرب از زمان‌های بسیار دور تحت عنوان فکاهه کتاب‌های مختلفی نگاشته شده است که حکایت از وجود این نوع ادبی در زبان عربی دارد. اما اینکه این فن ادبی چه جایگاهی در ادبیات عربی دارد و تحولات آن چگونه و تحت تأثیر چه عواملی است نیاز به بررسی ...