مسجد ، محل سجود و خضوع و کرنش بندگان خدا در پیشگاه "الله" است ، جائی برای ایجاد رابطه با پروردگار و اظهار عبودیت و کوچکی در برابر ربوبیت و عظمت خالق هستی. قداست مسجد ، در همین رابطه متقابل "عبد و ربوبیت رب" نهفته است. این تحقیق کوششی در بازشناسی مبانی طراحی مسجد در معماری معاصر ایران است. با هدف شناخت مفاهیم کالبدی- محتوایی معماری اسلامی در طراحی مسجد، خاستگاه معنای عناصر کالبدی آن موردبررسی قر...

شناخت نحوه گفتگوی بین دو تمدن در خلال مقایسه تطبیقی برونداد های فرهنگی آن ها امکان پذیر است. مسجد رنگونی ها توسط مسلمانان شبه قاره هند در آبادان احداث شده است. این مسجد دارای ظاهری مشابه با مساجد شبه قاره هند است. تحقیق حاضر در پی آن است تا به مولفه های گفتگوی بین دو معماری ایران و معماری شبه قاره در بنا های مذهبی بپردازد. لذا در قالب مطالعۀ تطبیقی و بر پایه روش های مورد کاوی و تفسیری-تاریخی، ع...

یکی از بناهای مهم معماری دوره اسلامی ایران، مدارس علوم دینی می باشند که با شکل گیری نظامیه ها در دوره سلجوقی آغاز و با فراز و نشیبهائی تا دوره قاجار نیز ادامه یافت که اوج توجه به احداث مسجد – مدرسه ها در اوایل دوره قاجار و تا زمان تأسیس مدرسه دارالفنون می باشد. تلفیق و ترکیب دو عملکرد مسجد و مدرسه باعث شکل گیری نوآوری ها و خلاقیت های فضایی در معماری اینگونه بناها گشت که حتی در مدارس باشکوه صفوی...

قریب به یک قرن حکومت ایلخانی در ایران ناقل چنان نوآوری‌هایی در معماری و شهرسازی دوران اسلامی بوده است که بررسی وجوه مختلف آن کم‌تر موردتوجه کارشناسانه قرارگرفته است. در همین راستا، تبیین فرم معماری مسجد علیشاه در قالب بزرگ‌ترین گونه‌ی معماری مذهبی در ایران، ازجمله موضوعات قابل‌تأمل در معماری مربوط به مساجد قرون میانه در جهان اسلام می‌باشد. تحقیق پیش رو بر آن است تا به روش توصیفی-تحلیلی و گردآور...

گوهر وحدت در معماری اسلامی ایران، حاصل پویایی و بالندگی اکسیری است که هستی همه هس تها از اوست. توحید نخستین اصل معماری اسلامی به شمار آمده و از جمله ویژگی های آن وحدت است. ایجاد مرکزیت در بنا از جمله راهکارها برای تحقق وحدت در معماری است. از عناصر مؤثر در شک لگیری مساجد در دوران مختلف که تحت تأثیر مفهوم توحید قرار گرفته، گنبد است؛ این عنصر با نقش بارز خود در زمینه شک لدهی مفهومی و نمادین به ایج...

در این پژوهش موضوع نقش معماری در تداعی معانی و انتقال مفاهیم مورد بررسی تجربی قرار گرفته است و طرح مسئله ضرورت تناسب فرم و عملکرد معماری و همچنین اهمیت مسجد به لحاظ نقش خاص آن در نظام اجتماعی زندگی شهری و اهمیت معانی تداعی شده آن. زمینه ساز بررسی معماری بیرونی مسجد به تفکیک دو تیپ سنتی و نوآورانه در جهت تداعی معنا و انتقال مفهوم شد. 14 مسجد - 7 نمونه سنتی و 7 نمونه نوآورانه انتخاب شده اند. 4 گر...

از اوایل دوره قاجار در پی تحولات سیاسی، اقتصادی و مذهبی، همچنین توجه به مدرنیسم  پس از گسترش آن در غرب، به تدریج خصوصیات معماری ایرانی به تقلید از غرب تغییر کرد و رویکردهای مختلفی در معماری معاصر ایران ایجاد شد. بنای مساجد به عنوان یک عنصر شاخص در کالبد شهری در انعکاس رویکردها و روش­های معماری نقش اساسی را ایفا می­کند و همواره مورد توجه قرار گرفته است. پژوهش حاضر با بیان؛ توصیفی- تحلیلی، ضمن تب...

امروزه یکی از موضوعات مورد چالش در معماری، طراحی مسجد است. بعضی معتقداند آنچه گذشتگان در معماری مسجد به آن دست یافته اند کامل بوده و بهتر است در طراحی مسجد از آنان پیروی شود. بعضی دیگر معتقدند ما در دوران متفاوتی نسبت به گذشتگان قرار داریم و لازم است در طراحی مسجد نیز معماری مطابق زمان خود داشته باشیم. با وجود این اختلاف نظرها سوال مهمی ذهن را به خود مشغول می سازد که ویژگی های اساسی و بنیادی مس...

مسجد یکی از مهم ترین و تاثیرگزارترین کاربری های تاریخ معماری ایران است. این اهمیت و تأثیرگذاری را شاید بتوان مدیون نقش شاخص گونه آن در بافت اجتماعی پیرامونش دانست. این نقش برجسته در رویکردی تعاملی شروع به تأثیرگذاری نموده و به نوعی مخاطب خود را آموزش می دهد. در طول تاریخ شکل گیری شهرهای اسلامی، مساجد همواره به عنوان فضاهای عمومی مهم و مردمی دارای عملکرد متعدد اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و کالبدی بو...

مهم ترین جلوه معماری مذهبی جهان اسلام، طراحی و ساخت مسجد بوده که در این میان مساجد ایران در ارائه وتجسم شکوه و جلال و جمال عالم قدسی در خانه خدا نقش مهمی ایفا کرده اند. مکتب معماری خراسان شیوه ای بود که با آن مساجد چهار ایوانی در خراسان بزرگ شکل گرفت و آرام آرام شرق و غرب دنیای اسلام را در نوردید و وارد شبه قاره هند و پاکستان شد. در دوره گورکانیان هند و اوج ساخت شاهکارهای معماری آن عصر که در زم...