شهرنشینی از نیمۀ دوم قرن بیستم با روند شتابانی ادامه یافته و مراحل مختلف «حومه‌نشینی» و «شهرگریزی» (ضد شهرنشینی یا زوال) نیز هم­زمان در بسیاری از کلان‌شهرها ظاهر شده است. در این پژوهش منطقۀ کلان‌شهری تهران به عنوان قلمرو پژوهش انتخاب شد و فرایند انفجار مادرشهر و پدیدارشدن زوال شهری در شهر تهران، گسیختگی شهری به‌عنوان نمود فضایی و عینی توسعۀ پیرامونی طی سال‌های 1355 تا 1395 مشخص شد. پژوهش حاضر د...

مقدمه: عوامل طبیعی همواره در طول تاریخ و در نقاط مختلف جهان خطرهایی به محیط‌های طبیعی تحمیل کرده‌اند. بروز بحران‌های طبیعی ازجمله زلزله، سیل، طوفان، ریزش و لغزش زمین، موجب بروز خسارت‌های جانی و مالی زیادی شده است. منطقۀ دو کلان‌شهر تهران از جمله مناطقی است که به دلیل تغییر کاربری، افزایش جمعیت، شهرسازی، عبور گسل‌های فرعی و اصلی و قرارگیری در مسیر رودخانه‌های شمال تهران پتانسیل بالایی در بروز مخ...

فرایند شهرنشینی در مناطق مختلف جهان برآیند اندرکنش پیچیدۀ فاکتورهای اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، فناوری، جغرافیایی و فرهنگی جهانی و محلی است. این فرایند در مراحل مختلف خود در طول زمان و بنابر مقضیات محلی، در حال تولید الگوهای مختلف شهری در مناطق گوناگون دنیا می باشد. بررسی تحولات شهری ایران در قالب عوامل محرک، فرایندها و الگوها هدف اصلی مطالعۀ حاضر است. نتایج تحقیق نشان می دهد، فرایند شهرنشینی و رش...

به‌طورکلی، آنچه در ادبیات علمی داخل و خارج کشور مغفول مانده است، نقش سازمان‌های ایمان‌محور در مدیریت و توسعۀ پایدار محله‌های شهری است. این سازمان‌ها که به دو دستۀ قدسی و غیرقدسی تقسیم می‌شوند، به دلیل ظرفیت ایمانی‌شان دارای اثربخشی مضاعف نسبت به دیگر سازمان‌ها هستند. از یک طرف این سازمان‌ها همواره زمینه‌ساز و تقویت‌کنندۀ هویت، خاطره‌های معنوی و حس تعلق به مکان، مشارکت و تقسیم کار در شهرها و محل...

طرح های شهری باید علاوه بر تأکید بر بعد عملکردی، همسو با حس زیبایی شناسی و عشق به طبیعت باشند تا رضایت شهروندان را فراهم آورند. از سویی، رضایت هر جامعه به این بستگی دارد که تمام اعضای آن جامعه احساس کنند در آن مشارکت و سهم دارند و از جریان عادی جامعه کنار گذاشته نشده اند. مشارکت شهروندان در ادارۀ امور شهر از پیش نیازهای اساسی برای موفقیت برنامه ها و به ثمر رسیدن تلاش های مدیریت شهری است. با توج...

افزایش جرایم و ناهنجاری­های اجتماعی از جمله مسائل و مشکلات پیچیدۀ کلان شهرهاست. یکی از مهمترین جرایم شهری تولید، توزیع و مصرف مواد مخدر است. این ناهنجاری اجتماعی موجب افزایش سرقت، فحشا، قتل، نزاع­های خیابانی و خلاصه ناامنی و اغتشاش در این­گونه شهرها شده است. هدف از این پژوهش ارزیابی و تحلیل فضایی الگوهای پراکندگی رفتار مجرمانه و کانون­های جرم خیز مواد مخدر در سطح منطقۀ 2 شهرداری تهران است تا دس...

در حال حاضر چالش های زیست محیطی از مهم ترین دغدغه های بشری محسوب می شوند. این مسئله زمانی بیشتر بر نگرانی ها افزوده که با پیچیدگی هایی همراه بوده است. تحقیقات نشان می دهند که چالش های زیست محیطی ریشه در عواملی دارند که در سطوح مختلف جهانی، منطقه ای و محلی مطرح اند. در این مورد اگرچه تاکنون مطالعات زیادی در خصوص ابعاد مختلف زیست محیطی شهرها انجام شده است، یک نگاه جدید با دید مکانی و جغرافیایی می...

تحلیل جغرافیایی و فضایی جرایم در حوزۀ شهرها از گرایش های نوینی است که می‎کوشد تا این جنبه از مسائل شهری بشر امروز را مورد مطالعه قرار دهد و با تکیه بر ابزار و فناوری های تحلیل جغرافیایی، برای مقابله با ناهنجاری­های اجتماعی و پیشگیری از جرم، راهبردها و راهکارهای مناسب ارائه دهد. روش پژوهش توصیفی ـ تحلیلی و هدف، تبیین جغرافیایی جرایم ارتکابی مواد مخدر و سرقت منطقۀ 17 شهرداری تهران در راستای استفا...