قرّة­العین یا قرّ­ةالعیون یکی از متون کهن فارسی در زمینۀ تطبیق امثال عربی و فارسی با یکدیگر و نیز با آیات قرآن است که بیش از چهل سال پیش به کوشش امین پاشا اجلالی برمبنای دو نسخۀ دانشگاه تهران (مورّخ 867هـ . ق.) و کتابخانۀ ملّی تبریز (مورّخ 938 هـ . ق.) تصحیح و در سلسلۀ انتشارات استادان زبان فارسی چاپ و منتشر شده است. این مقاله بر آن است تا با بررسی این چاپ و مقایسۀ آن با نسخ کهن کتاب، کاستی­ها و اشک...

طبق آمارها، به لحاظ کمّی، کتابخانۀ ملی ایران، با دارایی حدود چهل هزار مجلّد دستنویس، رتبۀ دوم کتابخانۀ تراثی ایران را به خود اختصاص داده است. با تلاش شش نفر از فهرست نگاران این کتابخانه، طی چهل سال (1343 تا 1383)، 3083 نسخۀ فارسی و 6050 نسخۀ عربی در 21 جلد فهرست و به صورت توصیفی نگارش و منتشر شده است. طبق اظهار نظر مسؤولان کتابخانه، از اوایل دهۀ 1383 تا پایان 1393، حدود 4500 نسخۀ دیگر فهرست شده ا...

در مقدمه این پایان نامه، زندگانی و احوال طغرای مشهدی شرح گردیده، افکار او بررسی شده، از نقد ادبی در آثارش سخن رفته و در مورد نظر وی در باب سرقات ادبی بحثهایی انجام شده است. به گونه ای مختصر درباره اشعار طغرا و نوع و سبک آنها مطالبی مطرح گردیده و به طور گسترده تر، از کمیت و کیفیت رسائل او سخن به میان آمده است. سبک رسائل طغرا در دو سطح زبانی و ادبی، با ارائه نمونه هایی، مورد تجزیه و تحلیل قرار گر...

قانونی که با انقضای مدت پیش‌بینی‌شده در آن و بدون نسخ‌شدن، خودبه‌خود، ملغی می‌شود قانون موقت است. به دیگر سخن، اعتبار قانون موقت با پایان‌یافتن مدت آن و بی‌آنکه نیازی به نسخ آن توسط قانونگذار باشد زایل می‌شود؛ درحالی‌که قوانین دیگر به اراده قانونگذار لغو(= نسخ) می‌شوند. مدت اعتبار قانون آزمایشی نیز در آن معین است و به همین جهت، قانونی موقت محسوب می‌شود اما قانون موقت، اعم از آن است یعنی ممکن ا...

نسخ خطی از مهمترین دستاوردهای تاریخی بشر در جهت رشد و تکامل علوم از گذشته تا به حال بوده اند؛ به نحوی که می توان آنها را مهم­ترین میراث مکتوب قلمداد نمود. کاتبان در حفظ و انتقال این دستاورد نقشی غیر قابل انکار دارند. متأسّفانه تاکنون در مورد این طبقه فرهنگی پژوهش درخور شأنی انجام ­ست. مهمترین شاخصه های نسخه شناسی که مربوط به کاتبان می شوند عبارتند از: نام و اثر کاتب، خط و تاریخ کتابت، محل کتابت ...

این پایان نامه ، به مطالعه و بررسی راهبردهای حفاظت پیشگیرانه و شیوه نگهداری و انبار استاندارد آثار کاغذی پرداخته است . در اینجا سعی شده که با در نظر گرفتن مفاهیم پایه ای در رابطه با حفاظت پیشگیرانه و با مقایسه استانداردها با نمونه مطالعاتی ما که کتابخانه ومرکز اسناد مجلس بود به نتایجی برای حفاظت مطلوب از آثار محفوظ در مخزن این مجموعه دست یابیم . این بررسی ها و نتایج آنها در 4 فصل گرد آوری شده...

نقطه­گذاری­ها و کاربرد نشانه­های نسخ از مسائلی است که در بررسی نسخه­های خطی و نسخه­شناسی باید بدان دقت شود. بدیهی است که توجه به این نشانه­ها و دانستن معنا و مفهومشان در بسیاری از موارد می­تواند حقایقی را دربارة کتاب و کاتب مکشوف کند. استخراج، دسته­بندی، تحلیل و بررسی این نشانه­ها در نسخ خطی موجود، نخستین گامی است که برای تبیین کارکردهای نشانه­ها در امر کتابت و نسخه­نویسی و به تبع آن، تکمیل این...

میرغیاث الدین بدخشانی، شاعر قرن سیزدهم هجری، از پیروان فرق? نقشبندیه و مرید غلام محمد معصوم (معروف به معصوم ثانی) است. از جمله آثار وی، دیوان اشعار اوست که دربردارند? مضامین عرفانی و صوفیانه بوده و تا کنون، به جز چند نمونه چاپ سنگی مغلوط، هیچ تصحیح علمی نشده است و در این پایان نامه، سعی شده که تصحیحی همراه با توضیحاتی لازم از این دیوان ارائه شود. این پایان نامه شامل پنج فصل است: فصل اول: نقشبند...

نسخ خطی، میراث فرهنگی ملت‌ها و نشان‌‌دهندة تلاش مردم یک کشور در گردآوری و حفظ دستاوردهای فکری، علمی و تاریخی آن سرزمین هستند. این پژوهش به معرفی منظومة ناشناختة «منوهر و دمالت» (مجمع‌البحرین) ظهیر کرمانی اختصاص دارد. این اثر تاکنون تصحیح و چاپ نشده‌است. اصل داستان هندی بوده و سراینده در آن، یکی از افسانه‌‌های پنجگانه و مشهور هندی به‌نام «منوهر و دمالت» را به نظم درآورده‌است. تاکنون پنج نسخه از ...