نگاه شیعه به حکومت، از آموزه های پیامبر اکرم(ص) و اهل بیت نشئت می گیرد؛ چنان که برای هرم قدرت تعریف خاصی دارد که از تعیین الهی در مهندسی ربانی در جامعه انسانی ناشی می شود. در این نظام، جایگاه رهبران معصوم انتصابی و با تعیین الهی است. این رهبری ربانی راشد و راقی منحصر به حضور معصومین نیست، بلکه به دلیل ضرورت اشراب جامعه از مقررات الهی، در تمام زمان ها - حتی در دوره غیبت معصوم - مورد توجه است. در...

مشروعیت در مفهوم عام ، نزدیک ترین مبانی ِحکومت در بحث از فلسفه سیاست است . به عبارتی آن چه در فلسفه سیاسی ، متکفل توضیح و توجیه بالاترین نوع از نابرابری اجتماعی است « مشروعیت حکومت » نام گرفته است . پژوهش حاضر مشروعیت نظام سیاسی در اسلام را با رویکردی تاریخی در سال های نخستین بعثت و در جریان خلافت اولیه متمرکز بر سیره امیر مومنان علی? مورد مطالعه قرار می دهد . نگارنده « تحول در مبانی حکومت و ا...

این مقاله تلاشی در مطالعه ساختار ذهنیت اجتماعی جامعه ایران در شرایط تثبیت گفتمان اسلام سیاسی است. با وقوع انقلاب اسلامی در ایران، اسلام سیاسی به مثابه ایدئولوژی مرکزی نظام سیاسی جدید از موقعیتی مسلط و تقریباً بلامنازعه برخوردار گردید. اما نزاع های سیاسی شکل گرفته در سال های بعد موجب شکل گیری تفاسیر دینی گوناگون به خصوص از اسلام سیاسی شد. از این رو، در این سال ها ما همواره با برداشت های مختلفی از...

چکیده در ادبیات سیاسی رایج، مشروعیت به معنای «پذیرش حق اعمال قدرت از سوی شهروندان» تعریف می‌شود، اما از نگاه اسلام مشروعیت نظام سیاسی دقیقا  بر اساس تعریف مذکور تعریف نمی شود بلکه مشروعیت نظام سیاسی به شرعیت آن گره می خورد، بنابراین تفاوت اساسی میان تعریف مشروعیت از نگاه ادبیات رایج در علوم سیاسی و از منظر تفکر اسلامی مشاهده می‌شود در این تحقیق تلاش می شود ضمن تبیین تمایز نگاه اسلام به موضوع مش...

پرسش اصلی این تحقیق این بود که آیا مشارکت سیاسی در نظام سیاسی اسلام وجود دارد یا خیر؟ فصل اول به مفاهیم کلی اختصاص دارد. در فصل دوم از نظام سیاسی اسلامی بحث شده و به فصل چهارم می رسیم در این فصل به عناصر مشارکت سیاسی که نظام سیاسی اسلام آن را پذیرفته می پردازیم. در فصل پنجم به جمع بندی از پایان نامه می رسیم و به این نتیجه می رسیم که مشارکت سیاسی در نظام سیاسی اسلام پذیرفته شده و مدل مشاکت نیز ح...

یکی از سنت‏های عصر جاهلی که مورد تأیید و استفاده‏ی اسلام قرار گرفت بیعت است. شباهت‏ها و تفاوت‏هایی میان بیعت در عصر جاهلی و صدر اسلام وجود دارد. شباهت، بیش‏تر در شکل اجرا و برخی شرایط و خصوصیات و متولیان امر بیعت است؛ اما تفاوت مهم بیعت در عصر جاهلی با صدر اسلام، تفاوت کارکردی آن است که ریشه در نظام سیاسی و نوع حاکمیت موجود در آن دو عصر دارد. در این نوشتار سعی کرده‏ایم ضمن بیان معنای بیعت و اشا...

به دلیل اطلاق حق حاکمیت به خداوند متعال در تفکر شیعی، نظام سیاسی در اسلام توحیدی است. چون اصل و پایه حفظ اسلام است و در واقع تمایزی بین اسلام و حکومت اسلامی نیست، پس حکومت اسلامی جزء جدایی ناپذیر اسلام است. تشکیل حکومت در اندیشه سیاسی امام خمینی (ره) موضوعی فرعی و عرضی نیست، بلکه تجلی ذات و ماهیت اسلام است که حفظ آن به مثابه حفظ اسلام قلمداد شده است. بنابراین ایشان نظام اسلامی را در عصر حاضر ام...

هدف این مقاله تشریح و گسترش نقش پیش تدبیری- که بخشی از تدبر شمرده می شود- برای پیشگیری از بروز وقایع سازمانی و نظام سیاسی است. از این رو تلاش شده است ضمن تشریح اهمیت و ضرورت آینده پژوهی و آینده نگاری در برنامه ریزی های مدیریت سیاسی، زمینه های لازم برای مبادرت به پیش تدبیری طرح، و شرایط و عوامل مؤثر که هدایت کنندۀ برنامه های پیش تدبیری می باشد همراه دو مدل علّی– حلقوی بررسی شوند. آنگاه نقش آگاهی ...

یکی از مراحل مهم هر انقلاب، انتقال قدرت و تثبیت نظام سیاسی جدید است. در دوره ­ی گذار انقلاب اسلامی، تثبیت نظام جدید، بر دوش دولت موقت گذاشته شد. ناتمام ماندن کار دولت موقت، این سؤال را مطرح می کند که مناسبات دولت موقت با نهادها و نیروها سیاسی اجتماعی، چگونه بود؟ در این مقاله با رویکرد تاریخی و روش اسنادی، در پی آن است که به مناسبات دولت مهندس بازرگان با نیروهای سیاسی در عرصه­ های انتخاب اعضای ک...

این مقاله در تلاش است تا ثابت نماید جمهوری اسلامی که آیت الله خمینی در ایران بنیاد نهادند بیشتر از هر نمونه دیگری الگوی خود را در حکومت دینی صدر اسلام و به ویژه نظام سیاسی پیامبر (ص) در مدینه جستجو می­نمود. شواهد متعدد در این خصوص و بیانات صریح و روشن امام خمینی مبنی بر اینکه جمهوری مورد نظر ما از رویه پیامبر اکرم (ص) و امام علی (ع) الهام خواهد گرفت و متکی به آرای عمومی ملّت می­باشد، ادّعای مزبور...