نظریه وابستگی به نظام رسانه‌ای یا به اختصار نظریه وابستگی در سال 1976 توسط ساندرا بال روکیج و مالوین دفلور ارائه گردید. این نظریه ریشه در ادبیات جامعه شناسی سنتی داشته و نشان می‌دهد که چگونه رسانه‌ها و مخاطبان آن‌ها می‌بایست در چارچوب نظام گسترده‌ اجتماعی پیرامونشان مورد مطالعه قرار گیرند. در این نظریه روابط متقابل نظام‌های اجتماعی، رسانه‌های جمعی و افراد در قالب توصیف تاثیر...

مقاله حاضر به بیان نظریات و تحلیل های اجتماعی نظریه پردازان در خصوص تحولات شهرهای جهان برمبنایتفکرات نظام جهانی و نظم نوین جهانی و گذر از مراحل نظریات کلاسیک و مدرن بر دوران تفکرات پست مدرن یافرانوگرا می پردازد و با رویکردی نظریه پردازانه بر نحوه ی تکوین تفکرات آینده و مکانیزم منتج از آن، فضای شهریرا به مثابه مسئله اساسی در نظام اجتماعی که قلب نظریه های اجتماعی است مورد تحلیل و ارزیابی قرار می ...

سنت نظری وابستگی/ نظام جهانی متکی به تفکیک میان کشورهای مرکز (مادر) و پیرامون (اقمار) در جهان است. این سنت نظری مدعی است که نظام جهانیِ سرمایه‌داری با انتقال منابع عمده کشورهای کمتر توسعه‌یافته جهان سوم به کشورهای توسعه‌یافته مرکز، مانع توسعه مستقل و ملی آنان شده و از این طریق پیرامونی شدن آن‌ها را در درون نظام تقسیم کار بین‌المللی تقویت می‌نماید. به عبارت دیگر، کشورهای توسعه‌یافته مرکز، مازاد ا...

پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و پایان جنگ سرد ایالات متحده آمریکا به عنوان قدرت برتر جهانی، سلطه ی یک-جانبه ای در جهان برقرار کرد. طبیعی است در نظم جهانی جدید که ساختار قدرت جهانی تغییر کرده است، شرایط جدیدی از نظر متغیرهای امنیتی وایدئولوژیکی برای دولت ها (به عنوان مهمترین اعضای جامعه ی بین المللی) ایجاد گردد.در این شرایط چین، یکی از دولت هایی است که متأثر از نظم جهانی تک قطبی راهبرد کلان ج...

منطقۀ آزاد تجاری ـ صنعتی ارس محصول کنش نظام های متعدد در مقیاس های فضایی مختلفی است که از آن به عنوان یکی از شش دروازۀ حیاتی ایران برای هم پیوندی اقتصاد لمحلی و ملی با اقتصاد جهانی نام می برند. به عبارتی، مسیر تحول این واحد تجاری ـ صنعتی به عنوان یک ساخت جغرافیایی توسط نظام­هایی در حال هدایت است که آن را از درون (در مقیاس محلی) و بیرون (به واسطۀ اثرات سایر مقیاس­های فضایی) سازمان می دهند، اگر چ...

گفتمان واقع گرایانه «دولت‏محور»، که به دولت به عنوان کنش‏گر انحصاری عرصه سیاست و روابط بین الملل می نگریست، در پی تحولات نوین ناشی از پایان جنگ سرد، جهانی‏شدن، وابستگی متقابل، حادثه یازدهم سپتامبر، نقش رو به گسترش جنبش‏های اجتماعی فراملی، جامعه مدنی جهانی ، نهادهای غیردولتی ملی و بین المللی و رشد گروه های تروریستی، مورد بازتعریف قرار گرفته است. پژوهش حاضر بر آن است با اتکا به رهیافت های سه گانه...

کودتای 28 مرداد از نقاط عطف تاریخ معاصر ایران است. درباره این رویداد تاکنون مقالات و کتاب های بسیاری نگاشته شده است. نوشتار پیش رو برآن است تا از منظری متفاوت به بررسی این رویداد بپردازد. یکی از نظریاتی که از سطحی کلان و براساس رویکردها و مبانی فرانظری انتقادی به پدیده های اجتماعی، اقتصادی و سیاسی می نگرد نظریه «نظام جهانی» والراشتاین است. بر این اساس مطالعه کنونی در تلاش است تا با رویکردی تازه...

هدف این پژوهش تحلیل توان¬های تبینی نظریه دولت و شهرنشینی در ایران در چارچوب مفاهیم فضا و دولت است. روش پژوهش تحلیلی- نظری و داده¬های مورد استفاده نیز شامل پژوهش¬هایی هستند که در فاصله زمانی 1373-1393 در این زمینه نگارش شده است. یافته¬های پژوهش نشان می¬دهد که نظریه دولت و شهرنشینی تمایل به پذیرش این پیش¬فرض دارد که سطوح مختلف فضایی به دلیل تسلط دولت، همگون هستند. این پیش¬فرض تحلیل شهرنشینی را در...

نظام بین الملل پس از جنگ سرد به خصوص در سال های اخیر دستخوش تحولات عمده ای شده است. یکی از این تحولات جابجایی قدرت از غرب به شرق می باشد. در این خصوص نظرات و تحلیل های متفاوتی از سوی نظریه پردازان ارائه شده است که این مقاله ضمن ارائه نظرات متفاوت به سئوالات زیر درخصوص جابجایی قدرت جهانی پاسخ می هد. 1. خصوصیات دوران گذار چه می باشد؟ 2. مشخصه های قدرت های در حال ظهور (نمونه موردی: چین) چیست؟ 3. چ...

عواقب و آثار زیانبار دو جنگ جهانی و اوضاع اقتصادی نابسامان اروپا، حاکمان و سیاست مداران این قاره را به همکاری های مشترک وادار نمود. پس از فروپاشی شوروی، اتحادیه اروپا گسترش یافت و با پیمان های ماستریخت، شینگن، معاهده آمستردام، اجلاس نیس و پیمان لیسبون رویای رسیدن به اروپای واحد تعبیر شد و الگویی برای شکل گیری همکاری های منطقه ای گردید. اما درسال 2008 امواج بحران اقتصادی جهانی که از آمریکا شروع...