بررسی و نقد جایگاه و نقش اسباب نزول در تفسیر »المیزان« اثر علامه طباطبایی است. وی برای اسباب نزول اهمیّت چندانی قایل نیست و برای آن، جایگاه ویژه ای در نظر نگرفته و آن را در »بحث روایی« بیان می کند و همان گونه که روایات تفسیری را گاه بحث می کند، روایات شأن نزول را نیز مورد نقد و تحلیل قرار می دهد. استنباط و اجتهاد شخصی راویان، وجود روایات متناقض، وجود نقل به معنی و نفوذ اسرائیلیات از مهم ترین علل...

چکیده «قول» مفهومی است که از دیرباز مورد توجه اندیشمندان اسلامی بوده و از منظرهای مختلف بدان پرداخته شده است. این مفهوم، گستره‏ای وسیع در ارتباط انسان با خود، جامعه و خدا به خود اختصاص داده است؛ به گونه‏ای که آدمی لحظات هم‏نشینی با خویشتن خویش را با سخن (کلام لفظی یا نفسی) سپری می‏کند؛ چنانچه در ارتباط مستقیم با آدمیان، اولین ابزار مورد استفاده او کلام است و حتی بخش وسیعی از مرور خاطرات جمعی...

یکی از مسائل مهم در مطالعه تطبیقی ادیان، یافتن نسبتی است که بین تورات و زبور و انجیل مذکور در قرآن با تورات و زبور و انجیل موجود در زمان پیامبر (ص) وجود دارد. در همین راستا میزان مطابقت نقل قول های قرآن از تورات و زبور و انجیل با محتوای کنونی کتاب مقدس و جایگاه تورات و زبور و انجیل در نزد دانشمندان مسلمان حائز اهمیت است. مطالعه یادکردهای قرآن از تورات و زبور و انجیل نشان می دهد که قرآن، هر جا ...

سخن از درآمیختگی سخن غیر معصوم با معصوم در تفسیر مجمع البیان است. نگارنده دو حقیقت تلخ درباره تفسیر ثمین مجمع البیان را که عبارتند: از بی دقتی نسخه نگاران منابع روایی و حدیثی تفسیر مجمع البیان در نقل شخصیت های واقع در سند روایات و نقل اقوال که سبب بی راهه روی علامه طبرسی )ره( در نقل سخن غیر معصوم به عنوان روایت شده است و نیز عدم مطابقت نسخه های موجود از تفسیر مجمع البیان با آنچه مؤلف نگاشته است...

آیه کریمة «فبشرعباد الذین یستمعون القول فیتبعون احسنه» مستمسک بیشتر اصحاب سخن و ارباب اندیشه است وبه اقتضاءات گونا گون و مناسبت های فراوان مورد استناد قرار می گیرد. از آنجا که بهترین راه رسیدن به حقایق قران تدبر در انست ‘ موضوع (قول احسن و اتباع از آن) درنتیجه علاوه بر آنکه تلقی جدید ومتفاوتی با آنچه مشهور است بدست آمده ارزش و اهمیت تدبر ونقش اعجاز آمیز آنرا بیشتر روشن می سازد.

نایبی ‌که مسلمان است، اگر دارای دیگر شرایط نیابت باشد، می ‌تواند نایبِ هم‌کیشِ خود در حج و عمره شود، ولی اگر منوب‌ عنه هم‌کیش او نباشد، دو حالت برایش متصور است:1. اصلاً مسلمان نبوده و جزو کفار است. فقهای اسلام اعم از شیعه و اهل سنت اتفاق و اجماع دارند بر این‌که نیابت از وی جایز نیست. برای عدم جواز نیابت از وی، هم دلیل نقلی(از قرآن) و هم دلیل عقلی اقامه شده است.2. مسلمان است، ولی هم مذهب ...

مسئله چندآوایی در روایت، به ویژه در متون داستانی که توسط نظریه پردازانی چون میخاییل باختین m.bakhtine و اسوالد دوکروo.ducrot مطرح شده، به خواننده این امکان را می دهد تا با نگرشی نو متن داستانی را نظاره کند، هر گفته را در ارتباط با گفته های دیگر قرار داده آن را همچون حلقه ای از زنجیره گفتار، در روایت کلی داستان به حساب آورد. هر نوشته ای می تواند شامل گفتگویی تخیلی، واقعی، تفسیری از جانب نویسن...

به نظر می رسد گویشوران سیستانی در روایت های خود از مولفه های گفتمانی خاصی استفاده می کنند. در این پژوهش سعی بر آن است تا سه مولفه گفتمانی ( discourse feature ) پیوستگی ( cohesion ) ، ارجاع مشارکین ( participant reference ) و نقل قول ( reported speech ) در ده روایت سیستانی بر اساس رویکرد نقشگرای دولی و لوینسن ( 2001 ) مورد بررسی و تحلیل قرارگیرند. داده های این پژوهش از طریق ضبط مستقیم روایت های ...

«بینامتنی» نظریّه ای است که روابط بین متون و چگونگی ارتباط و تعامل آنها را مورد کنکاش قرار می دهد و موجب آفرینش متن جدید می شود. بر اساس این نظریّه، هر متنی یک بافت جدید از نقل قول های متحوّل شده است. روابط بینامتنی ابزار مفیدی برای مخاطب در خوانش متن محسوب می شود. بر اساس این نظریّه، اتّصال خطبه فدک حضرت زهرا(س) (به عنوان قرآن ناطق) و قرآن صامت در دو سطح روساخت و زیرساخت قابل پژوهش است. به نظر می ر...