نظام شهری در طول زمان در حال تغییر و تحول و حتی تکامل می باشد. در یک نظام سکونتگاهی مطلوب دستیابی به توسعه متوازن و یکپارچه از نیازهای اساسی توسعه به شمار می آید و توسعه یکپارچه ناحیه ای در فضای منطقه ای یکی از وجوه مهم و اساسی آمایش سرزمین که هدف آن کاهش عدم تعادل بین نواحی شهری و روستایی و نواحی مختلف است، می باشد. همین امر باعث توجه برنامه ریزان به شهرهای کوچک و روستاشهرها شده است. روستاشهره...

نظام شهری و شهرنشینی در ایران متاثر از صنعتی شدن غرب و رواج الگوی توسعه برون زا و همزمان با از میان رفتن نظام مبتنی بر زمین و کشاورزی دچار تحول و دگرگونی عمیقی شد. ویژگی بارز این تحول  توسعه متمرکز بر شهرها، مهاجرت فزاینده سلسله مراتبی از روستاها و شهرها کوچک به شهرهای بزرگ بود که دگرگونی تدریجی الگوی سنتی سلسله مراتب سکونتگاه ها و به هم خوردن توزیع جمعیتی در کشور شد. منطقه زاگرس با پنج استان د...

شهرها با توجه به علت وجودی خود، نقش­ها و عملکردهای متفاوتی را پذیرا می­گردند و از این رو، قدرت و نفوذ متفاوتی رااز خود بروز می دهند. در این بین، تعدادی از شهرها به دلایل مختلفی مورد توجه بیشتری قرار می­گیرند و با کسب توان بیشتر، زمینه ی کاهش اهمیت شهرهای پایین دست خود را فراهم می­آورند و بدین سان پدیده ی نخست شهری را به وجود می­آورند. هدف از این مقاله، بررسی شبکه شهری شهرهای استان گیلانمی باشد....

با هدف مقابله با پیامدهای منفی شهرنشینی سریع، رویکرد توجه به شهرهای کوچک در کشور ما مورد توجه قرار گرفت و بر این اساس از سال 1355 شاهد افزایش روزافزون تعداد این شهرها در کشور هستیم. هدف این تحقیق شناخت تحولات جمعیتی شهرهای کوچک (زیر 100 هزار نفر ایران) می باشد. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و جامعه آماری، کلیه شهرهای کوچک ایران طی 5 دوره سرشماری از سال 1335 تا 1385 است. یافته های پژوهش بیانگر آنست ک...

سلسله مراتب شهری در کشورهای جهان سوم، نشانگر نبود تعادل در توزیع جمعیت بین شهرهای آن کشورهاست و این نبود تعادل، در سال های اخیر شدت بیشتری یافته است. در ایران نیز به­تبعیت از تحولات شهرنشینی، سلسله مراتب شهری دچار تغییراتی شده است که این تغییرات بیشتر درجهت ازبین­رفتن تعادل شبکۀ شهری در مناطق مختلف کشور است. هدف این پژوهش، بررسی سلسله مراتب شهری در استان گیلان، طی سال های 1345- 1390 است. روش تح...

شهر یکی از پدیده های ساخت بشر در محیط زیست به شمار می رود که به منظور اسکان، تأمین معیشت، داشتن روابط اجتماعی و اقتصادی و مانند آن­ها به وجود آمده است. ولی این موارد اهداف شهری به شمار نمی­روند. انسان خود محیط سکونتش را فراهم کرده و خود به ایجاد و نحوه زندگی در آن اقدام نموده است. شهرها باید بر مبنای نقش و وظیفه­ای که در سطح منطقه دارد انجام وظیفه کنند و به نحوی در تمامی ابعاد توسعه یابند که اث...

در این مقاله پویایی فضایی - زمانی نظام شهری ایران در دورۀ زمانی 90-1335 بررسی می شود. نمونۀ تحت مطالعه شهرهای دارای جمعیت بالاتر از 100 هزار نفر در سال 1390 است. شاخص تحرک رتبه برای سنجش تغییر رتبۀ شهرها در سلسله مراتب شهری ایران استفاده شد. از تکنیک های پیشرفتۀ تحلیل فضایی شامل شاخص  و نمودار پراکندگی موران برای بررسی الگوها و تفاوت های منطقه ای و تغییر رتبۀ شهرها در سلسله مراتب شهری ایران است...

بررسی سلسله مراتب شهری، مؤثرترین راه شناخت سازمان یابی سیستم شهرهاست و به مدیریت فضائی آنها کمک شایانی می کند. عدم توجه به نظام سلسله مراتب شهری و نحوه پراکنش و توزیع کانون های شهری در پهنة یک منطقه از یک طرف و رشد شهرنشینی از طرف دیگر به عدم تعادل و گسیختگی در ساختار فضایی شهرها منجر خواهد شد. پژوهش حاضر در محدوده ی استان گیلان در راستای پاسخ گویی به این سوال صورت گرفته   که آیا نظام سلسله مرا...

0

طرح مسأله: جمعیّت شهری استان سیستان و بلوچستان در دو دهه اخیر به دلایلی از قبیل مهاجرت‌های روستایی ـ شهری و تبدیل برخی از روستاها به مراکز شهری دچار تغییر و تحولات شدیدی شده است. هدف پژوهش، بررسی عدم تعادل در سلسله مراتب شهری استان، علل رشد سریع جمعیّت برخی از شهرهای آن و مشکلات ناشی از گسستگی در نظام سلسله مراتبی شهرها است. روش: این پژوهش به روش «اسنادی، توصیفی و تحلیلی» انجام شده است. یافته‌ها:...