بررسی کارنامۀ تاریخ نگاری اسلامی، مطالعۀ موردی آثار مورخان مسلمان به روش استقرایی را می طلبد تا بتوان فرآیند پیدایش، شکل گیری، رشد، توسعه و سرانجام رکود آن را نشان داد. یعقوبی که در قرن سوم هجری می زیست از بنیان گذاران سنت تاریخ نگاری اسلامی در مرحله تدوین جوامع تاریخی در موضوع تاریخ عمومی جهان با رویکرد فرهنگی است. موضوع اصلی این نوشتار شناسایی منابع اطلاعات تاریخ فرهنگ عمومی جهان تا قرن سوم ا...

تاریخ شفاهی امروزه یکی از مهم ترین روش های تاریخ نگاری محسوب می شود. همچنین تاریخ شفاهی به عنوان یک میان رشته ای امروزه مورد توجه روشی دیگر رشته ها (به ویژه در رشته های علوم انسانی) است. بسیاری از پایان نامه ها و مطالعات و تحقیقات دانشگاهی در موضوع تاریخ شفاهی و یا با متد تاریخ شفاهی به سرانجام می رسد. در این تحقیق سعی شده است وضعیت مطالعاتی و تحقیقاتی تاریخ شفاهی در دانشگاه های ایران بررسی و ن...

مردم نگاری شهری به مثابه ی یکی از روشهای تحقیق کیفی که برآن است که برای مطالعه ی شهر باید از رویکرد انسان گرایانه استفاده کرد زیرا این انسانها هستند که شهر را می سازند؛ در واقع مردم نگاری به مشاهده ی جهان براساس چارچوب مرجع افراد مورد بررسی می پردازد و محقق به گونه‌ای فعال در زندگی افراد و موقعیت مورد مطالعه مشارکت می‌کند؛ مشاهده ی وقایع عادی و فعالیت های روزمره به گونه ای که در محیط های طبیعی ...

مردم نگاری شهری به مثابه ی یکی از روشهای تحقیق کیفی که برآن است که برای مطالعه ی شهر باید از رویکرد انسان گرایانه استفاده کرد زیرا این انسانها هستند که شهر را می سازند؛ در واقع مردم نگاری به مشاهده ی جهان براساس چارچوب مرجع افراد مورد بررسی می پردازد و محقق به گونه‌ای فعال در زندگی افراد و موقعیت مورد مطالعه مشارکت می‌کند؛ مشاهده ی وقایع عادی و فعالیت های روزمره به گونه ای که در محیط های طبیعی ...

از آغاز عصر اسلامی و ظهور دعوت جدید در شبه جزیره، رسول خدا(ص) برای دفاع در برابر دشمنان و نیز تحکیم و تثبیت حکومت دینی خود ناچار به ورود در عرصه ی جنگ شد، بنابراین، بخش عمده ای از دوران حضور آن حضرت در مدینه با جنگ همراه بود. در عصر خلفای پس از او تا پایان عصر خلافت، همواره جنگ جزء لاینفک زندگی مسلمانان و خلفا گردید. در این دوران ها برای ثبت وقایع مربوط به جنگ ها، برخی از مورخان پدید آمدند که ا...

یکی از موارد و مسائلی که در مکاتب گوناگون تاریخ نگاری اسلامی مورد توجه مورخین مختلف قرار گرفته و سعی بر این شده تا وقایع مختلف براساس آن تفسیر شود مسإله قضا و قدر و مشیت الهی است. نخبگان سیاسی و دیوانی و فرمانروایان در تاریخ سلسله های ایران بنا به مصالح سیاسی و حکومتی از این اندیشه حمایت کرده و سعی در گسترش آن در تمامی زوایای زندگی مردم داشتند. نوشته حاضر به بررسی این مسإله در کتاب ((تاریخ جهان...

یکی از فرق اسلامی که در حیات هزار و سیصد ساله خود اهتمامی ویژه به تاریخنگاری مبذول داشته فرقه اباضیه است که در تحقیقات اسلام شناسی ، این بعد از حیات فرهنگی آنان کمتر مورد مطالعه قرار گرفته است. آثار اباضی نه تنها در مطالعه تاریخ این فرقه اساسی ترین منابع محسوب می گردند ، بلکه در مطالعات عمومی تاریخ اسلام در نواحی شبه جزیره و عراق در مشرق ، بخش هایی از شمال و شرق آفریقا در مغرب ، و حتی برخی نواح...

چکیده: خواجه رشیدالدین فضل الله همدانی در زمانه‌ای می‌زیست که ایران عرصه ورود و استقرار قبایل مغول و ترک و ایجاد دگرگونی ها و گسست های گسترده در ساختار و نظم سیاسی و اجتماعی جامعه ایرانی بود. وی به‌عنوان مهم‌ترین عضو قشر دیوانسالار در تشکیلات حکومتی ایلخانان، از جمله کسانی بود که در قالب اثر تاریخ نگاری جامع‌التواریخ کوشید ضمن تعریف مبانی تاریخی مشترک برای قبایل و طوایف مغول و ترک، آنها را با ف...

  نقش و نفوذ انتشار روزنامه ها در شرق توانسته است در نوع محتوا و اندیشه های حاکم بر روزنامه نویسی در ایران تاثیرات قابل ملاحظه ای بگذارد. این پژوهش میزان نقش و تاثیر گذاری روزنامه نگاری فارسی در شرق با تاکید بر روزنامه نگاری هند را بر روزنامه های ایران مورد بررسی قرار می دهد. در این پژوهش با استفاده از بررسی در محتوای متن به روش عرفی در روزنامه حبل المتین کلکته و مقایسه آن با نشریات وقای...

اگرچه مورخان در اوایل قرن بیستم اعتقاد چندانی به منابع حاصل از مصاحبه را در حیطهء کار روزنامه نگاری می انگاشتند،اما تدریجا به کمک فناوری ضبط صدا،روش شناسی و نظریه های جدید در زمینهء انجام مصاحبه با هدف جمع آوری اطلاعات تاریخی به وجود آمد. مصاحبهء تاریخ شفاهی،مصاحبه ای در عمق است.چنین مصاحبه ای می کوشد به ترسیم زوایای مختلف زندگیژ فرد بپردازد و وجود او را در حیطهء خانوادگی اش،در میان دوستان و هم...