با ظهور کلام وحی، هنر کتابت قرآن، در قرون اولیه هجری قمری آغاز شد. به علت ارزش و اهمیت موضوع، این هنر درمیان دیگر هنرهای اسلامی از جایگاه والایی برخوردار است و جزء متعالی ترین و شریف ترین هنرها نزد مسلمانان به شمار می آید. کتابت دوران اسلامی معنای گسترده ای دارد و تنها معطوف به هنر خط و خوشنویسی نمی باشد بلکه مجموعه ای از هنرها شامل خط و خوشنویسی، تذهیب و رنگ، کاغذ، صحافی و تجلید و… است و درحقی...

نستعلیق مهم‌ترین خط ابداعی ایرانیان است که زیبایی‌های آن در قالب‌های مختلف پدیدار شده‌است. این خط بخشی از مسیر تکامل خود را در بستر کتابت متون پیمود. در همین‌ ارتباط کتابت به هیئت یک قالب خاص در کنار سایر قالب‌ها در آمد که درک ویژگی‌های آن مسئله‌ای ضروری برای شناخت مبانی خوشنویسی است. بر همین اساس هدف این پژوهش شناخت عناصر تاثیرگذار بر شیوه کتابت جعفر بایسنقری، میرعماد و کلهر است که در تدوین و ...

0

یکی از آثاری که در طولِ تاریخ بارها استنساخ شده و نسخِ گوناگونی از آن به دست ما رسیده، غزلیات شمس اثر مولانا جلال الدین محمّد است. جامع ترین تصحیح موجود از این اثر، به حدود نیم قرن پیش برمی گردد که بدیع الزمان فروزانفر بدین کار همّت گمارده است. از میانِ نسخِ متعدّد غزلیات شمس ـ چه نسخه هایی که فروزانفر در اختیار داشته و معرفی کرده و چه نسخه هایی که در دسترس ایشان نبوده است ـ تا اواخر قرن نهم، 12 نسخه،...

هدف: شناخت کانون‌ها و آداب کتابت نسخه‌های خطی خراسان بزرگ در دوره‌های تیموری و صفوی که از مهم‌ترین کانون های کتابت و استنساخ در ادوار مختلف تاریخی ایران است. روش‌شناسی: به‌روش سندی کتابخانه‌ای و  نسخه‌پژوهی، انجامه (رقم کاتب)45000 نسخه خطی فهرست‌شده در کتابخانه آستان قدس رضوی، نسخه‌هایی که محل و تاریخ کتابت آنها در خراسان بزرگ و در دوره‌های تیموری و صفوی بود شناسایی شد که شامل 44 نسخه خطی گردی...

هنر کتابت در جهان اسلام ازاهمیت ویژه ای برخورداراست.شاعران نامی ایران از اصطلاحات کتابت همچون عنصر سازنده تصاویر شعری خود استفاده است.سعدی به دنبال کشف روابط بسیار پیچیده و پیوندهای پوشیده در میان اصطلاحات نبوده است.نام خط های مختلف در شعر سعدی کمتر دیده می شودولی نام ابزارهای هنر خوشنویسی را به وفور می توان دید.

اهمیت خوشنویسی و رواج گسترده و سریع آن در جهان اسلام (ایران و بلاد اسلامی) با اصلی ترین کاربرد آن، یعنی کتابت قرآن، ارتباط داشت.اهمیت قرآن در اعتقادات اسلامی و تلاش مسلمانان در تحسین خط قرآن که عملی مقدس به شمار می آمد، سبب شد خوشنویسی در همه جای جهان اسلام به سرعت گسترش یابد.از این رو، در هر منطقه خوشنویسانی بودند که به کتابت کلام حق می پرداختند.در این میان، تأثیرات منطقه ای و علایق هنرمندان و...

بررسی منع کتابت حدیث به مثابه یک ارزش اجتماعی و تشریح زمینه ادبی و فرهنگی آن، مسأله پژوهش حاضر است‏ و تبیین اصالت و مرجعیت زبان در جامعه آن روز عرب و پیوند آن با منع تدوین حدیث از اهداف این مقاله است. وقتی اشراف و بزرگان، کتابت را مایه شرمساری قلمداد می‏‏کردند و این وظیفه تا مدت‏‏ها بر دوش موالی بود، طبیعی است که به کتاب و کتابت نیز اعتماد نکنند و نقل شفاهی عرب هم طولانی گردد. سیر کتابت در فرهن...

در بررسی های تاریخ معاصر ایران در عهد قاجار، نقش زنان در عرصه های اجتماعی و هنری کمتر مطالعه شده است. دراین خصوص، در منابع دست اول مطلب چندانی ذکر نشده است، زیرا اکثر تاریخ نویسان همت خود را وقف شرح حوادث سیاسی یا شیوۀ زندگی شاهان و رجال کرده و در لابه لای تألیفات خود به صورت پراکنده و غیرمستقیم به مسائل اجتماعی و هنری زنان اشاره کرده اند. این مقاله، ضمن بررسی شرایط اجتماعی و زندگی زنان دربار ق...