چنانکه در امور اعتقادی و فطری بر انسان لازم است که راه برون رفت از شک و تردید را بجوید و با مطالعه و تحقیق به علم و صواب برسد و در امور عملی نیز به ناچار باید راه و روش خروج از تحیّر را بیابد و خویشتن را از سردرگمی برهاند. شرع مقدس اسلام «قرعه» را برای آدمی در انجام وظایف شرعی و عملی به عنوان نهایی ترین راهکار لازم شمرده، و آن را با عنوان یک قاعده فقهی مطرح می سازد. اهمیت و ارزش این قاعده به حد...

احکام حکومتی در اسلام بویژه در اندیشه فقهی و سیاسی شیعه یکی از مهمترین مسائلی است که فهم و توجه بدان می تواند در تعمیق استنباط فقیه و حل بعضی از غوامض روائی بسیار موثر باشد. نگارنده در این مقاله ضمن تعریف حکم اولیه و ثانویه به بررسی ماهیت احکام حکومتی و نوع اولیه و ثانویه بودن آن احکام پرداخته و برای بهتر تبیین کردن آراء فقیهان در این مورد به آیات و روایات مربوطه اشاره کرده است. آنگاه دیدگاهها...

در حالی که از آرمان­های اصلی انقلاب اسلامی و بنیان گذار آن یعنی حضرت امام خمینی(ره)، برقراری نظامی مبتنی بر آموزه ها و احکام اسلامی بویژه در ابعاد اقتصادی است. اما بررسی های صورت گرفته از برنامه های توسعه ای طراحی و تدوین شده در نظام جمهوری اسلامی نشان می دهد که  طراحان  و تدوین کنندگان این برنامه ها (سوم و چهارم) با تاثیر پذیری از الگوهای مسلطی همچون الگوی نئوکلاسیکی، و بدون توجه به شرایط جامع...

می دانیم بنا بر نصوص مسلم دینی و دلایل مبرهن عقلی، زوج مفاهیم تولا و تبرا در سه مقام اعتقاد، عمل و گفتار مؤمنان، متمم یکدیگر محسوب می شوند و کارکرد آن دو، به ویژه تبرا، در مباحث امامت و خلافت، حساسیت ویژه ای دارد. از این میان، تبرای قولی، که در آیات و روایات به صورت لعن بر کفار، منافقان و ... تبلور یافته، واجد احکام خاصی به لحاظ شرایط زمانی و مکانی است؛ اما برخی متأخران به بهانهٔ تقریب مذاهب اسل...

اهمیت مبحث مالیات­ها و درآمد­های مالیاتی در اقتصاد ایران بر هیچ کس پوشیده نیست. وجود نظریات متفاوت اقتصادی در این زمینه و معلوم نبودن نرخ مالیاتی مناسب، توجه ویژه­ای را برای انتخاب یک الگوی مالیاتی مناسب می­طلبد. اعتقاد مسلمانان به کامل بودن دین اسلام و دستورات این آیین الهی و هم چنین وجود مباحث اقتصادی در صدر اسلام، اهمیت خاصی را به قوانین اقتصادی اسلام داده است. این مقاله سعی دارد تا با استف...

فضای مجازی، عرصه های تازه ای را برای زندگی بشر به وجود آورده است، به گونه ای که با قبلش مقایسه پذیر نیست(تاریخچه)، اما همچنان تأثر و تأثیر پدیده های نوینی مانند اسلام سیاسیِ برآمده از انقلاب اسلامی در فضای مجازی با منطق متفاوت، ابهام های فراوانی را برمی انگیزاند(مسئله). درباره آینده اسلام سیاسی، پژوهش های گوناگونی با دو گرایش بدبینانه و خوشبینانه صورت گرفته، اما درباره سرنوشتش در فضای مجازی، اثر...

در این پژوهش به یکی از دغدغه­های قرن حاضر، یعنی جلوگیری از انهدام محیط زیست پرداخته می­شود، که برای حفظ آن اصلاح و تصویب قوانین داخلی کشورها و در سطح بین المللی معاهدات و قطعنامه­های الزام آور امری ضروری به نظر می­رسد. سوأل اینجا است که با توجه به اهمیت موضوع، و با ملاحظه اینکه تصویب قوانین مربوط به حفظ محیط زیست نیازمند تأیید و تقریر نظر قانونگذار اسلام - طبق اصل 72 قانون اساسی است، احکام اسلا...

لزوم شناخت صحیح معنای سیادت، حقوق و تکالیف سادات و ادای حقوق ایشان کاملاً مشخص می باشد. در این پژوهش مشخص می شود که، مدعی سیادت، تصدیق نمی شود، مگر با بینه یا اشاعه سیادت وی؛ وجوب اکرام ایشان به مانند اکرام هر مومنی، واجب است ولی برای سادات تأکیدش بیشتر است. در این مورد اهل عامه نیز با ما هم عقیده هستند. البته این تأکید بیشتر، فقط لزوم بالا نشاندن ایشان نمی باشد، بلکه برایشان مسئولیت سنگین به هم...

اهل بیت: به عنوان جامع علوم انبیاء، در پاره ای از روایات خویش به بیان بخش هایی از کتب انبیاء سلف پرداخته و در احتجاجاتشان با اهل کتاب، به کتب آنان استناداتی داشته اند. پژوهش پیش رو به دنبال تشکیل مجموعه ای از منقولات ائمه: از تورات و انجیل و تطبیق آن با عهدین کنونی است. این پژوهش در گام نخست روشن می کند که تورات و انجیل اصیل، نزد ائمه: موجود بوده و با آنچه نزد اهل کتاب بوده تفاوت داشته است؛ اگر...

میزان کیفر برخی از جرائم تعزیری در روایات تعیین شده است. فقیهان گاه از این موارد، با عنوان تعزیرات منصوص یا تعزیرات معیّن یاد کرده اند. وجود چنین مجازات ‌هایی بر ابهام شمارگان حدود افزوده و سبب تشتّت آرای فقیهان در تعزیری یا حدّ قلمداد کردن این دسته از مجازات‌ ها شده است. پرسش اصلی در باره این موارد، روشن ساختن چیستی میزان مجازات در این جرائم، و ثبات یا تغییربرداری کیفرهای پیش بینی شده است. پژوهش ...