انقلاب اسلامی ایران که در نخستین گام با تغییر رهبری و مدیریت کشور تحقق یافت ‘ حکومت اسلامی را به عنوان بهترین جایگزین ‘ مطرح نمود ‘ و الگوی اسلامی آن را بر مبنای سیره پیامبر (ص)و امام علی (ع) قرارداد .برجستگی انقلاب اسلامی ایران این بود که در عصر سکولاریسم ‘ در چارچوب تعلیمات دین ‘ لحظه به لحظه ادامه یافت و ((انقلاب به نام خدا )) نام گرفت . این نوشتار ‘ پیش زمینه های فکری انقلاب اسلامی را برخا...

عدالت از کانونی‏ترین آموزه‏های اسلامی است که در اندیشه‏های سیاسی ـ اجتماعی امام خمینی نیز بازتاب بسیاری یافته است. از نظر آن فقید، عدالت نه‏تنها از اوصاف صاحب‏منصبان در مدنیت دینی به شمار می‏آید، بلکه غایت و معیار دینی بودن یک دولت نیز شمرده می‏شود. بااین‏همه، عدالت همانند برخی از مفاهیم اجتماعی، معانی متعددی دارد که باید از منظرهای گوناگون فقهی، فلسفی، اخلاقی و سیاسی به تحلیل آن پرداخت و نسبت ...

به رغم آموزه های قرآنی ناظر بر سرشت آزاد انسانی برای تغییر سرنوشت و امکان نظری جنبش های اجتماعی در آموزه های اسلامی، در اندیشه سیاسی متفکران مسلمان و در تاریخ جوامع اسلامی، به استثنای اندیشه سیاسی شیعی و برخی فرق خوارج، اعتراض و طغیان اجتماع علیه حاکمیت امری مذموم و نکوهیده تلقی می شده است. این طرز تلقی رایج در جوامع اسلامی ضمن دربرداشتن شباهت هایی به سنت های جوامع مختلف بویژه جوامع مسیحی و یهو...

شناخت و بررسی اندیشه سیاسی و سیر تطور آن از‌جمله مباحث عمده و مورد توجه پژوهشگران در علوم سیاسی محسوب می‌شود. رخداد انقلاب اسلامی در ایران علاوه بر پیامدهای سیاسی- اجتماعی آن، مولد اندیشه سیاسی جدید براساس اسلام سیاسی با خوانش امام خمینی+ است که به لحاظ روش‌شناختی و فهم مبانی و آثار آن اهمیت فراوان دارد. شناخت صحیح این اندیشه می‌تواند به ماندگاری و اثربخشی بیشتر در جغرافیای جهان اسلام بینجامد. ...

فردوسی از شاعران بزرگ زبان فارسی است که در جای جای شاهنامه به نقل مسائل اخلاقی و تربیتی پرداخته است. گستردگی موضوع در شاهنامه نشان می دهد فردوسی بطور غیر مستقیم به تبین مبانی تربیتی پرداخته که در تعلیم و تربیت اسلامی مورد توجه بوده است. برای روشن شدن مطلب مبانی تربیتی فردوسی در شاهنامه را با نظریه ی تربیتی خواجه نصیر در اخلاق ناصری که از کتب پایه در علم اخلاق محسوب می شود مقایسه می کنیم. بین ان...

هنگام بررسی اندیشه حکما و فلاسفه اسلامی برخی اندیشمندان علم سیاست در صدد استخراج اندیشه سیاسی منسجمی از میان اندیش ههای سیاسی فلاسفه یونان باستان همچون افلاطون و ارسطو درگذشته و یا برگرفته از مکاتب مدرن فکری در فلسفه سیاسی معاصر به صورت منفعلانه م یباشند و براین اساس داوری نموده و معتقدند اندیشه سیاسی و علم سیاست در دوران این فیلسوفان تقلیدی یا ترویجی بوده است و معتقدند اندیشه سیاسی در فلسفه مل...

زین الدین عاملی معروف به شهید ثانی (966-911 ه.ق) از فقهای بزرگ شیعه در عصر صفوی و عثمانی است و پژوهش حاضر با بررسی حکومت اسلامی در اندیشه سیاسی شهید ثانی درصدد اثبات این فرضیه برآمده که میان مبانی کلامی-فقهی شهید ثانی و نظریه حکومت وی رابطه مستقیمی است و حکومت اسلامی از منظر وی مبتنی بر آن مبانی شکل می گیرد. این تحقیق در دو فصل و پنج بخش به انجام این مهم پرداخته است. مبانی کلامی و مبانی فقهی حک...

عملکرد آیت ا... هاشمی رفسجانی در دوران ریاست جمهوری (دوران موسوم به سازندگی)، بارها و بارها توسط پژوهشگران مختلف مورد بررسی قرار گرفته است. اما این پژوهش بر آن است که اندیشه سیاسی ایشان را مورد واکاوی قرار دهد. از آن جهت که آیت ا... هاشمی رفسنجانی شخصیتی پراگماتیسم (عملگرا) هستند، بنابراین برای واکاوی اندیشه سیاسی ایشان نمی توان بی توجه به عملکردشان بخصوص در دوران تصدی پست ریاست جمهوری در سال ه...

  اندیشه سیاسی- اجتماعی علامه طباطبایی با توجه به عمق و وسعتی که دارد می تواند راهگشای بسیاری از مسائل سیاسی دوره کنونی در جوامع مختلف باشد. یکی از مهمترین مبانی تفکر فلسفی علامه طباطبایی که اندیشه سیاسی- اجتماعی ایشان را متاثر ساخته است و به نوعی جهت نگاه علامه را تعیین می کند نظریه ادراکات اعتباری است. در این مقاله با توجه به اهمیت و ضرورت طرح اندیشه سیاسی- اجتماعی علامه و مبانی آن سعی شده اس...

فردوسی و شاهنامة او را می توان حاصل دو فرهنگ یا آبشخور فکری دانست؛ یک سوی فرهنگِ ایرانی و دیگر سوی فرهنگ اسلامی . هنگامی که او آهنگ سرودن شاهنامه را در سر می پرورانده، نزدیک به چهارصد سال از ورود اسلام به ایران گذشته است و بی گمان اندیشه های اسلامی بر او تأثیر و نفوذ داشته است. به جز تفکرات اسلامی، باورهای ادیان کهن و آدابِ باستانی، قطعاً بر فردوسی و اثر او تأثیر گذاشته است. در این فرصت تلاش بر آن...