کلثوم ننه نام کتابی طنزآمیز و انتقادی نوشتةآقاجمال خوانساری (۱۱۲۵ ق.) از فقیهان دورة صفویّه است. کلثوم ننه در نقد دینداری عامیانه و باورهای خرافی رایج میان زنان و قدیم ترین سند مکتوب دربارة اخلاق و آداب و رسوم زنان عامی ایران است. هدف از مقاله، معرّفی کتاب و مؤلّف آن سپس متن شناسی این اثر ارزشمند است. کتاب کلثوم ننه به عنوان یکی از آثار مهمّ ادب عامه در تاریخ ادبی ایران همواره از دید محقّقان دور مان...

مقالة حاضر تلاشی است در جهت نقد و تحلیل کتاب زنان پرده نشین و نخبگان جوشن‏پوش نوشته فاطمه مرنیسی. نویسندة کتاب با تکیه بر دو منبع تاریخی؛ تاریخ طبری و سیرة ابن هشام تحلیل‏های خود را ارائه کرده است. محدودیت منابع مورد استفاده نویسنده و عدم اتقان علمی آنها، همچنین عدم رعایت شاخصه‏های پژوهش در تحلیل و نقد مطالب، کتاب حاضر را از جهات بی‏شماری قابل تأمل ساخته است. اما لغزش نویسنده در چند جا نمود بی...

سفینه تبریز مجموعه ای است خطّی مشتمل بر 209 عنوان کتاب، رساله، گزیدۀ کتاب،قصیده، منظومه، جدول و نامه که ابوالمجد محمّد بن مسعود تبریزی در سال های723-721 ه آن ها را گزینش، تلخیص یا تألیف و به خطّ خویش کتابت کرده است . 12اثر از این مجموعه را کتاب ها، رساله ها، خلاصه ها، نامه ها و جدول هایی در برمی گیردکه می توان آن ها را در زمرۀ تاریخ یا حاوی موادّ تاریخی به شمار آورد . در این مقالهضمن بررسی این آثار...

کتاب «تاریخ قرآن» مهم‌ترین نگاشته خاورشناسان درباره قرآن و تاریخ پیامبر اسلام| است. نولدکه، مؤلف این کتاب، از خاورشناسان برجسته‌ای است که در حوزه‌های مختلف خاورشناسی دارای تألیفات است. کتاب پیش‌گفته که مهم‌ترین اثر او در این زمینه است، مشتمل بر مباحث وحی‌شناسی، جمع و تدوین قرآن و تاریخ نزول آیات و سور قرآن است که تحقیق پیش‌رو به مباحث نوع اول می‌پردازد. از دیدگاه نولدکه، ماهیت نبوت متکی بر چهار...

تصویر یکی از مهم ترین عوامل تأثیرگذار بر فرایند یادگیری - یاددهی است که از دیرباز در کتاب های آموزشی از آن استفاده شده است. برخی کتب آموزشی تاریخ ادبیات نیز با استفاده از تصویر، یادگیری مسائل تاریخی را ملموس تر و عینی تر می کنند. اما تصویر موقعی به یادگیری متن کمک می کند که تنها تزیین گر کتاب نباشد، بلکه گسترش دهنده متن باشد و این امر، تنها با رعایت استانداردهای تصویر آموزشی در یک کتاب امکان پذ...

این جستار بر آن است تا نگرشی همراه با تامل در کتاب تاریخ سیاسی اسلام (سیره رسول خدا) داشته باشد، هدف عمده آن است که نویسنده محترم توجه ای مضاعف به کتاب های گران سنگ خود بنماید تا در این رهگذر، ساحت آنها را از اشتباهات محتوایی، ادبی و ویرایشی پاک نماید، نیز سنت نقد و بررسی جهت اصلاح و تولید دانش رواج بیشتری یابد. در این نوشتار بررسی محتوایی که حاوی وجود تناقض در نقل مباحث تاریخی، کوتاهی در طرح ب...

این اثر به ظن قوی جامع ترین تحقیقی است که تاکنون درباره قاضی صاعد اندلسی فراهم شده است. در این تحقیق افزون بر شرح کامل احوال و بررسی آثار قاضی صاعد و معرفی جایگاه والای او در تاریخ تمدن اسلامی و نیز مطالعه فرهنگ و تمدن اسلام در اندلس ، مهمترین اثر علمی وی یعنی کتاب التعریف بطبقات الامم که بر اساس هفده نسخه خطی و چاپی مقابله و تصحیح شده ، همراه با ترجمه دقیق آن به فارسی آمده است. این اثر را نخست...

اخیراً کتاب ویترین، مجموعه مقالاتی دربارۀ تاریخ طراحی جلد کتاب در ایران و گزیده ای از سی وپنج سال طراحی جلد کتاب های معاصر ایران، منتشر شد. این کتاب به دو بخش، مقالات به قلم پریسا تشکری، مجید کاشانی، محمّدرضا ریاضی، آیدین آغداشلو، ابراهیم حقیقی، بیژن صیفوری، استیون هلر و حسن کیائیان، و آلبوم طرح جلدها تقسیم می شود. مطالبی که در این کتاب آمده است، هم از نظر محتوا و هم از منظر کتابشناسی و رویداد تا...

نقاشی دوره قاجار در زمان فتحعلی شاه که با نام «پیکره نگاری درباری » از آن یاد م یشود و نمونه های درخشانی از آن را شاهدیم، ریشه در تحولات هنری پیش از خود دارد. کتاب همگامی ادبیات نقاشی قاجار تألیف دکتر جواد علیمحمدی اردکانی با نگاهی به شعر و ادب فارسی، تاریخ سیاسی  اجتماعی و آثار نقاشی ایرانی به بررسی ویژگی های این بخش از تاریخ هنر ایران و بسترهای رشد آن م یپردازد. هدف مؤلف، اثبات ارتباط میان نق...

این پایان نامه با عنوان ترجمه کتاب التفسیر الاسلامی للتاریخ، از دو بخش مقدمه مترجم و ترجمه کتاب التفسیر الاسلامی (الفصل الثالث و الفصل الرابع) تشکیل شده است. هدف این پژوهش، بررسی دیدگاه اسلامی درباره تفسیر تاریخ یا فلسفه تاریخ، با تکیه بر قرآن کریم است. فلسفه تاریخ دانشی است که از علل و عوامل حوادث تاریخ بحث می کند و به دنبال کشف قوانین حاکم بر تاریخ و جامعه است. از دیدگاه قرآن، سنت های تاریخ...