در تاریخ تفکر مارکسیسم، لوکاچ متفکری بسیار اثرگذار بود. وی آثار مارکس را به شیوه خود قرائت کرد. بنا به خوانش او مارکسیسم نه یک نظریه تحلیلی که بیشتر یک روش برای مشاهده، فهم و تغییر جهان بود. او روش مارکس را در تلاش برای فهم و دستیابی به کلیت تعریف می­کرد. وی کلیت را در دست کم پنج معنای متفاوت به کار می‌برد که عبارت بودند از: بیانگر، مرکز زدوده، هنجاری، طولی و عرضی. او روش دیالکتیک را به معنای ق...

در این مقاله، ضمن معرفی یکی از بحث برانگیزترین رهیافت های دگراندیشانه در حوزة روش شناسی علم اقتصاد، به بررسی جایگاه شناختی و نظری آن در مقام یکی از شالوده های بحث برانگیز تحلیل روش شناختی مدرن می پردازیم. ریطوریقای علم اقتصاد، به عنوان روش شناسی ای توصیفی، به تحلیل این نکته می پردازد که بازیگران عرصة علم اقتصاد با بهره گیری از چه روش ها، ابزار و دلالت هایی، سخن خود را عرضه می دارند، از یکدیگر ا...

عبدالرحمن‏بن خلدون به عنوان پدر فلسفه تاریخ شناخته شده است. برای بیش‏تر پژوهشگرانی که به بررسی اندیشه‏های ابن خلدون پرداخته‏اند، دیدگاه‏های او در عرصه فلسفه نظری تاریخ جاذبه بیش‏تری داشته است. بررسی دقیق مقدمه نشان می‏دهد که ابن خلدون افزون بر ارایه یک نظام نظری برای بررسی چگونگی تحول جوامع انسانی، دیدگاه‏هایی را مطرح می‏کند که در چارچوب فلسفه علم تاریخ یا فلسفه انتقادی تاریخ در خور بررسی است. ...

عبدالرحمن‏بن خلدون به عنوان پدر فلسفه تاریخ شناخته شده است. برای بیش‏تر پژوهشگرانی که به بررسی اندیشه‏های ابن خلدون پرداخته‏اند، دیدگاه‏های او در عرصه فلسفه نظری تاریخ جاذبه بیش‏تری داشته است. بررسی دقیق مقدمه نشان می‏دهد که ابن خلدون افزون بر ارایه یک نظام نظری برای بررسی چگونگی تحول جوامع انسانی، دیدگاه‏هایی را مطرح می‏کند که در چارچوب فلسفه علم تاریخ یا فلسفه انتقادی تاریخ در خور بررسی است. ...

رواج تعاریف ساده انگارانه از علم در میان بسیاری از پیشگامان علوم اجتماعی مانند فروید سبب شد تا انبوهی از معتقدات ملحدانه و فلسفی با برچسب علم بودگی، جواز ورود به مطالعه علمی دین را بیابند و به عنوان شناخت های معتبر و بی طرفانه معرفی شوند. اگر بتوان به گونه ای حقیقتاً بی طرفانه، درباره دین به تولید دانش تجربی پرداخت، آنگاه سخن از ورود اهل ایمان به دایره مطالعه علمی دین بی وجه نخواهد بود. اگر «انس...

یکی از مباحث مهم که امروزه در حوزه ی پژوهش های قرآنی مورد توجه است، بحث روش شناسی تفاسیر قرآن کریم می باشد، به این معنی که مفسران از چه شیوهها و راه هایی برای کشف مفاهیم آیات بهره می برند؟ این تحقیق باعنوان «تحلیل روش شناختی جواهرالتفسیر»، به هدف شناسایی و معرفی بیشتر این تفسیرکه با نثر شیوای فارسی، در قرن نهم هجری قمری و به قلم مفسّر ایرانی، حسین بن علی کاشفی سبزواری(م 910 ه.ق) نگاشته شده، می...

 در سال‌های اخیر دگرگونی‌های عمیقی در سطوح خرد و کلان در همه جوامع از جمله ایران رخ داده است و مطالعه جنبه‌های ثابت و متغیر زندگی اجتماعی برای پژوهشگران و مدیران جامعه اهمیت ویژه‌ای یافته است. پژوهش‌های طولی از مهم‌ترین روش‌هایی است که برای مطالعه دگرگونی‌های اجتماعی مورد استفاده پژوهشگران در مغرب زمین قرارگرفته و اخیرا در قالب پیمایش‌های طولی و مطالعات پانل سنجش نگرش‌های اجتماعی رونق فراوان یا...

بنا به اعتقاد و باورهای قدیمی و مطابق احکام علم نجوم، برای انجام هر کاری جز کارهای عادی و روزانه، مراجعه به تقویم و یافتن طالع و وقت مناسب در بین مردم رایج بوده و هست. این باورها مبتنی بر علم نجوم قدیم بوده و بسیاری از آنها امروزه به صورت علمی ثابت شده است. شاعران هر عهدی با استفاده از این علم و باورها، در مضامین شعری خود تصاویر زیبایی آفریده‌اند. این تصاویر علاوه بر نمایش ارزش و اعتبار هنری شا...