چکیده اگرچه به طوردقیق مشخص نیست که در دوره پیش از تاریخ در کناره های خلیج فارس چه مردمانی از چه نژادی زندگی می کردند ، اما می توان حدس زد که به دلیل کمی جمعیت و نبود امکانات ، مردمان این نواحی قادر به ایجاد دولت و همچنین آفرینش آثار ماندگار نبودند . ایلامیان نخستین دولت را در کناره شمالی خلیج فارس به مرکزیت شوش ایجاد کردند . بندر لیان مرکز استان شریهوم یکی از شهرهای مهم ایلامی به شمار می رفت ...

طی گشت تحقیقاتی راپمی 2001 پارامتر فیزیکی سرعت صوت در خلیج فارس اندازه­گیری شد. محدوده ایستگاه­های انتخابی برای اندازه­گیری این پارامترها کل خلیج فارس را شامل می­شد. البته این اندازه­گیری ها به صورت گسسته از منطقهء مورد مطالعه صورت گرفته- است. در این تحقیق به مدل­سازی مکانی پارامتر فیزیکی سرعت صوت در خلیج فارس با کمک تحلیل­گر زمین آماری نرم افزار ArcGIS  پرداخته شده است، که حاصل کار،...

در این پژوهش، برکشند توفان در حوزه شمالی خلیج فارس در یک دوره 7 ساله (2009-2003) مورد بررسی قرار گرفته است. آمار توفان هایی که در این بازه زمانی رخ داده اند از سایت ناسا دریافت شد. با آنالیز نوسانات ساعتی تـراز دریا که توسط دستگاه های ترازنگار سازمـان نقشه برداری جمع آوری شده است، نوسانات غیر جزر و مدی سطح دریا در هنگام وقوع توفان به دست آمد. در این مقاله 3 رخداد که دارای اهمیت بیشتری در حوضه ش...

خلیج فارس و تحولات آن در حدفاصل قرون شانزدهم تا بیستم میلادی، مطابق با دوره صفویه تا دوره پهلوی، از چنان اهمیتی برخوردار بوده و هست که نمی توان بدون شناخت و بررسی آن به تحلیل و بررسی تحولات معاصر آن پرداخت. یکی از مباحث مهم در تحولات خلیج فارس در فاصله ی بین دوره صفویه تا دوره پهلوی موضوع بنادر خلیج فارس و رقابت های آنان با یکدیگر است. بندر بصره در دوره ی زمانی موردبحث، نه فقط یکی از قطب ها و ک...

در سالیان اخیر، محیط‌زیست آبی حوزۀ خلیج فارس در کنار انواع مشکلات زیست‌محیطی، شاهد شیوع تأمل‌برانگیز پدیده‌ای به نام کشند سرخ بوده است. این پدیده به زعم کارشناسان، منجر به ورود خسارات عمده‌ای به زیست بوم دریایی و آبزیان این منطقه شده است. با‌این‌حال، ابعاد حقوقی و دیپلماتیک آن، چندان مورد توجه کارشناسان امر قرار نگرفته است. این مقاله به دنبال تحلیل مسئولیت بین‌المللی دولت‌های ساحلی حوزۀ خلیج فا...

چکیده اهمیت منطقه ی خلیج فارس به عنوان یکی از مناطق استراتژیک جهان، سبب شده تا این منطقه همواره کانون توجهات بسیاری در طول تاریخ گردد. به طوری که می توان گفت، هیچ دریای دیگری بیش از خلیج فارس نیست که توجه علمای معرفه الارض، مورخین و جغرافیانویسان، باستان شناسان،سیاستمداران ومنفعت طلبان را به خود معطوف کرده باشد. با این وجود، تا مدت زمانی قبل، این منطقه ی مهم و استراتژیک از جنبه های مختلف سیاس...

تأثیر عوامل جغرافیایی و اقلیمی بر رفتارهای سیاسی، گرایشی است قدیمی که ریشه در تاریخ بشر دارد. نظریه پردازان ژئوپلیتیک استدلال می کنند که عوامل جغرافیایی، به ویژه موقعیت جغرافیایی هر کشور نقش تعیین کننده ای در قدرت ملی و جهت گیری سیاست خارجی آن دارد. آن‌ها رفتار سیاست خارجی کشورها را تابعی از شرایط و وضعیت جغرافیایی آنان می‌دانند و تصمیم گیری سیاست گذاران ملی را در چهارچوب الزامات ژئوپلیتیک تحلی...

در این مقاله، به ترتیبات و الگوهای امنیتی در خلیج ‏فارس، از آغاز شکل‏گیری این مجموعه امنیتی و اضلاع سه‏گانه آن توجه شده و ضمن اشاره به ناکافی‏بودن نظریه‏های وابستگی و امپریالیسم برای توضیح این ترتیبات، ضرورت توجه به دوآلیسم برخاسته از الهامات واقع‏گرایی و لیبرالیسم مورد تأکید قرار گرفته است. در این راستا نویسنده به رویکرد دو قدرت مداخله‏گر انگلیس و آمریکا در تنظیم ترتیبات امنیتی خلیج ‏فارس پردا...

یکی از مهم ترین سازوکارها و ابزار تأمین هدف سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران که بر گسترش فرهنگ ایرانی- اسلامی و الهام بخشی در سایر جوامع ابتناء دارد، تدوین و اعمال دیپلماسی فرهنگی کار آمد است. ضرورت اعمال دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی در منطقه خلیج فارس اهمیت و اولویت مضاعف دارد. از این‌رو، این مقاله در پی توضیح و تبیین دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی در حوزه خلیج فارس است. هدف اصلی، پاسخگویی به ا...

منطقه خلیج فارس یکی از مناطق معدود جهان است که به دلیل دارا بودن منابع فسیلی، موقعیت ژئوپولیتیکی و استراتژیکی اش همواره در طول تاریخ شاهد حضور قدرت های خارجی بوده است. ایران در مقایسه با کشورهای دیگر منطقه دارای مرزهای آبی طولانی تر و بالطبع مشکلات مرزی بیشتری است. اقدامات و دخالت های قدرت های استعمارگر در تحدید حدود آبی و خاکی این منطقه بدون توجه به انطباق یا عدم انطباق آن با جغرافیای جمعیتی و...