گنوستیسیزم جریان فکری برجسته‌ای است که در سده دوم میلادی وارد جهان فکری یهودی- مسیحی شد و چالش‌های فکری مهمی را در حوزۀ الهیات یهودی- مسیحی پدید آورد. این چالش‌ها منجر به بررسی خاستگاه و ریشۀ اندیشه‌های گنوسی شد و نظریه‌های مختلفی را به دنبال داشت. یکی از این نظریه‌ها خاستگاه کیش گنوسی را یهودیت می‌داند. از یک سو استفادۀ گنوسی‌ها از مضامین و حتی واژگان و اصطلاحات عهد عتیق، نشان از عناصر یهودی د...

چکیده کودتای 28 مرداد 1332به عنوان نقطة عطفی از لحاظ اسطوره‌گرایی در ادبیّات داستانی معاصر ایران به شمار می‌رود. نویسندگان این دوره از بیان صریح و رئالیستی دورة قبل فاصله می‌گیرند و به بیان نمادین و مبهم روی می‌آورند. از آنجا که اسطوره را به دلیل گستردگی و سیّال بودن آن می‌توان در موقعیّت‌های مختلف بازآفرینی کرد و نیز به دلیل وجوه زیبایی‌شناسانه‌اش، نویسندگان با مراجعه به آن می‌خواستند داستان را ...

درباره تاریخ شرق ایران از ظهور حکومت هخامنشیان تا مرگ اسکندر اطلاعات بسیار کمی از مورخین عهد عتیق باقی مانده است . اگر چه کورش درحمله به قبایل شمالی ایران به قتل رسید ‘ ولی همیشه شرق ایران محلی امن برای حاکمین ایرانی بوده که در زمان حملات اقوام همسایه‘به آنجا پناه می بردند و سعی از یاری جستن ازآنان می کردند. هخامنشیان هدایا وخراجهایی را از شرق ایران دریافت می نمودند که بطور متناوب در نوشته های...

مسجدجامع عتیق قزوین مانند سایر مساجد جامع کشور، از ابهت خاصی برخوردار است. این مسجد از نوع مساجد چهار ایوانی است و شکل مربع‌مستطیل، شرقی ـ غربی و گنبدی، خربزه‌ای دارد. کتیبه‌های خاص آن، از نظر سبک هنری، نگارش و مفاهیم، در هنر خوشنویسی و معماری جایگاه خاصی دارد. این مقاله با هدف بازشناسی و بررسی زیباشناختی، کتیبه‌های مسجدجامع به‌طور عام و شبستان مسجد را به‌طور خاص مورد مطالعه قرار می‌دهد. با م...

قرآن کریم و تورات به خودی خود فاقد سامانۀ زیستی »هستند و قصد و غایتی برای ارائۀ طبقهبندیای کامل  و منطقی از موجودات، همانند یک متن زیستشناختی یا جهانشناختی ندارند و آیاتی که در آنها درج شده،انعکاسی از دانش مخاطبانشان به موجودات است. شباهتهایی میان جهانشناسی قرآن کریم و تورات درپیدایش و نوع نگاه به موجودات، به ویژه در زمینۀ رُستنیها دیده میشود که میتواند ناشی از منشأ واحدوحیانی، و فرهنگ و دانش مش...

درباره تاریخ شرق ایران از ظهور حکومت هخامنشیان تا مرگ اسکندر اطلاعات بسیار کمی از مورخین عهد عتیق باقی مانده است . اگر چه کورش درحمله به قبایل شمالی ایران به قتل رسید ‘ ولی همیشه شرق ایران محلی امن برای حاکمین ایرانی بوده که در زمان حملات اقوام همسایه‘به آنجا پناه می بردند و سعی از یاری جستن ازآنان می کردند. هخامنشیان هدایا وخراجهایی را از شرق ایران دریافت می نمودند که بطور متناوب در نوشته های...

در این مقاله ماهیت روح القدس وکارکردهایش از دیدگاه فیلون وپولس مورد بحث قرار می گیرد . از نظرفیلون روح القدس یا روح الهی صرفاً وسیله ی ارتباط خدا با انسان است وتنها کارکردش ، نبوت وپیش گویی است؛ کارکردی که در سنت یهودی هم وجود داشت. همچنین فیلون روح الهی را که مطابق نصّ کتاب مقدس ، موجب نبوت است ، با جذبه یا تصرف الهی در فلسفه ی افلاطون ترکیب می کند .به نظر می رسد روح القدس از دیدگاه وی نوعی فرشت...

دوره تیموری از مهم ترین دوره های تاریخی معماری و هنر ایران است که دارای ویژگی ها و مشخصه های خاص خود می باشد، معماری و تزیینات وابسته به آن در این دوره به اوج تکامل و زیبایی رسید به طوری که معماری تیموری در دوره های بعد مورد تقلید و پیروی بسیاری از معماران و هنرمندان ایرانی قرار گرفت. بیشتر مدارس به جای مانده از این دوره در افغانستان قرار دارد و تنها تعدادی از این بناها در ایران وجود دارد که ...

بحتری )284 ه.ق- 206 ه.ق) از پرچمداران شعر توصیفی در ادبیّات عربی محسوب می شود. به طوری که با تأثیرپذیری از شاعران جاهلی و اموی قصاید زیبایی را در این باب سروده است. وی صاحب ذوقی سرشار است و در ترکیب بندی جمله ها توان و قدرتی کامل دارد. تا آنجا که از عهد? اسالیب شعر، نیکو برآمده و بر زیبایی و صفای آن افزوده است. او با بهره برداری از معانی سنّتی و بیان آنها در قالبی جدید، گوشه ای از حوادث اجتماعی، ...

در گفت وگویی که حضرت موسی(ع) در کوه طور با باری تعالی داشت، خداوند به او امر کرد که «فاخلع نعلیک، انّک بالواد المقدس طوی». این دیدار که در سورة طه گزارش شده، از دیرباز در میان مفسران و عارفان مجال بحث یافته است. این بحث ها بیشتر بر دو محور جریان داشته است؛ نخست اینکه به طور اساسی فلسفة این فرمان مبنی بر خلع نعلین چه بوده است و دیگر آنکه نعلین در این آیه، استعاره از چه مفاهیمی می تواند باشد. مفسر...